Trí Tuệ Đại Tống
Quyển 5 - Chương 3: Nuôi ngựa, khó!
Phú Bật nghe Vân Tranh nói không tính mang ngựa vào Thục thì yên tâm một nửa rồi, thoáng tính toán, hỏi: - Ngươ định bố trí số ngựa này ra sao?
- Mục trường, ti chức chọn chiến mã tráng kiện nhất nuôi dưỡng ở đó, làm nguồn cung chiến mã vô tận.
Phú Bật gật đầu rồi buông một tiếng thở dài: - Chính nên như thế, lão phu còn muốn đem chiến mã tốt nhất ở Đại Tống về đây nuôi dưỡng làm ngựa giống, không có chiến mã, chúng ta không cách nào thu phục lại được Yến Vân Thập Lục Châu, khiến cho Đại Tống ta không có nơi hiểm yếu mà thủ, khắp nơi sơ hở, khắp nơi phải bố trí trọng binh, bởi thế mà binh nhiều vẫn không đủ. Đám thiếu niên có người tầm nhìn xa thế này, lão phu mừng lắm, ngươi muốn chọn nơi nào làm mục trường, lão phu cực lực tranh thủ, chỉ cần chiến mã bán cho quân đội thì chuyện gì cũng có thể thương lượng. Lão phu nhận được tin hỏa tốc ở kinh sư, Bao Chửng Bao Long Đồ của phủ Khai Phong không bao lâu nữa sẽ tới, ông ta là khâm sai nhận hoàng mệnh.
Bao Chửng sắp tới? Tin này không khác nào ném quả bom ngay trước mặt Vân Tranh, chuyện lớn thế này thì kinh sư ắt sẽ phái người tới, không có gì ngạc nhiên, nhưng tại sao lại là Bao Chửng chứ? Người này thanh liêm ngay thẳng thì đúng rồi, ông ta ngay cả hoàng thân quốc thích mà cũng dám chém đầu thì đủ biết là sống lưng cứng cỡ nào, lịch sử ghi vậy, thực tế Vân Tranh tìm hiểu thì cũng đúng là thế.
Vân Tranh thà đối phó với gian thần, nịnh thần còn hơn, với những kẻ đó thì y có trăm ngàn cách, nhưng với Bao Chửng thì khó rồi, phải làm sao đây.
Hoàng đế phái Bao Chửng tới, khả năng lớn là không chịu ngã giá mua bán nghiêm chỉnh với mình, nhất định là thế, Vân Trân cắn rắng nói: - Chỉ vẻn vẹn hai nghìn năm trăm chiến mã, sao lại phiền tới trọng thần trong triều.
Phú Bật nhìn phản ứng của Vân Tranh mà không nhịn được cười: - Một nửa là vì xem ngựa, nửa là muốn xem người, lão phu là trọng thần trong triều, còn chẳng phải rời thành ba mươi dặm xem thiếu niên anh kiệt đấy sao, Bao Long Đồ sao có thể là ngoại lệ, chớ lo, Bao công là người có lý có lẽ lắm.
Tiếp theo đó Vân Tranh ăn không thấy ngon, uống không thấy vị nữa rồi, mình sắp được gặp Bao Chửng, Bao Thanh Thiên, Bao Hắc Tử, Vân Tranh chợt có kích động nhảy ngay lên ngựa bỏ hết chạy về Thục.
Tất nhiên Vân Tranh chỉ nghĩ thế thôi, không thể chạy được, ít nhất là chưa phải bây giờ, bây giờ chuyện cần kíp là tranh thủ trước khi Bao Chửng tới an bài chiến mã ổn thỏa cho số chiến mã này đã, cái gì khác chưa nói chỉ riêng 2500 con ngựa, thêm vào hơn 200 con ngựa của Giáp Tử doanh, tiêu hao lương thảo kinh người, với tài lực của Vân Tranh cũng không chịu nổi quá lâu.
Thế nhưng y lại chẳng tìm được chỗ chăn thả ngựa, vì dê ở khắp nơi, cỏ non vừa mọc ra là chúng gặm sạch sẽ, đứng ở Long Thủ Nguyên đưa mắt nhìn bốn xung quanh chỉ thấy hoang nguyên mà thôi.
Nuôi ngựa thì càng lên phía bắc càng tốt, nhưng Lũng Hữu và Thanh Đường đã không còn thuộc về Đại Tống, bình nguyên Hà Sáo với mục trường bạt ngàn tươi tốt cũng bị người Đảng Hạng ôm chặt trong vòng tay.
Phương nam cũng có đồng cỏ, nhưng hi vọng ngựa nuôi ở phương nam ấm áp có thể tới phương bắc lạnh giá tác chiến sao? Vân Tranh lục tung bản đồ, bi ai phát hiện, quả thực chẳng có chỗ nào thích hợp chăn thả ngựa.
Đại Tống có mục mã giám, chuyên lo chuyện nuôi ngựa cho quân, thế là Vân Tranh đi tìm mục mã giám của Kinh Triệu phủ học hỏi, té ra người ta thông minh lắm, đưa chiến mã tới nhà bách tính nuôi, còn đắc ý gọi đây là chính sách mã chính, đơn giản, chỉ cần gửi ngựa tới nhà bách tính là xong, quân đội đỡ tốn kém, nông hộ cũng vui vẻ, vì họ có con gia súc để sai khiến!
Tuyệt vời quá phải không?
Tuyệt vời cái *&%&, nếu chẳng phải viên mục mã giám đó tuổi cao răng thì cái còn cái mất thì Vân Tranh đã cho một trận cha mẹ không nhận ra được luôn, vì chiến mã do nông phu nuôi thì chỉ đem kéo xe được thôi.
Vân Tranh sau khi biết cái gọi là mã chính đó, trở về quân doanh ngoài thành chửi bới nguyên một ngày.
Kỵ binh xưa nay là đặc sản của phương bắc, mà Đại Tống thì giờ không có chỗ nào gọi là phương bắc thực sự nữa, đi đâu mà kiếm kỵ binh, không phải cưỡi lên ngựa là thành kỵ binh, Vân Tranh nhìn binh sĩ Giáp Tử doanh là hiểu điều ấy, chỉ có từ nhỏ lớn lên cùng chiến mã mới có thể phối hợp với nhau thành một thể.
Hết cách rồi, sau mười ngày phóng ngựa tìm kiếm khắp nơi, cuối cùng Vân Tranh chọn Thái Bình Dục ở Hộ huyện, nơi này tạm thích hợp với chiến mã sinh tồn, ít nhất thì đất rộng người thưa, cỏ cây tươi tốt, chứ đem chiến mã tới nông hộ nuôi trong chuồng, Vân Tranh thấy không bằng lôi đi giết thịt.
Thế nhưng đã hạ tiêu chuẩn xuống thấp như vậy rồi mà không xong, đứng ở cửa núi Thái Bình Dục, tâm tình Vân Tranh rất tăm tối, Ngỗi Minh sau khi đi một vòng, quay lại lắc đầu quầy quậy: - Không được đâu, nơi này có đỉa hạn thành bầy, thứ này toàn hút máu gia súc, chưa kể có một thứ cỏ gọi là tầm ma, dù người hay gia súc đụng vào da đều bị thối, mục trường không thể có thứ này.
- Mục trường Thanh Đường mọc đầy cỏ gia súc, không có đỉa hạn, mục trường dưới Hạ Lan Sơn cũng mọc đầy cỏ gia súc mà không có tầm ma, chiến mã đã được thuần hòa, không còn năng lực sinh tồn mạnh như ngựa hoang, còn cần mục dân kinh nghiệm chăm sóc, không thể sống được ở nơi này.
Vân Tranh gặp lại Phú Bật yếu ớt chắp tay nói: - Minh công, ti chức sai rồi, đáng lẽ không nên mang chiến mã từ Tây Hạ về đây, Đại Tống không có chỗ cho chúng tung vó, muốn nuôi chiến mã tốt, chỉ có từ Hoàng Hà trở lên, nhưng phía bắc Hoàng Hà còn bao nhiêu đất để nuôi dưỡng ra vạn thớt chiến mã.
- Rốt cuộc là chuyện gì xảy ra?
Phú Bật thấy Vân Tranh tinh thần sa sút, hỏi ngọn nguồn, khi Hầu Tử nói ra, ông cũng ngồi ngây ra đó không nói được một lời.
- Ta tưởng rằng nuôi chiến mã chỉ cần nơi đủ rộng đủ cỏ là được, đâu ngờ lại cầu kỳ như vậy, rộng lớn, bằng phẳng, đầy đủ năng, xa loài người, chiến mã Đại Tống ta luôn gửi trong nhà nông hộ mà.
Vân Tranh gian nan mấp máy môi: - Phủ tôn, binh tốt Giáp Tử doanh gần một năm bôn ba trên lưng ngựa rồi, nhưng ở Tây Hạ, võ sĩ bọn họ chỉ phong ngựa lướt qua có thể ném bốn người xuống đất, người ta vẫn nhẹ nhàng như không, cưỡi ngựa phải làm quen từ nhỏ, chứ đợi khi trưởng thành mới huấn luyện thì muộn rồi.
- Ngài nhớ lại đi, chân người Tây Hạ, Khiết Đan, hay Thanh Đường đều cong cong, người Tống ta hay chế nhạo dáng đi khuỳnh khuỳnh của họ, đó là do quanh năm cưỡi trên ngựa mà thành, chân cong như thế họ mới quắp chắc vào bụng ngựa.
- Ti chức nghĩ rằng mang về Đại Tống thứ tốt nhất, chẳng qua là công cụ di chuyển hạng nhất thôi, ở Hoàn Châu cùng Chủng đại nhân nhắc tới kỵ binh còn tràn trề tự tin nói tới trong vòng năm năm lập nên đội kỵ binh vạn người, nghĩ lại mà xấu hổ.
Phú Bật đứng lên đi lại một hồi rồi chua chát nói: - Ra là vậy, ra là vậy, người Tống chúng ta luôn cho rằng mình thông tuệ hơn người Khiết Đan, Tây Hạ, Thanh Đường, cho rằng điều gì họ làm được thì mình có thể làm tốt hơn, thực là quá tự đại rồi, riêng đạo nuôi ngựa, họ đã bỏ xa chúng ta, làm sao bây giờ?
- Mấy năm qua chẳng biết vì sao khí hậu thảo nguyên ngày càng khắc nghiệt, cuộc sống họ càng thêm gian nan, đó là nguyên nhân người thảo nguyên ngàn càng di chuyển tới gần phương nam, nếu cứ như thế này cuộc chiến chống người phương bắc sẽ càng ngày càng khó khăn, chúng ta không thể đào tạo ra kỵ binh, giữ đất đã khó khăn nói gì tới việc thu lại đất đai tổ tiên.
- Mấy tháng trước trưởng lão Tứ Lạc Nghiệp tới bái kiến ta, hi vọng ta cho bọn họ bố trí sản nghiệp trên quốc thổ Đại Tống, còn muốn ổn định cuộc sống ở Lễ Tuyền, chỉ là bọn họ tin tức lỗi thời rồi, đây đâu phải là thời Đường, từ năm Cảnh Hữu thứ hai, bệ hạ đã cấm người ngoại tộc an cư, chỉ cho phép thuê nhà ở...
- Mục trường, ti chức chọn chiến mã tráng kiện nhất nuôi dưỡng ở đó, làm nguồn cung chiến mã vô tận.
Phú Bật gật đầu rồi buông một tiếng thở dài: - Chính nên như thế, lão phu còn muốn đem chiến mã tốt nhất ở Đại Tống về đây nuôi dưỡng làm ngựa giống, không có chiến mã, chúng ta không cách nào thu phục lại được Yến Vân Thập Lục Châu, khiến cho Đại Tống ta không có nơi hiểm yếu mà thủ, khắp nơi sơ hở, khắp nơi phải bố trí trọng binh, bởi thế mà binh nhiều vẫn không đủ. Đám thiếu niên có người tầm nhìn xa thế này, lão phu mừng lắm, ngươi muốn chọn nơi nào làm mục trường, lão phu cực lực tranh thủ, chỉ cần chiến mã bán cho quân đội thì chuyện gì cũng có thể thương lượng. Lão phu nhận được tin hỏa tốc ở kinh sư, Bao Chửng Bao Long Đồ của phủ Khai Phong không bao lâu nữa sẽ tới, ông ta là khâm sai nhận hoàng mệnh.
Bao Chửng sắp tới? Tin này không khác nào ném quả bom ngay trước mặt Vân Tranh, chuyện lớn thế này thì kinh sư ắt sẽ phái người tới, không có gì ngạc nhiên, nhưng tại sao lại là Bao Chửng chứ? Người này thanh liêm ngay thẳng thì đúng rồi, ông ta ngay cả hoàng thân quốc thích mà cũng dám chém đầu thì đủ biết là sống lưng cứng cỡ nào, lịch sử ghi vậy, thực tế Vân Tranh tìm hiểu thì cũng đúng là thế.
Vân Tranh thà đối phó với gian thần, nịnh thần còn hơn, với những kẻ đó thì y có trăm ngàn cách, nhưng với Bao Chửng thì khó rồi, phải làm sao đây.
Hoàng đế phái Bao Chửng tới, khả năng lớn là không chịu ngã giá mua bán nghiêm chỉnh với mình, nhất định là thế, Vân Trân cắn rắng nói: - Chỉ vẻn vẹn hai nghìn năm trăm chiến mã, sao lại phiền tới trọng thần trong triều.
Phú Bật nhìn phản ứng của Vân Tranh mà không nhịn được cười: - Một nửa là vì xem ngựa, nửa là muốn xem người, lão phu là trọng thần trong triều, còn chẳng phải rời thành ba mươi dặm xem thiếu niên anh kiệt đấy sao, Bao Long Đồ sao có thể là ngoại lệ, chớ lo, Bao công là người có lý có lẽ lắm.
Tiếp theo đó Vân Tranh ăn không thấy ngon, uống không thấy vị nữa rồi, mình sắp được gặp Bao Chửng, Bao Thanh Thiên, Bao Hắc Tử, Vân Tranh chợt có kích động nhảy ngay lên ngựa bỏ hết chạy về Thục.
Tất nhiên Vân Tranh chỉ nghĩ thế thôi, không thể chạy được, ít nhất là chưa phải bây giờ, bây giờ chuyện cần kíp là tranh thủ trước khi Bao Chửng tới an bài chiến mã ổn thỏa cho số chiến mã này đã, cái gì khác chưa nói chỉ riêng 2500 con ngựa, thêm vào hơn 200 con ngựa của Giáp Tử doanh, tiêu hao lương thảo kinh người, với tài lực của Vân Tranh cũng không chịu nổi quá lâu.
Thế nhưng y lại chẳng tìm được chỗ chăn thả ngựa, vì dê ở khắp nơi, cỏ non vừa mọc ra là chúng gặm sạch sẽ, đứng ở Long Thủ Nguyên đưa mắt nhìn bốn xung quanh chỉ thấy hoang nguyên mà thôi.
Nuôi ngựa thì càng lên phía bắc càng tốt, nhưng Lũng Hữu và Thanh Đường đã không còn thuộc về Đại Tống, bình nguyên Hà Sáo với mục trường bạt ngàn tươi tốt cũng bị người Đảng Hạng ôm chặt trong vòng tay.
Phương nam cũng có đồng cỏ, nhưng hi vọng ngựa nuôi ở phương nam ấm áp có thể tới phương bắc lạnh giá tác chiến sao? Vân Tranh lục tung bản đồ, bi ai phát hiện, quả thực chẳng có chỗ nào thích hợp chăn thả ngựa.
Đại Tống có mục mã giám, chuyên lo chuyện nuôi ngựa cho quân, thế là Vân Tranh đi tìm mục mã giám của Kinh Triệu phủ học hỏi, té ra người ta thông minh lắm, đưa chiến mã tới nhà bách tính nuôi, còn đắc ý gọi đây là chính sách mã chính, đơn giản, chỉ cần gửi ngựa tới nhà bách tính là xong, quân đội đỡ tốn kém, nông hộ cũng vui vẻ, vì họ có con gia súc để sai khiến!
Tuyệt vời quá phải không?
Tuyệt vời cái *&%&, nếu chẳng phải viên mục mã giám đó tuổi cao răng thì cái còn cái mất thì Vân Tranh đã cho một trận cha mẹ không nhận ra được luôn, vì chiến mã do nông phu nuôi thì chỉ đem kéo xe được thôi.
Vân Tranh sau khi biết cái gọi là mã chính đó, trở về quân doanh ngoài thành chửi bới nguyên một ngày.
Kỵ binh xưa nay là đặc sản của phương bắc, mà Đại Tống thì giờ không có chỗ nào gọi là phương bắc thực sự nữa, đi đâu mà kiếm kỵ binh, không phải cưỡi lên ngựa là thành kỵ binh, Vân Tranh nhìn binh sĩ Giáp Tử doanh là hiểu điều ấy, chỉ có từ nhỏ lớn lên cùng chiến mã mới có thể phối hợp với nhau thành một thể.
Hết cách rồi, sau mười ngày phóng ngựa tìm kiếm khắp nơi, cuối cùng Vân Tranh chọn Thái Bình Dục ở Hộ huyện, nơi này tạm thích hợp với chiến mã sinh tồn, ít nhất thì đất rộng người thưa, cỏ cây tươi tốt, chứ đem chiến mã tới nông hộ nuôi trong chuồng, Vân Tranh thấy không bằng lôi đi giết thịt.
Thế nhưng đã hạ tiêu chuẩn xuống thấp như vậy rồi mà không xong, đứng ở cửa núi Thái Bình Dục, tâm tình Vân Tranh rất tăm tối, Ngỗi Minh sau khi đi một vòng, quay lại lắc đầu quầy quậy: - Không được đâu, nơi này có đỉa hạn thành bầy, thứ này toàn hút máu gia súc, chưa kể có một thứ cỏ gọi là tầm ma, dù người hay gia súc đụng vào da đều bị thối, mục trường không thể có thứ này.
- Mục trường Thanh Đường mọc đầy cỏ gia súc, không có đỉa hạn, mục trường dưới Hạ Lan Sơn cũng mọc đầy cỏ gia súc mà không có tầm ma, chiến mã đã được thuần hòa, không còn năng lực sinh tồn mạnh như ngựa hoang, còn cần mục dân kinh nghiệm chăm sóc, không thể sống được ở nơi này.
Vân Tranh gặp lại Phú Bật yếu ớt chắp tay nói: - Minh công, ti chức sai rồi, đáng lẽ không nên mang chiến mã từ Tây Hạ về đây, Đại Tống không có chỗ cho chúng tung vó, muốn nuôi chiến mã tốt, chỉ có từ Hoàng Hà trở lên, nhưng phía bắc Hoàng Hà còn bao nhiêu đất để nuôi dưỡng ra vạn thớt chiến mã.
- Rốt cuộc là chuyện gì xảy ra?
Phú Bật thấy Vân Tranh tinh thần sa sút, hỏi ngọn nguồn, khi Hầu Tử nói ra, ông cũng ngồi ngây ra đó không nói được một lời.
- Ta tưởng rằng nuôi chiến mã chỉ cần nơi đủ rộng đủ cỏ là được, đâu ngờ lại cầu kỳ như vậy, rộng lớn, bằng phẳng, đầy đủ năng, xa loài người, chiến mã Đại Tống ta luôn gửi trong nhà nông hộ mà.
Vân Tranh gian nan mấp máy môi: - Phủ tôn, binh tốt Giáp Tử doanh gần một năm bôn ba trên lưng ngựa rồi, nhưng ở Tây Hạ, võ sĩ bọn họ chỉ phong ngựa lướt qua có thể ném bốn người xuống đất, người ta vẫn nhẹ nhàng như không, cưỡi ngựa phải làm quen từ nhỏ, chứ đợi khi trưởng thành mới huấn luyện thì muộn rồi.
- Ngài nhớ lại đi, chân người Tây Hạ, Khiết Đan, hay Thanh Đường đều cong cong, người Tống ta hay chế nhạo dáng đi khuỳnh khuỳnh của họ, đó là do quanh năm cưỡi trên ngựa mà thành, chân cong như thế họ mới quắp chắc vào bụng ngựa.
- Ti chức nghĩ rằng mang về Đại Tống thứ tốt nhất, chẳng qua là công cụ di chuyển hạng nhất thôi, ở Hoàn Châu cùng Chủng đại nhân nhắc tới kỵ binh còn tràn trề tự tin nói tới trong vòng năm năm lập nên đội kỵ binh vạn người, nghĩ lại mà xấu hổ.
Phú Bật đứng lên đi lại một hồi rồi chua chát nói: - Ra là vậy, ra là vậy, người Tống chúng ta luôn cho rằng mình thông tuệ hơn người Khiết Đan, Tây Hạ, Thanh Đường, cho rằng điều gì họ làm được thì mình có thể làm tốt hơn, thực là quá tự đại rồi, riêng đạo nuôi ngựa, họ đã bỏ xa chúng ta, làm sao bây giờ?
- Mấy năm qua chẳng biết vì sao khí hậu thảo nguyên ngày càng khắc nghiệt, cuộc sống họ càng thêm gian nan, đó là nguyên nhân người thảo nguyên ngàn càng di chuyển tới gần phương nam, nếu cứ như thế này cuộc chiến chống người phương bắc sẽ càng ngày càng khó khăn, chúng ta không thể đào tạo ra kỵ binh, giữ đất đã khó khăn nói gì tới việc thu lại đất đai tổ tiên.
- Mấy tháng trước trưởng lão Tứ Lạc Nghiệp tới bái kiến ta, hi vọng ta cho bọn họ bố trí sản nghiệp trên quốc thổ Đại Tống, còn muốn ổn định cuộc sống ở Lễ Tuyền, chỉ là bọn họ tin tức lỗi thời rồi, đây đâu phải là thời Đường, từ năm Cảnh Hữu thứ hai, bệ hạ đã cấm người ngoại tộc an cư, chỉ cho phép thuê nhà ở...
Tác giả :
Kiết Dữ 2