Cửu Ngũ
Chương 15
– Mỗi người đều có sở trường của mình, chỉ cần vận dụng đúng đều có thể dùng được?
Nam Chánh Can lẩm bẩm tự hỏi. Cửu Y hai mắt đã híp lại, cuộn người trong chăn ấm, mơ mơ hồ hồ đáp:
– Đúng vậy! Nếu toàn bộ đều tự mình phải làm thì không phải mệt chết sao? Một cái áo ngươi mặc thôi đã phải qua tay bao nhiêu người? Nếu cái gì cũng tự làm thì đến ngày tháng năm nào?
Nam Chánh Can trước nay luôn cô độc, hắn cái gì cũng tự bản thân cố gắng, chưa từng nghĩ sẽ nhờ tới sự giúp sức của ai, cũng không nghĩ lôi kéo người nào. Hôm nay, vô tình nghe Cửu Y đề cập, hắn mới nhận ra sự sai lầm trong suy nghĩ của mình.
Như chợt nhớ ra, Nam Chánh Can liền hỏi:
– Ngươi lại đánh giá cao thương nhân như vậy?
Cửu Y đã buồn ngủ lắm rồi, không thèm trả lời, Nam Chánh Can không chấp nhận liền lay lay Cửu Y dậy, bắt nàng phải giải thích nghi vấn của mình.
– Tại sao ngươi lại nghĩ “thương nhân”, tầng lớp đáy chót quan trọng như vậy?
“Sĩ nông công thương”, giai cấp đã thấm sâu vào tư tưởng và máu thịt của bao đời. Vậy mà hôm nay, hắn lại nghe có người lên tiếng bênh vực thương nhân, làm sao Nam Chánh Can có thể bỏ qua không hỏi rõ ngọn ngành.
Cửu Y bị lay tới đầu ong ong, bực bội trừng mắt nói:
– Ta nói ngươi nha, ở trong cung có bao giờ phải sử dụng đến tiền đâu, cơm thì một ngày ba bữa được lo sẵn, muốn ăn vặt cũng có người làm cho. Ngươi làm sao biết ở bên ngoài muốn làm cái gì cũng phải có tiền? Mở mắt ra là lo kiếm tiền, nhắm mắt lại cũng phải nghĩ tới tiền? Mà ai là người có nhiều tiền nhất? Là thương nhân! Đại đa phần tiền thuế nộp vào đều là của thương nhân đấy. Một đất nước mà quốc khố trống rỗng ngươi nghĩ như thế nào?
Nam Chánh Can sững sờ, cảm thấy lời Cửu Y nói là có lý nhưng trong lòng lại dấy lên một tia phản bác, không muốn thừa nhận.
– Nhưng… nhưng… đó không phải là nghĩa vụ của bọn họ sao! Nếu họ quan trọng như thế thì bấy lâu nay tại sao lại bị đánh thứ chót thế kia!!!
Cửu Y thở dài, không muốn nói vì đây là xã hội chế độ quân chủ, có người chủ nào lại muốn có người giàu hơn mình? Bao nhiêu kẻ “sĩ” khởi điểm đều là con nhà quyền thế? Có rất nhiều rất nhiều những người từ bần hàn đi lên, vì sĩ diện của mình mà bảo không xem trọng tiền bạc, chỉ cần có tấm lòng son sắt. Nhưng, khi đã có địa vị, quyền thế, còn bao nhiêu người có thể giữ vững lập trường của mình, vì nước vì dân mà phục vụ? Bao nhiêu người trở thành tham quan, quay ngược lại vơ quét của dân?
– Nếu như triều đình không xem trọng thương mại thì sao lại nắm trong tay những đường mậu thương mấu chốt?
Nam Chánh Can liền phản bác:
– Vì nếu để tất cả rơi vào tay thương nhân, bọn họ sẽ lộng hành làm loạn!!!
Cửu Y thừa nhận:
– Ừ, rất dễ lũng đoạn nha. Vậy tại sao triều đình không nắm tất cả mậu thương lại phải chia miếng bánh cho thương nhân?
Bị hỏi ngược, Nam Chánh Can ngớ người. Nếu đã chán ghét tại sao không nắm giữ toàn bộ luôn?
– Tại vì… tại vì…
Nam Chánh Can dù sao chỉ là một đứa bé hơn sáu tuổi mà thôi, nếu cái gì cũng biết rõ thì quá yêu nghiệt rồi. Nói đúng ra, hắn lúc này cũng đã quá thông minh hơn tuổi mình rồi, chỉ là kinh nghiệm của hắn thật còn non nớt, nếu thêm năm ba năm nữa, chắc gì những câu hỏi lắc léo của Cửu Y có thể làm khó hắn.
– Bởi vì “Lợi”! Cho cái lợi trước mắt, người ta mới điên cuồng chạy đi, mới dốc hết sức làm việc vì liên quan trực tiếp đến lợi ích của mình mà.
Nếu như triều đình nắm hết toàn bộ kinh tế của đất nước, thì khác gì bao cấp? Làm hay không làm đều hưởng như nhau, ai còn dốc sức làm việc? Thời bao cấp vì thất bại mà kết thúc chính là minh chứng.
Còn để tự do phát triển thì sẽ xuất hiện chênh lệch, ai nhanh nhạy hơn sẽ được lợi nhiều hơn. Ai kiếm được nhiều tiền nhất chính là người thành công nhất! Xem ở hiện đại đi, bỏ qua dòng máu hoàng gia thì không phải doanh nhân thành đạt chính là mơ ước của mọi người sao, là nhân vật chính điển hình trong tiểu thuyết, phim ảnh… Không những vậy, từ lợi thế đó, bọn họ còn tiến vào chính trường, quang minh chính đại trở thành kẻ dẫn đầu của một nước!
Đương nhiên, Cửu Y không nói những lời này cho Nam Chánh Can nghe.
– “Có tiền mua tiên cũng được”, đã từng nghe thấy chưa? Dù mơ ước ngươi có cao xa cỡ nào, nếu không có tiền, nó mãi mãi chỉ là viễn vong mà thôi.
Cửu Y chỉ nghĩ đơn giản không muốn để Nam Chánh Can cứ cổ hủ xem thường dân đen, xem nhẹ thương nhân mà thôi, nàng chẳng nghĩ cao xa gì đâu, không đâu. Nhưng ai lại ngờ, có thứ đã thay đổi rồi sẽ kéo theo rất nhiều thứ thay đổi khác…
Nam Chánh Can lẩm bẩm tự hỏi. Cửu Y hai mắt đã híp lại, cuộn người trong chăn ấm, mơ mơ hồ hồ đáp:
– Đúng vậy! Nếu toàn bộ đều tự mình phải làm thì không phải mệt chết sao? Một cái áo ngươi mặc thôi đã phải qua tay bao nhiêu người? Nếu cái gì cũng tự làm thì đến ngày tháng năm nào?
Nam Chánh Can trước nay luôn cô độc, hắn cái gì cũng tự bản thân cố gắng, chưa từng nghĩ sẽ nhờ tới sự giúp sức của ai, cũng không nghĩ lôi kéo người nào. Hôm nay, vô tình nghe Cửu Y đề cập, hắn mới nhận ra sự sai lầm trong suy nghĩ của mình.
Như chợt nhớ ra, Nam Chánh Can liền hỏi:
– Ngươi lại đánh giá cao thương nhân như vậy?
Cửu Y đã buồn ngủ lắm rồi, không thèm trả lời, Nam Chánh Can không chấp nhận liền lay lay Cửu Y dậy, bắt nàng phải giải thích nghi vấn của mình.
– Tại sao ngươi lại nghĩ “thương nhân”, tầng lớp đáy chót quan trọng như vậy?
“Sĩ nông công thương”, giai cấp đã thấm sâu vào tư tưởng và máu thịt của bao đời. Vậy mà hôm nay, hắn lại nghe có người lên tiếng bênh vực thương nhân, làm sao Nam Chánh Can có thể bỏ qua không hỏi rõ ngọn ngành.
Cửu Y bị lay tới đầu ong ong, bực bội trừng mắt nói:
– Ta nói ngươi nha, ở trong cung có bao giờ phải sử dụng đến tiền đâu, cơm thì một ngày ba bữa được lo sẵn, muốn ăn vặt cũng có người làm cho. Ngươi làm sao biết ở bên ngoài muốn làm cái gì cũng phải có tiền? Mở mắt ra là lo kiếm tiền, nhắm mắt lại cũng phải nghĩ tới tiền? Mà ai là người có nhiều tiền nhất? Là thương nhân! Đại đa phần tiền thuế nộp vào đều là của thương nhân đấy. Một đất nước mà quốc khố trống rỗng ngươi nghĩ như thế nào?
Nam Chánh Can sững sờ, cảm thấy lời Cửu Y nói là có lý nhưng trong lòng lại dấy lên một tia phản bác, không muốn thừa nhận.
– Nhưng… nhưng… đó không phải là nghĩa vụ của bọn họ sao! Nếu họ quan trọng như thế thì bấy lâu nay tại sao lại bị đánh thứ chót thế kia!!!
Cửu Y thở dài, không muốn nói vì đây là xã hội chế độ quân chủ, có người chủ nào lại muốn có người giàu hơn mình? Bao nhiêu kẻ “sĩ” khởi điểm đều là con nhà quyền thế? Có rất nhiều rất nhiều những người từ bần hàn đi lên, vì sĩ diện của mình mà bảo không xem trọng tiền bạc, chỉ cần có tấm lòng son sắt. Nhưng, khi đã có địa vị, quyền thế, còn bao nhiêu người có thể giữ vững lập trường của mình, vì nước vì dân mà phục vụ? Bao nhiêu người trở thành tham quan, quay ngược lại vơ quét của dân?
– Nếu như triều đình không xem trọng thương mại thì sao lại nắm trong tay những đường mậu thương mấu chốt?
Nam Chánh Can liền phản bác:
– Vì nếu để tất cả rơi vào tay thương nhân, bọn họ sẽ lộng hành làm loạn!!!
Cửu Y thừa nhận:
– Ừ, rất dễ lũng đoạn nha. Vậy tại sao triều đình không nắm tất cả mậu thương lại phải chia miếng bánh cho thương nhân?
Bị hỏi ngược, Nam Chánh Can ngớ người. Nếu đã chán ghét tại sao không nắm giữ toàn bộ luôn?
– Tại vì… tại vì…
Nam Chánh Can dù sao chỉ là một đứa bé hơn sáu tuổi mà thôi, nếu cái gì cũng biết rõ thì quá yêu nghiệt rồi. Nói đúng ra, hắn lúc này cũng đã quá thông minh hơn tuổi mình rồi, chỉ là kinh nghiệm của hắn thật còn non nớt, nếu thêm năm ba năm nữa, chắc gì những câu hỏi lắc léo của Cửu Y có thể làm khó hắn.
– Bởi vì “Lợi”! Cho cái lợi trước mắt, người ta mới điên cuồng chạy đi, mới dốc hết sức làm việc vì liên quan trực tiếp đến lợi ích của mình mà.
Nếu như triều đình nắm hết toàn bộ kinh tế của đất nước, thì khác gì bao cấp? Làm hay không làm đều hưởng như nhau, ai còn dốc sức làm việc? Thời bao cấp vì thất bại mà kết thúc chính là minh chứng.
Còn để tự do phát triển thì sẽ xuất hiện chênh lệch, ai nhanh nhạy hơn sẽ được lợi nhiều hơn. Ai kiếm được nhiều tiền nhất chính là người thành công nhất! Xem ở hiện đại đi, bỏ qua dòng máu hoàng gia thì không phải doanh nhân thành đạt chính là mơ ước của mọi người sao, là nhân vật chính điển hình trong tiểu thuyết, phim ảnh… Không những vậy, từ lợi thế đó, bọn họ còn tiến vào chính trường, quang minh chính đại trở thành kẻ dẫn đầu của một nước!
Đương nhiên, Cửu Y không nói những lời này cho Nam Chánh Can nghe.
– “Có tiền mua tiên cũng được”, đã từng nghe thấy chưa? Dù mơ ước ngươi có cao xa cỡ nào, nếu không có tiền, nó mãi mãi chỉ là viễn vong mà thôi.
Cửu Y chỉ nghĩ đơn giản không muốn để Nam Chánh Can cứ cổ hủ xem thường dân đen, xem nhẹ thương nhân mà thôi, nàng chẳng nghĩ cao xa gì đâu, không đâu. Nhưng ai lại ngờ, có thứ đã thay đổi rồi sẽ kéo theo rất nhiều thứ thay đổi khác…
Tác giả :
Hắc Đê U