Bởi Vì Thấu Hiểu Cho Nên Từ Bi

Lấy một đóa hồng nhung, lâu dần sắc đỏ sẽ biến thành vệt máu muỗi trên tường, sắc trắng vẫn mãi là “đầu giường ánh trăng sáng”; lấy một đóa hồng bạch, màu trắng sẽ thành hạt cơm dính trên quần áo, màu đỏ lại là vết dấu yêu thương thắm đỏ trong tim.

(Trương Ái Linh ngữ lục)

Chỗ của anh là khung cảnh tương đẹp dành cho hai người, nơi của cô lại là tháng năm cẩm sắt[1]. Chỗ của anh muôn hồng ngàn tía nở rộ khắp chốn, nơi của cô sông tuyết buông câu ngửa mặt hỏi trời. Tình yêu chính là như thế, khi đến, hoa đào thắm sắc, khi đi, mai rụng xác xơ. Khoảng khắc quay lưng ấy, ai còn nhớ nơi đó đã từng là biển xanh.

[1] Tháng năm cẩm sắt (cẩm sắt lưu niên) chỉ thời gian đẹp đẽ như cây đàn gấm, một đi không trở lại.

Khi viết Hoa hồng nhung hoa hồng bạch, Trương Ái Linh đã biết tình yêu là thế nào. Chu Huấn Đức bấy giờ, là ánh trăng sáng chiếu đầu giường, là vết mực son trong tim của Hồ Lan Thành; còn Trương Ái Linh là vệt máu muỗi trên tường, là hạt cơm dính mãi trên quần áo. Thế thì đã làm sao, con người đến thế gian này vốn là vì từng mối từng mối duyên tình, cuộc đời ai mà không có âu lo, mà không có khiếm khuyết. Những đạo lý này ai cũng hiểu, chỉ là khi gặp, phải biết cách làm thế nào để có thể bình tĩnh như bàn thạch. Thở dài một tiếng kiếp lênh đênh hận đằng đẵng, nhân quả quay vòng, cứ sống hết kiếp này là được rồi.

Tết năm 1945, Hồ Lan Thành không về Thượng Hải, mà đón tết ở Vũ Hán. Anh viết thư thông báo cho Trương Ái Linh, lấy lý do có việc bận không rứt ra được, còn không quên kèm theo mấy câu nhớ nhung. Kỳ thực trong lòng anh rõ hơn ai hết, anh không nỡ xa người mới bên cạnh mà thôi.

Pháo hoa đêm Trừ tịch rực rỡ chói lòa. Dưới vầng trăng sáng, người ta quên đi mình đang sống trong thời loạn, cười nói, hát ca, khiêu vũ mừng năm tháng thái bình. Bến Thượng Hải khi ấy hẳn là phong tình yểu điệu. Còn Trương Ái Linh vẫn không hay biết gì về sự thay lòng của Hồ Lan Thành, nhưng tận đáy lòng cô hiểu rằng, những ngày tháng ân ái mặn nồng thực sự đã xa rồi. Ở trong tòa chung cư ở Thượng Hải, cô cùng người cô ngồi bên lò sưởi, uống hồng trà, ăn điểm tâm, rất an lành. Nhưng tình cảm lãng mạn mà chua xót trong tim, luôn thấp thoáng nhức nhối.

Ở chốn này, tình chàng ý thiếp, uyên ương sóng đôi. Hồ Lan Thành nắm tay Tiểu Chu đi chợ ở Hán Khẩu, chọn mua tranh Tết, còn cố ý mua một bức Hòa Hợp Nhị Tiên, treo ở trong phòng của Hồ Lan Thành. Hòa Hợp Nhị Tiên là vị thần trong truyền thuyết của dân gian, cai quản về hôn nhân hòa hợp, cũng còn được gọi là Hòa Hợp Nhị Thánh. Trên bức tranh là hình hai đứa trẻ hoạt bát đáng yêu, tóc dài xõa vai, một đứa tay cầm hoa sen, còn đứa kia tay cầm chiếc hộp hình tròn. Ngày hôn lễ dân gian phải treo bức tranh này trong buổi động phòng hoa chúc, hoặc là treo ở ngay sảnh đường, để cầu được may mắn tốt lành.

Đêm Trừ Tịch này, giống như đêm tân hôn của Hồ Lan Thành và Tiểu Chu, tình nồng ý đượm khôn xiết. Thế nhưng sau khi hai bên vui vầy, lại cảm thấy một sự lạnh lẽo thoảng qua. Tiểu Chu biết, mình không thể sống cả đời không danh không phận cùng Hồ Lan Thành, hạnh phúc trước mắt chỉ là một giấc mộng có thể bị đánh thức bất cứ lúc nào. Đến ngày ly biệt đó, cô phải đi đâu về đâu. Tuy đã quen với việc đa tình phóng túng, nhưng trong lòng Hồ Lan Thành cũng có chút áy náy xấu hổ, anh tự biết thế sự biến động từng ngày, bản thân không ở đây lâu. Tiểu Chu tuổi xuân phơi phới gửi thân nơi anh, năm nào đó từ biệt, sẽ phải làm thế nào?

Quả thực sắp phải từ biệt rồi. Tháng ba, Hồ Lan Thành phải đến Thượng Hải một chuyến, tuy chỉ là xa nhau trong thời gian ngắn, Hồ Lan Thành sẽ còn quay về Vũ Hán, nhưng đây rốt cuộc vẫn là lần đầu tiên họ xa nhau khi bắt đầu sống chung, khó tránh khỏi đau buồn. Lại thêm duyên tình như bèo nước, như tơ rối bay trong gió, chưa từng dám nghĩ đó là vĩnh viễn. Những lời không thể nói ra rốt cuộc vẫn phải nói, Hồ Lan Thành từ lần thề non hẹn biển, chỉ nói việc đã làm xong, sắp quay trở về.

Ngày ra đi, Hồ Lan Thành cùng Tiểu Chu đi dạo bên bờ sông, trong lòng ngưng đọng ngàn vạn cảm xúc, khó nói hết bằng lời. Thời gian dường như trôi nhanh hơn bình thường rất nhiều, chớp mắt thôi mặt trời đã lặn đằng tây. Tiểu Chu cũng nén nỗi đau buồn, mỉm cười nhàn nhạt: “Trở về nên đến thăm Trương tiểu thư nhé, lần này anh đi không cần phải quay lại nữa. Anh đi rồi, em sẽ gả cho người khác”. Tuy là có ý như thế, nhưng lời vừa mới dứt, mà lòng đã đau như cắt.

Hồ Lan Thành đến Thượng Hải, liền vội vội vàng vàng đến chung cư của Trương Ái Linh. Đôi vợ chồng xa nhau lâu ngày mới trùng phùng này, lại mặn nồng như thưở ban đầu. Trương Ái Linh tâm cao khí ngạo, khi binh tàn ngựa loạn đều không sợ hãi, nhưng hễ gặp người đàn ông này, là trong chớp mắt khuynh thành vì anh, khói lửa vì anh. Hồ Lan Thành là một người đàn ông đa tình, là kẻ bạc tình, chỉ biết đến người trước mặt. Vừa gặp Trương Ái Linh, trong đầu anh lập tức hiện lên quãng thời gian hạnh phúc trong quá khứ của họ. Còn Tiểu Chu, chỉ một cái quay người, đã trở thành người xưa.

Bấy giờ, Trương Ái Linh đổi vai diễn cho Tiểu Chu. Cô rốt cuộc vẫn là Trương Ái Linh, Hồ Lan Thành gặp cô, liền không tránh khỏi bị khí thế của cô áp đảo. Người con gái này, chỉ tay trắng mà có thể đánh bại tất cả mọi loại vũ khí mà anh có. Vẻ đẹp kinh ngạc thế tục không thể diễn tả bằng lời của cô, đến nay vẫn khiến anh ý loạn tình mê như cũ. Nhưng đáng tiếc là, sức hút của cô chỉ có thể phát huy tác dụng những khi ở bên cạnh anh, hễ ly biệt, là người đàn ông này lại không cam chịu sống cô đơn, sẽ đi tìm người con gái khác, tìm một loại niềm vui khác mà anh cần.

Trương Ái Linh cảm nhận được, còn anh cũng không định giấu diếm, chỉ là vô tình nhắc đến Tiểu Chu. Trương Ái Linh vốn dĩ không muốn hỏi, nhưng cuối cùng cô vẫn thốt ra: “Tiểu thư Tiểu Chu trông thế nào?”. Trong lòng Hồ Lan Thành hoảng loạn, trả lời rất lí nhí, dường như không thành tiếng, rất cẩn thận, rất dè chừng. Anh không kể ra điều gì đặc biệt, chỉ nói có một câu: “Chiếc áo khoác màu xanh cô ấy mặc trên người vô cùng sạch sẽ”. Cô cười: “Tóc có uốn xoăn không?”. Anh đáp: “Không uốn, nhưng cũng hơi… cụp vào bên trong”. Anh miêu tả một cách khá vất vả.

Trương Ái Linh không cần hỏi nữa, trong lòng cô đã rõ, giữa Hồ Lan Thành và cô gái Tiểu Chu đó, nhất định là có chuyện. Nhưng sự tình phát triển đến mức nào, cô không muốn nghĩ nhiều hơn. Cô biết, một người đàn ông phóng túng như Hồ Lan Thành, trải qua suốt chặng đường ấy hẳn sẽ phát sinh ra biết bao nhiêu chuyện như vậy. Chỉ cần chuyện đó không ảnh hưởng nghiêm trọng, cô có thể bỏ qua. Thế nhưng, trong thâm tâm cô lại ghen tức, chỉ là không đến mức khóc lóc nức nở mà thôi. Cô chính là một cô gái không dễ dàng nói lời ly biệt, nhưng hễ đã quay nguời, là sẽ không bao giờ ngoái đầu nhìn lại.

Hồ Lan Thành bị những cô gái tốt như thế chiều chuộng đâm hư hỏng, cho nên, anh mới hết lần này đến lần khác không hề sợ hãi, không hề kiêng dè mà phụ bạc bọn họ. Dù sai lầm đến mức không thể quay đầu, anh vẫn cho rằng mình rất vô tội. Ở Thượng Hải hơn một tháng, Hồ Lan Thành vẫn yêu thương che chở Trương Ái Linh như trước kia. Những khi bên nhau, anh tuyệt đối không nhắc đến Tiểu Chu, dường như Tiểu Chu đã nhạt nhòa và biến mất khỏi thế giới của anh. Có lẽ, đây chính là hành vi nhất quán của Hồ Lan Thành, cho nên những cô gái đó, luôn tưởng rằng trong trái tim anh, mình thực sự quan trọng vô cùng.

Tháng ba ở Thượng Hải, là lúc tơ liễu phất phơ trong gió. Trương Ái Linh mặc một chiếc sườn xám in hoa, trông cực kỳ nổi bật trên phố, tơ liễu rơi lác đác vương trên mái tóc cô. Còn Hồ Lan Thành ở bên cạnh cô, dịu dàng gỡ tơ liễu ra cho cô. Bức tranh này có lẽ thực sự tuyệt diệu vô song, ân ái như thế, y hệt trước đây. Hồ Lan Thành, là phu quân của rất nhiều cô gái, nhưng chỉ là người đàn ông duy nhất của Trương Ái Linh. Nhưng người đàn ông này, cũng quen với việc không biết trân trọng hạnh phúc. Hay nói cách khác, thế giới của anh, không có hai từ “trân trọng”.

Thời gian này, Hồ Lan Thành đưa cháu gái Thanh Vân về Hàng Châu để kết hôn. Mấy năm nay, Thanh Vân luôn chăm lo cho cuộc sống của Hồ Lan Thành, đến nay cô được gả cho một lái buôn gỗ ở gần quê cũ Hồ thôn, như thế cũng coi như có chỗ dựa. Sau khi kết hôn, Thanh Vân vẫn tiếp tục chăm lo cho căn nhà của Hồ Lan Thành ở Thượng Hải, còn chồng của cô thì gây ra vài phiền phức nhỏ cho Hồ Lan Thành.

Thời gian chưa bao giờ nhượng bộ con người, sau hơn một tháng tình cảm mặn nồng, Hồ Lan Thành và Trương Ái Linh lại sắp sửa phải vội vã ly biệt. Lần ly biệt này, tựa như khoét lỗ trong tim Trương Ái Linh, bởi vì cô biết, ở Vũ Hán còn có một cô gái như hoa như ngọc đang chờ đợi anh. Thậm chí cô còn không dám tin rằng, giữa họ thực sự đã có điều gì. Thậm chí cô tự lừa dối bản thân rằng, Hồ Lan Thành và Tiểu Chu chẳng qua là trò chơi trong lúc cô đơn. Đợi đến khi trò chơi kết thúc, tất cả đều trở lại như ban đầu. Dẫu sao họ đã có giấy kết hôn, đã có hẹn ước sống cuộc đời năm tháng tĩnh lặng, kiếp này bình yên, có tình sâu cùng ở cùng tu, cùng duyên cùng tướng, cùng nhìn cùng biết.

Nhưng, Hồ Lan Thành lại không nghĩ như thế, anh nhớ rất nhanh, quên cũng rất nhanh. Anh ao ước nắm tay nhau qua năm tháng tuổi xuân, cũng ngưỡng mộ rong ruổi đi tìm tri kỉ. Thứ anh muốn không phải là hào khí mưu chuyện giang sơn, mà là nhu tình đổi chén giao bôi. Tháng năm, Hồ Lan Thành mang theo hành lý vội vã trở về Vũ Hán, khói bếp lững lờ của vạn mái nhà đất Hán Khẩu gợi lên trong anh một cảm giác thân thuộc như trở về nhà. Qua sông Hán Thủy, trở về bệnh viện, trong lòng anh chỉ nhung nhớ một mình Tiểu Chu, người yêu bé nhỏ đang lặng lẽ đợi chờ anh ở nhà.

Hồ Lan Thành và Tiểu Chu sống ở đây mấy tháng cuối cùng, lẽ đời hỗn loạn. Họ coi mỗi ngày như thể một năm trôi qua. Tiểu Chu cũng không so đo thân phận. Hồ Lan Thành tự biết thời cuộc ngày càng bất ổn, anh cũng không muốn liên lụy nhiều đến Tiểu Chu. Đôi bên gắn bó, tuy là tình sâu ý nặng, nhưng cả ngày đều lo sợ bất an.

Trong Đời này kiếp này, Hồ Lan Thành viết: “Bỗng một ngày, khi chúng tôi đang ở trong phòng, máy bay sà thấp xuống núi Phượng Hoàng với cự ly không quá nghìn bước, pháo bắn xuống, quét qua nóc tòa nhà bệnh viện, rồi lao về phía mặt sông. Tôi và Huấn Đức trốn trong phòng bếp phía sau, nhìn ra mé ngoài cửa phòng, dường như loạn binh giết người hoặc là đại hồng thủy tràn đến, lại thêm tràng pháo súng vang lên, đôi cánh của máy bay suýt chút nữa tốc hết mái nhà, nói thì chậm, xảy ra thì nhanh, Huấn Đức kéo tôi chạy đến chỗ đống củi sau bếp, dùng thân mình che cho tôi…”.

Trương Ái Linh nói rất đúng, người trong thời loạn, sống được ngày nào hay ngày đó. Huống hồ là người có thân phận như Hồ Lan Thành, sự không thanh bạch của anh, cuối cùng sẽ bị lịch sử phê phán. Hồ Lan Thành có dự cảm, ngày đại hạn không còn xa nữa.

Ngày 15 tháng 8, Nhật Bản đầu hàng vô điều kiện, Hồ Lan Thành lâm vào thế cùng đường mạt lộ. Anh cổ vũ quân đoàn trưởng của quân đoàn số 29 là Trâu Bình Phàm tuyên bố Vũ Hán độc lập. Nhưng non sông đã định, anh cũng không thể cứu vãn, sự đầu cơ về mặt chính trị lần này của anh, đã hoàn toàn thất bại sau mười ba ngày.

Bấy giờ Hồ Lan Thành như con chó của nhà có tang, non cùng nước tận, không có đường lùi. Để bảo toàn tính mệnh, anh chỉ còn nước chạy trốn. Nếu ban đầu đến Vũ Hán, anh không nảy sinh mối nghiệt duyên với Tiểu Chu, một mình đến một mình đi, thì cũng xong rồi. Nhưng bây giờ, đối diện với cô thiếu nữ vì anh mà không mảy may hối hận này, anh sao có thể đành lòng quay bước.

Trước khi ra đi, Hồ Lan Thành đến nói với Tiểu Chu: “Anh không thể mang em đi theo, là vì không muốn em phải chịu khổ cùng anh, lần này anh phải thay đổi tên họ. Chúng ta hẹn nhau, anh phải giữ chí khí như lúc thường, em cũng phải giữ gìn sức khỏe, không được khóc nhiều. Nụ cười của em đẹp vô cùng, em phải giữ nụ cười vì anh, đến khi chúng ta gặp lại, ánh mắt em vẫn xinh đẹp rạng ngời như ngày hôm nay…”.

Không sai, trước khi ra đi, Hồ Lan Thành đưa cho Tiểu Chu một số tiền và đồ trang sức bằng vàng, đủ để cô chi tiêu trong một thời gian. Chút tình ý chân thành và vài lời ngon ngọt khiến trời đất cũng phải động lòng có thể bù đắp cái gì? Có thể bù đắp cho sự lạnh lẽo ngày sau của thiếu nữ vô tội này sao?

Ngày chia tay, cô kìm lệ mỉm cười, xinh đẹp đến lay động tâm can. Mà lòng anh lại yên lặng vô cùng, đã không cảm thấy buồn bã, cũng không có một lời an ủi. Qua sông Hán Thủy, Hồ Lan Thành bắt đầu cuộc chạy trốn nơi chân trời của mình. Nếu lại tương phùng, đã không biết người đã ở nơi đâu. Lệ son phấn, giữ người say, bao giờ gặp, đời người mối hận dài dằng dặc như nước chảy về biển đông…