Vợ Nhặt - Kim Lân

Cảm nhận của anh/chị về chi tiết bát cháo cám trong truyện Vợ nhặt của Kim Lân. Từ đó liên hệ với chi tiết bát cháo hành trong truyện Chí Phèo của Nam Cao để làm rõ cái nhìn về người nông dân trong van học trước và sau cách mạng tháng 8 1945

1. Mở bài

- Giới thiệu Kim Lân, truyện Vợ nhặt và chi tiết bát cháo cám.

- Giới thiệu Nam Cao, truyện Chí Phèo và chi tiết bát cháo hành.

a) Hình ảnh nồi cháo cám trong truyện “Vợ nhặt" của Kim Lân

* Sự xuất hiện: Hình ảnh này xuất hiện ở cuối truyện, trong bữa cơm đầu tiên đón nàng dâu mới của gia đình bà cụ Tứ.

* Ý nghĩa:

- Về nội dung:

+ Đối với gia đình Tràng, nồi cháo cám là món ăn xua tan cơn đói, là món ăn duy nhất của bữa tiệc cưới đón nàng dâu mới về. Qua đó, tác giả đã khắc sâu sự nghèo đói, cực khổ và rẻ mạt của người nông dân trong nạn đói năm 1945.

+ Qua chi tiết nồi cháo cám, tính cách của nhân vật được bộc lộ:

• Bà cụ Tứ hiện lên là một người mẹ đảm đang, yêu thương con hết mực.

• Vợ Tràng đã có sự thay đổi về tính cách. Hết sức ngạc nhiên trước nồi cháo cám nhưng người con dâu mới vẫn điềm nhiên và vào miệng để làm vui lòng mẹ chồng. Chứng tỏ, thị không còn nét tính cách chỏng lỏn như xưa nữa mà đã chấp nhận hoàn cảnh, đã thực sự sẵn sàng cùng gia đình vượt qua những tháng ngày khó khăn sắp tới.

+ Nồi cháo cám là nồi cháo của tình thân, tình người, niềm tin và hi vọng. Trong hoàn cảnh đói kém, mẹ con Tràng dám cưu mang, đùm bọc thị, chia sẻ sự sống cho thị. Bà cụ Tứ nói toàn chuyện vui, đem nồi cháo cám ra đãi nàng dâu vốn để làm không khí vui vẻ hơn.

- Về nghệ thuật: Chi tiết góp phần bộc lộ tính cách các nhân vật, thể hiện tài năng của tác giả Kim Lân trong việc lựa chọn chi tiết “đắt giá" trong truyện ngắn.

b) Liên hệ với chi tiết bát cháo hành trong truyện “Chí Phèo" của Nam Cao để làm rõ cái nhìn về người nông dân trong văn học trước và sau Cách mạng tháng Tám 1945.

* Phân tích chi tiết bát cháo hành trong truyện “Chí Phèo"

* Điểm tương đồng

- Cái nhìn đồng cảm, xót thương cho số phận cùng khổ. Phân tích số phận của nhân vật Chí Phèo và các nhân vật trong Vợ nhặt (Tràng, bà cụ Tứ, người vợ nhặt) để làm rõ.

- Cái nhìn phát hiện, trân trọng những phẩm chất cao đẹp trong tâm hồn. Phân tích bản tính lương thiện và niềm khát khao làm người lương thiện của Chí Phèo, phẩm chất người của thị Nở; tấm lòng nhân ái của bà cụ Tứ, khát vọng sống và hạnh phúc của Tràng và người vợ nhặt để làm rõ.

- Thái độ phê phán đối với xã hội thực dân - phong kiến đã xô đẩy người nông dân đến tình cảnh khốn cùng. Phân tích bộ mặt xã hội nông thôn Việt Nam với các thế lực đã xô đẩy Chí Phèo trong truyện Chí Phèo; phân tích nguyên nhân xã hội đã đẩy người nông dẫn đến tình cảnh nạn đói trong Vợ nhặt.

* Điểm khác biệt

- Cái nhìn của Nam Cao thể hiện sự bị quan và bế tắc trong vấn đề người nông dân (ý nghĩa cái chết của Chí Phèo, chi tiết kết thúc tác phẩm). Đây là hạn chế do sự chi phối của thời đại.

- Cái nhìn của Kim Lân thể hiện sự lạc quan, tin tưởng vào tương lai và sự thay đổi về số phận người nông dân (việc Tràng lấy VỢ, những thay đổi của các nhân vật, những dự định của bà cụ Tứ, hình ảnh lá cờ đỏ sao vàng và đoàn người phá kho thóc Nhật,...).

Đây là sự thay đổi theo sự vận động chung của lịch sử xã hội và sự thay đổi của số phận người nông dân sau Cách mạng.