Trở Về Năm 1981

Buổi tối hôm đó, sau khi tắt đèn, tôi đã suy nghĩ rất lâu, cảm thấy chuyện này đừng nên quở trách thằng bé thì hơn. Dù sao nó cũng không làm gì quá đáng, chẳng qua là hơi mưu mô quá mc một chút thôi. Mà thực ra lắm mưu mô cũng không phải là chuyện xấu, sau này còn đỡ bị người ta lừa, chỉ cần phẩm hạnh tốt là sẽ không có vấn đề gì cả.

Hồi nhỏ tôi cũng từng làm không ít chuyện xấu, có khi còn xấu hơn thế này nhiều, chẳng hạn như ăn trộm táo của nhà hàng xóm, rồi tụ tập các anh họ để đi đánh nhau tập thể. Nhưng bây giờ mọi việc không phải đều ổn cả hay sao, tôi vẫn là một người chính trực và khỏe mạnh.

Vậy nên, trẻ con không cần phải quản thúc quá nhiều làm gì, nói không chừng sau lần này nó còn có thể thu phục mấy cậu nhóc kia về làm đàn em ấy chứ.

Trong đầu tôi đột nhiên xuất hiện một cảnh tượng quái dị, đó là thằng nhóc bé xíu này dẫn theo một đám trẻ con cao hơn nó cả cái đầu, tung hoành trong Trần Gia Trang, rồi không khỏi cảm thấy tức cười đến khó tả. Cúi đầu nhìn thằng bé trong lòng, dưới ánh trăng ngoài cửa sổ, tôi có thể lờ mờ nhìn thấy những đường nét trên khuôn mặt nó, cũng nghe thấy hơi thở đều dều của nó, một cảm giác khó tả chợt nảy sinh, khiến trái tim tôi như mềm lại.

Thằng bé này mai kia lớn lên sẽ hết sức điển trai, không biết sẽ reo rắc tai họa cho bao nhiêu cô gái nữa.

Buổi sáng đầu đông hơi lành lạnh, tôi nằm lì trên giường không muốn bò dậy chút nào. Tiểu Minh Viễn cũng đã thức dậy từ sớm, thấy tôi vẫn ở trên giường, cũng ngoan ngoãn nằm bên cạnh tôi, đôi mắt tròn xoe nhìn tôi không chớp.

Tôi kể chuyện cho nó nghe, câu chuyện về Ali Baba và bốn mươi tên cướp. Khi kể đến đoạn Ali Baba và Morgiana dùng dầu sôi giết chết tên thủ lĩnh toán cướp, tôi chợt cảm thấy như vậy là quá ghê rợn, vì vậy bèn đổi sang kể câu chuyện về Washington và cây anh đào, mục đích là nhằm dạy nó rằng một đứa bé ngoan thì nên dũng cảm và trung thực.

Thằng bé nằm im nghe tôi kể chuyện, sau khi nghe xong lại yên lặng một hồi lâu không nói gì, cuối cùng mới chớp chớp đôi mắt tròn xoe, nghiêm túc hỏi: “Cô ơi, có phải là vì trong tay Washington còn cầm cây rìu nên bố cậu ta mới không dám đánh cậu ta

Tôi không khỏi ngây người ra đó.

“Chính quyền sinh ra từ nòng súng", thằng nhóc mới ba tuổi mà đã có thể hiểu được đạo lý này, tôi thật không biết nên cảm thấy vui mừng hay nên cảm thấy lo lắng nữa đây.

Tôi bò dậy khỏi giường, rồi đưa thằng bé đi đánh răng rửa mặt, sau đó lại dạy nó cách dùng bồn cầu.

Tiểu Minh Viễn tỏ ra rất hứng thú với cái bồn cầu trắng lóa đó, sau khi tè xong vẫn không chịu đi, cứ ngồi lại trong nhà vệ sinh quan sát kỹ lưỡng, hệt như là đang nghiên cứu cấu tạo của cái bồn cầu vậy. Tôi gọi mấy lần cũng không ăn thua, cuối cùng đành đi tới kéo nó dậy.

Ở ngôi nhà này chuyện gì cũng tốt, duy có việc dùng nước là không được thuận tiện, may mà phía sau còn có cái ao nhỏ, chứ nếu bắt tôi phải xách cái thùng nước tới tận bờ sông múc nước về dội bồn cầu, tôi thà nhịn đi tiểu mấy lần cho khỏe. Còn Tiểu Minh Viễn vì muốn nghiên cứu tính năng của cái bồn cầu, cứ nửa tiếng một lần, không ngừng chạy vào nhà vệ sinh, bị tôi nói cho mấy lần, thằng bé mới chịu bớt đi một chút.

Hai ngày trước, thím Ba có nói với tôi, cứ ngồi không thế này cũng không phải là cách, cần nghĩ cách gì đó kiếm tiền để bù vào chi tiêu trong gia đình. Tuy rằng sau khi đăng ký hộ khẩu ở thôn thì sẽ được chia cho mấy mẫu ruộng, nhưng với tình trạng của tôi, việc ra đồng làm ruộng chắc khỏi cần nghĩ đến, nuôi ít vịt gà tôm cá thì không thành vấn đề. Hồi còn nhỏ tôi đã từng nhìn thấy mẹ tôi cho gà ăn rồi.

Thế là tôi quyết định sau khi ăn sáng xong sẽ đi tìm thím Ba để bàn bạc về chuyện nuôi gà và nuôi cá.

Sáng hôm nay là lần đầu tiên tôi nhóm lửa nấu cơm một mình, nhưng kết quả không được như ý cho lắm. May mà có Tiểu Minh Viễn giúp đỡ một tay, nhận giùm tôi việc nhóm lửa, nhờ thế tôi mới có thể miễn cưỡng nấu được hai bát mì trứng gà, khi ăn lại không kìm được nhớ về cái bếp ga và nồi cơm điện ở thời hiện đại. Nhưng Tiểu Minh Viễn thì vẫn ăn một cách vui vẻ, nó căn bản không hề kén chọn thức ăn, đưa cho cái gì thì ăn cái đó. Mới có mấy ngày trôi qua, khuôn mặt nó dường như đã trắng hơn một chút, trông càng đáng yêu.

Nhân lúc ngọn lửa trong bếp còn chưa tàn hẳn, tôi lại cho thêm ít củi vào đun một nồi nước sôi lớn, rồi chắt đầy nước nóng vào phích. Sau đó lấy cốc sứ tráng men mà Trưởng thôn Trần cho ra, pha một cốc sữa bò lớn cho Tiểu Minh Viễn uống.

Chắc đây là lần đầu tiên nó được uống thứ này, ban đầu còn ghé mũi lại ngửi một lúc lâu, sau đó mới uống thử một ngụm, đôi mắt lập tức mở to, dáng vẻ như không thể tin nổi. Rồi nó không đợi tôi phân bua gì, nhất quyết đưa cái cốc cho tôi: “Thơm quá, cô uống đi!"

Thằng bé này đúng là không phí công nuôi, còn nhỏ như vậy mà đã biết thương cô nó rồi. Trong lòng tôi cảm thấy rất ngọt ngào, liền đưa tay ra xoa nhẹ cái đầu của nó: “Cháu uống đi, thứ này là dành riêng cho Tiểu Minh Viễn, uống vào rồi sẽ cao hơn."

Tiểu Minh Viễn chớp chớp đôi mắt tròn xoe, dường như là đang nghĩ lời của tôi có đáng tin hay không vậy. Nhưng chắc nó còn chưa học được cách hoài nghi, chỉ cau mày nhìn tôi, dáng vẻ như đang do dự, rồi cuối cùng vẫn kiên quyết đưa chiếc cốc cho tôi: “Cô cũng uống nữa!"

Trông bộ dạng này của thằng bé, tôi biết nếu tôi không uống thì nó chắc chắn cũng không chịu uống nốt rồi. May mà tôi có mang đủ sữa bò, liền nói với nó: “Vậy được rồi, cháu uống trước cốc này đi, rồi cô sẽ pha thêm cốc nữa."

Lần này thì thằng bé đã đồng ý, uống ừng ực hai ba hơi hết sạch cốc sữa, sau đó lại lon ton chạy đi múc một gáo nước rửa sạch chiếc cốc, rồi mới đưa cho tôi. Cái thằng bé này, sao lại hiểu chuyện như thế chứ?

Tôi pha một cốc sữa khác rồi uống hết trước mặt thằng bé, tới lúc này nó mới tỏ ra hài lòng, cười tít mắt lại nhìn tôi, đôi mắt cong như hai vầng trăng khuyết.

Sau khi ăn cơm xong, tôi lấy miếng thịt lợn nhỏ trong cái vại lớn, chuẩn bị mang đến tặng ông Bảy. Chọn miếng nhỏ hoàn toàn không phải vì tôi nhỏ mọn, chỉ đơn giản là vì nhà ông Bảy cách nhà tôi khá xa, với sức của tôi, có thể xách theo một miếng thịt khoảng mười cân đã chẳng phải chuyện dễ dàng gì rồi. Vốn tôi định để Tiểu Minh Viễn ở nhà chơi một mình, nhưng nó cứ nhất quyết đòi đi theo tôi, tôi cũng đành để nó đi theo.

Suốt dọc đường, chốc chốc lại có người cất tiếng chào hỏi, ở nông thôn đúng là quá tuyệt vời, mọi người đều nhiệt tình và chân thành hết sức. Trước đây tôi sống trong một căn hộ chung cư trên thành phố, nhưng sau gần nửa năm mà vẫn chưa quen hết mặt những người hàng xóm cùng tầng.

Khi tôi đến nơi, ông Bảy và bà Bảy đang ngồi ngoài sân sưởi nắng, mấy đứa nhóc choai choai chạy nhảy nô đùa khắp nơi. Thấy chúng tôi bước vào, bọn nhóc lập tức dừng lại, vô số ánh mắt nhìn chằm chằm vào miếng thịt lợn mà tôi đang xách trong tay, không cách nào dời đi được.

Ông Bảy vừa nhìn liền biết ngay tôi đến làm gì, vội vàng đứng bật dậy từ chối, bất kể thế nào cũng không chịu nhận. Bà Bảy cũng nhất quyết khước từ, còn xoay người đi vào nhà bốc một nắm hạt dẻ ra nhét vào tay Tiểu Minh Viễn. Tôi cố ý muốn xem nó có phản ứng thế nào, nên không nói gì cả.

Thằng bé đầu tiên là ngẩn ra, không chịu nhận, sau đó liền ngoảnh đầu lại nhìn tôi.

Vậy mới là bé ngoan chứ! Tôi mỉm cười gật đầu với nó, tới lúc này nó mới chịu đưa tay ra nhận lấy.

“Cháu còn không mau cảm ơn bà Bảy đi!" Tôi khẽ nói.

Tiểu Minh Viễn ngoan ngoãn nghe lời, cảm ơn bà Bảy một tiếng, giọng nói nghe ngọt ngào mà giòn tan.

Bà Bảy xua tay lia lịa, còn cười đến toét cả miệng: “Cảm ơn cái gì chứ, con gái thành phố đúng là khách sáo thật, có chút đồ ăn vặt vùng quê thôi mà. Hai cô cháu mau vào nhà ngồi đi, trong nhà còn có hồng đấy, ngọt và mát lắm cơ." lang="FR">Tôi còn muốn đến nhà Trưởng thôn Trần một chuyến nữa, hôm qua dùng xi măng của chú ấy đến bây giờ vẫn còn chưa kịp cảm ơn, cho nên đành thoái thác, nói là lần sau sẽ tới chơi. Trước lúc đi tôi vẫn nhất quyết để thịt lợn lại, khó khăn lắm mới xách được chỗ thịt đó đến đây, tôi làm gì còn sức mà mang về nữa chứ.

Trước khi đi, Tiểu Minh Viễn vẫn còn cho mấy đứa nhóc kia mỗi đứa một viên kẹo, thái độ của mấy đứa nhóc đó lập tức thay đổi ngay, trở nên rất thân thiết với thằng bé. Tới tận lúc chúng tôi đã đi rất xa, vẫn còn nghe thấy mấy đứa nhóc đứng đằng sau kêu lớn: “Nhóc Ngưu lần sau lại đến chơi với bọn anh nhé!"

Thím Ba đúng thật là, sao lại nói cái biệt hiệu khó nghe này ra ngoài chứ?

Suy nghĩ đến sự giúp đỡ của Trưởng thôn Trần trong suốt mấy ngày nay, tôi đương nhiên không thể keo kiệt, liền chọn ngay lấy một miếng thịt mỡ mang theo. Đừng cho rằng tôi đang nói đùa, người thời buổi này thường thiếu mỡ, cho nên tiêu chuẩn để đánh giá thịt lợn tốt hay xấu là có nhiều mỡ hay không. Có điều, như vậy cũng hợp ý tôi, nếu không tôi cũng không biết phải giải quyết mấy tảng thịt mỡ này thế nào nữa.

Bởi vì có công lao ủng hộ xi măng, nên Trưởng thôn Trần đã nhận lấy miếng thịt mỡ mà không khách sáo quá nhiều. Sau đó, ông lại nhắc đến chuyện chia ruộng: “Quy định của thôn chúng ta là chia đất dựa theo đầu người, nhưng thằng bé nhà cháu còn nhỏ, tạm thời vẫn chưa thể chia thêm ruộng được. Chú đã bàn bạc với mấy người trong thôn, quyết định chia cho cháu bốn mẫu ba sào đất ở ngay dưới gốc cây hòe phía đằng đông của thôn, cháu thấy thế nào?"

Tôi căn bản chẳng biết gì mấy chuyện đồng áng, chia đất cho tôi không phải là lãng phí hay sao? Nhưng khi tôi đang định từ chối, Trưởng thôn Trần đã nói tiếp: “Cháu đừng chê ít đấy nhé, mảnh ruộng đó vừa màu mỡ vừa tiện việc nước nôi, gần như là tốt nhất trong thôn rồi, sản lượng năm nào cũng cao hơn những nơi khác."

Tôi cười nói: “Chú hiểu lầm rồi, cháu có dám chê gì đâu, nhưng quả thực cháu không dám nhận. Chú cũng biết đấy, cháu chưa từng làm ruộng bao giờ, việc đồng á cũng chẳng biết gì cả, nếu thật sự chia đất cho cháu, chẳng phải là lãng phí hay sao? Hơn nữa, nhận đất rồi mỗi năm còn phải nộp thuế, như vậy rõ là càng tăng thêm gánh nặng cho cháu rồi."

Chắc Trưởng thôn Trần còn chưa suy nghĩ đến vấn đề này, nghe tôi nói vậy thì không khỏi ngây ra, lẩm bẩm: “Vậy thì phải làm sao chứ, đây là quy định của thôn… Trước giờ chưa có ai không muốn nhận đất."

Con người Trưởng thôn Trần vốn có chút cứng nhắc, làm chuyện gì cũng phải dựa theo chính sách mới được, gặp phải trường hợp đặc biệt như tôi nhất thời khó có thể nghĩ ra cách giải quyết. Tôi suy nghĩ một chút, rồi đề nghị: “Hay là thế này đi, đất cứ chia cho cháu theo quy định, rồi để cháu xem trong thôn có ai khó khăn sẽ giao đất cho người đó làm thay, còn thuế tất nhiên cũng do người đó nộp. Chú thấy như vậy có được không?"

Trưởng thôn Trần lập tức gật đầu: “Cách này hay lắm, cách này hay lắm!" Sau đó lại cười ngượng ngập, còn chớp chớp đôi mắt, nhỏ giọng nói: “Hì hì, nếu cháu vẫn chưa có người nào thích hợp, hay là để chú tìm giúp cháu luôn nhé?"

Trong lòng tôi cũng hiểu ra phần nào, vội vàng đồng ý ngay: “Vậy cháu xin phiền chú."

Sau khi thương lượng xong chuyện này và đi ra ngoài, tôi liền nhìn thấy Tiểu Minh Viễn đang nô đùa rất vui vẻ với hai đứa cháu của nhà chú trưởng thôn. Ba đứa nhóc này tuổi tác cũng xấp xỉ nhau, có điều Tiểu Minh Viễn rõ ràng là gầy hơn một chút. Tuy nó mặc chiếc áo khoác màu xanh trông rất lanh lợi, nhưng nhìn sang hai đứa nhóc khỏe mạnh rắn rỏi bên cạnh, rồi lại nhìn Tiểu Minh Viễn, lòng tôi quả thực không thể nào vui nổi.

Tiểu Minh Viễn tuy đang nô đùa vui vẻ, nhưng cũng hết sức chú ý tới chỗ cửa nhà. Tôi vừa bước ra, nó đã chạy ngay tới, vừa đứng lại liền cười híp mắt gọi “cô" một tiếng, rồi nói tiếp: “Cháu đang chơi với Đại Hùng, Tiểu Hùng."

“Ừ, ngoan lắm, thế bọn cháu chơi trò gì vậy?"

“Dạ, chơi nặn đất sé

Tôi…

Khi tôi bế Tiểu Minh Viễn lên và chuẩn bị ra về, đột nhiên lại nhớ ra một chuyện, bèn vội vã ngoảnh đầu lại hỏi Trưởng thôn Trần: “Ngọn núi hoang phía sau nhà cháu là của thôn phải không ạ, cháu có thể khai khẩn rồi trồng ít cây ăn quả trên đó không?"

Trưởng thôn Trần nhìn tôi bằng ánh mắt ngạc nhiên, cứ như là vừa nghe thấy một chuyện gì đó khó tin lắm: “Cái gì cơ? Trồng cây ăn quả? Trong núi có thiếu loại quả gì đâu mà còn phải trồng nhỉ? Với lại nhà cháu chỉ có hai người, liệu có ăn được nhiều như vậy không?"

Tôi cũng bị lời của Trưởng thôn Trần làm cho ngây ra, trồng cây ăn quả tất nhiên không phải chỉ để mình ăn rồi, ăn không hết chẳng lẽ không thể đem bán sao?

“Cái gì cơ, bán á?" Trưởng thôn Trần cười vang, đến rơi nước mắt: “Cô cháu của tôi ơi, cháu đúng là người thành phố thật! Ở vùng nông thôn này mọi người đến cơm cũng chỉ vừa đủ ăn, khó khăn lắm mới để ra được ít tiền thì cũng dùng để mua nông cụ, có ai thừa tiền mà đi mua hoa quả đâu."

“Chú trưởng thôn." Trong lòng tôi thầm cân nhắc từ ngữ một chút, rồi nghiêm túc nói với Trưởng thôn Trần: “Người nông thôn chúng ta tất nhiên không thiếu gì mấy thứ này, nhưng người trên thị trấn thì lại thiếu. Lần trước cháu đi lên thị trấn đã quan sát kỹ rồi, ngoài hợp tác xã mua bán và tiệm lương thực ra chẳng có nơi nào buôn bán gì hết, mùa đông, người thị trấn đến quả hồng cũng không có mà ăn. Nếu chúng ta chuyển hoa quả lên thị trấn bán, chắc chắn có thể bán được dễ dàng. Cháu không dám nói là kiếm được nhiều tiền, nhưng dăm ba đồng thì chắc chắn là được, coi như bù thêm vào tiền chi tiêu của gia đình."

Chú trưởng thôn lập tức im lặng, cúi đầu lôi tẩu thuốc ra châm lửa, sau khi rít mạnh vài hơi, chú liền gõ mấy cái vào đế giày cho tàn thuốc rơi ra, cuối cùng mới thấp giọng hỏi: “Vậy cháu thử nói xem, thôn chúng ta nên làm thế nào bây giờ?"

Tôi đặt Tiểu Minh Viễn xuống để nó tiếp tục chơi với mấy đứa nhóc kia, nghiêm túc suy nghĩ một lát rồi mới trả lời: “Chú trưởng thôn đã có suy nghĩ này rồi, vậy chúng ta cũng cần bàn bạc kỹ càng một phen mới được."

“Hay là thế này đi chú trưởng thôn." Ngẫm nghĩ một lát, tôi bèn nghiêm túc nói: “Mấy ngày nữa cháu còn phải lên thị trấn mua thêm chút đồ, nhân tiện sẽ hỏi thăm thông tin giùm mọi người luôn. Như vậy chúng ta cũng có thể biết đưuọc đại khái mấy thứ hoa quả này giá cả thế nào, cách mua bán ra sao. Còn nếu cháu có thể liên hệ luôn được với người mua thì là tốt nhất, thương lượng xong sẽ chuyển hàng tới, rồi một tay giao tiền, một tay giao hàng. Còn về phần chú, bây giờ chú hãy đi thông báo trước với mọi người một tiếng, để xem mỗi nhà có thể bán được những gì, số lượng bao nhiêu. Như vậy khi cháu đi tìm chỗ bán cũng sẽ dễ nói chuyện hơn một chút."

Chú trưởng thôn lập tức đồng tình: “Được, cứ làm theo lời cháu đi. Dù bán được hay không, mọi người cũng chẳng bị thiệt gì."