Quan Thương
Quyển 8 - Chương 8: Ai Cũng Nhìn Vào Ví Tiền
Chu Mật trước đó có mời Đinh Hướng Vinh tới chỗ mình tham quan, điều tra, còn phải nhân viên công tác phối hợp, nhưng xã giáo dục tự có quy hoạch phát triển riêng, ông ta đành chịu.
Thấy trong nhà họ Phàn đang tíu tít chuẩn bị, Chu Mật không cho Mã Chiêm Khôi ra đó chỉ tay năm ngón, đâu có biết người ta thích gì ghét gì, chẳng may khéo quá hóa vụng thì sao, để chủ nhà làm là tốt nhất, ông ta quyết định tới xưởng hoa quả tham quan, dù sao bí thư huyện ủy phải có thể diện một chút.
Đặc sản của Loan huyện là táo Kim Ti và lê Hoàng Kim, xưởng hoa quả đầu tư 10 triệu đã được xem là xí nghiệp đứng đầu sản nghiệp nông nghiệp huyện rồi, Chu Mật đã tới đây tham quan vài lần, sản phẩm hiện ký hợp đồng tiêu thụ với đại siêu thị như Auchon, đúng là có tác dụng xúc tiến kinh tế rất lớn.
Chu Mật trù trừ, nếu trong bữa tiệc đề xuất vấn đề toàn huyện gia công hoa quả liệu có đường đột quá không?
Xe đón Lâm Tuyền tốn hơn nửa tiếng mới tới được Tân Trúc, Đinh Hướng Vinh cảm khái:
- Cách có Củng Dư thôi mà điều kiện kinh tế của Loan Huyện tốt hơn La Nhiên nhiều quá.
Lâm Tuyền cười:
- Đám lão Phàn thích khoe khoang, tiền đủ làm hai con đường đều làm một con đường, năm kia tôi tới đây, đường xá còn chẳng bằng La Nhiên.
- Muốn phát triển kinh tế thì phải làm đường mà.
Phàn Xuân Binh đắc ý nói:
- Mấy trăm dặm quanh đây, chỉ có con đường này tốt nhất.
Xây đường khoe khoang còn có ích hơn là xây mộ nhiều, Lâm Minh Đạt thích tính cách thực tế của Phàn Xuân Binh.
Tân Trúc hai năm qua thay đổi lớn, Lâm Tuyền tuy trí nhớ tốt, nhưng không nhận rõ đường được nữa, chỉ phía trước hỏi:
- Phía trước là nhà anh phải không, kiểu cách này quen lắm, hẳn là phong cách quần thể biệt thự Hồ Sơn, anh trộm tới đây à?
Phàn Xuân Binh gật đầu:
- Ở nông thôn xây một căn nhà chẳng đáng mấy tiền, tôi nghĩ tổng giám đốc có tâm tình đến đây chơi, thế nào cũng phải có chỗ ở cho đàng hoàng chứ.
Lâm Minh Đạt tấm tắc khen, phong cách khác hẳn với kẻ học đòi giàu xổi, có một ao nước xanh, rừng quả sau núi, khiến viện tử hết sức trang nhã.
Xuống xe biết Chu Mật thị sát xưởng hoa quả, ông ta cất công xuống tận đây, Lâm Tuyền tất nhiên phải tới xưởng gặp mặt.
Lý Quý phụ trách khóa đề nghiên cứu là hỗ trợ Loan Huyện xóa đói giảm nghèo, hợp tác mật thiết với chính phủ, Lâm Tuyền tới đây cũng là theo lời dặn của Lâm Cầm Nam, kháo sát vận hành của hạng mục xóa đói giảm nghèo, Lâm Cầm Nam vướng chuyện ở Kiến Nghiệp phải vài ngày nữa mới tới được, Lâm Tuyền cũng muốn nhân cơ hội này xử lý xong chuyện xã giáo dục.
Lâm Tuyền, Phàn Xuân Binh, Cố Lương Vũ đứng cạnh nhau, Phàn Xuân Binh có tướng ông chủ lớn nhất, có điều hắn và Cố Lương Vũ giống anh em mình, nên Chu Mật nhìn cái nhận ra ngay, đi tới trước mặt chàng thanh niên tướng mạo thư sinh:
- Ngài Lâm tới huyện làm khách, thật vinh dự quá, mà thầy Lâm sao không tới nhỉ?
Lâm Tuyền nghĩ tin tức Loan Huyện linh thông thật, cười đáp:
- Ngồi xe thời gian dài ba tôi hơi mệt, nên vào nhà nghỉ ngơi trước rồi.
Lý Quý giới thiệu thêm:
- Tổng giám đốc Lâm thuận được qua đây là quan tâm tới kế hoạch xóa đói giảm nghèo, giáo sư Lâm ngày kia cũng sẽ tới.
Hạng mục này còn được gọi là hợp tác xác kinh tế xóa đói, do Lâm Cầm Nam chủ trì, học theo mô hình ngân hàng nông thôn, trực tiếp đem tiền tới cho từng hộ đặc biệt nghèo khó, thăm dò một con đường xóa đói giảm nghèo mới.
Hiện toàn Loan Huyện có 6.000 hồ gia đình được thông qua khoản vay giúp xóa đói. Vườn hoa quả Phàn Quốc Hưng bao thầu cũng là từ khoản vay 2.000 ở hợp tác xã.
Năm 2002 Loan Huyện đã thoát khỏi danh sách huyện nghèo, kinh tế mấy năm qua ngày càng phát triển, phụ thuộc vào hợp tác xã xóa đói ngày càng ít, dù sao khoản vay không quá 5.000 giờ đã không còn tác dụng mấy nữa, Chu Mật lòng coi HTX là cơ cấu bổ xung của ban xóa đói giảm nghèo huyện, không coi trọng nữa.
Nghe Lý Quý nói mục đích chuyến đi này của Lâm Tuyền, Chu Mật có hơi thất vọng, song người còn ở Loan Huyện là còn hi vọng, chỉ xem bản lĩnh ông ta thế nào thôi.
Cách thời gian ăn cơm còn sớm, đoàn người tiếp tục tham quan xưởng hoa quả, Lâm Tuyền chẳng có hứng thú, chỉ muốn ra khu vườn quả sau nhà thôi, trên đường y đã hỏi Phàn Xuân Binh chuẩn bị súng băn chim chưa.
Cố Hạo đường lối rõ ràng, mồm mép không tệ, hào hứng kể về quy hoạch tương lai xưởng hoa quả, Lâm Tuyền nể mặt Phàn Xuân Binh và Cố Lương Vũ mới lấy tinh thần lắng nghe.
Chu Mật cứ luôn nghĩ Lâm Tuyền mới là người đầu tư xưởng hoa quả này, nên để ý quan sát y, thấy Lâm Tuyền gật gù nhưng mắt không tập trung là biết y vờ nghe thôi, lòng thất vọng. Ngược lại Cố Lương Vũ và Phàn Xuân Binh thi thoảng góp ý mới làm ông ta tỉnh ra, chuyện nơi này hình như không cần Lâm Tuyền nhúng tay vào.
Chu Mật nghĩ chuyến đi này của Lâm Tuyền có liên quán HTX xóa đối giảm nghèo, cố tình kéo chủ đề về phía đó:
- Giáo sư Lâm làm hạng mục xóa đói giảm nghèo ở Loan Huyện đã mười năm, làm rất nhiều công tác, song chỉ có thể thoát nghèo mà chưa thể làm giàu, thật là tiếc nuối.
Đám quan viên địa phương ai cũng tinh như ma, cách tránh sai lầm tốt nhất là ít tỏ thái độ, Lâm Tuyền chỉ "ồ" một tiếng. Ngược lại Lý Quý không nghĩ nhiều, hắn thay Lâm Cầm Nam phụ trách hạng mục này hơn một năm, rất hiểu tình hình ở Loan Huyện:
- Mười năm trước khoản vay 2.000 của HTX làm được rất nhiều việc, hiện giờ nông hồ muốn làm chút nghề phụ có quy mô một chút, dù có chính sách hỗ trợ mở rộng khoản vay 20.000 cũng không đủ dùng, cho nên không thoát được cách cục "thoát ngèo mà chưa thể làm giàu" như bí thư Chu đã nói ..
Chu Mật cảm kích Lý Quý vô cùng, thừa cơ nói tiếp:
- Tiến sĩ Lý nói đúng đấy, cứ lấy kho bảo quản hoa quả tươi mà nói, huyện đã hỏi giáo sư nông nghiệp, xây một kho qua quả tưới quy mô hai ba trăm tấn là có thể sáng tạo hiệu ích. Đúng mùa giá thấp, trái mùa giá cao, có kho này, mỗi năm sẽ thu lại thêm 100.000. Nhưng mà mỗi kho như thế phải đầu tư hơn 3000.000, nhiều nông hộ có nhãn quan nhưng không lấy đâu ra vốn. Khi Cố Hạo xây xưởng hoa quả tôi nghĩ toàn huyện mà có 10 cơ sở giữ hoa quả như thế này, riêng mỗi hoa quả đủ khiến mỗi nông dân huyện hàng năm thu nhập thêm mấy trăm đồng.
- Đúng là vậy.
Lâm Tuyền quay sang nói với Lý Quý:
- Nếu thành lập ngân hàng nông thôn giới hạn vay có thể lên tới 50.000. Lấy ví dụ bí thư Chu vừa nói, mấy hộ hợp tác với nhau là có thể xây kho bảo quản rồi, thêm vào phân công trồng trọt, vận chuyển, tiêu thụ là có một xí nghiệp cỡ nhỏ ...
Chu Mật lại nghĩ Lâm Tuyền đang muốn di chuyển đề tài, liền không thảo luận nữa, tránh đường đột khách. Đinh Hướng Vinh ở ngoài nghe, hiểu đường lối của Chu Mật và Lâm Tuyền khác nhau về căn bản, cực hạn của Chu Mật chỉ ở Loan Huyện, mong kéo được thật nhiều đầu tư vào càng tốt, nhưng Lâm Tuyền thì quan tâm tới phương án phổ thông có khả năng phổ biến cao, không chỉ thích hợp với Loan Huyện mà cả toàn bộ địa khu chưa thoát nghèo ở phía tây.
Chu Mật thấy Lâm Tuyền chỉ quan tâm tới HTX xóa đói giảm nghèo, liền thông báo chủ nhiệm HTX là Trương Đồng tới Tân Trúc.
Lâm Tuyền đã nghe nói tới Trương Đồng rồi, khi Lâm cầm Nam mới tới Loan Huyện thí điểm xóa đói giảm nghèo, Trương Đồng là nhân viên công tác được phái tới hỗ trợ ông, về sau từ chức chuyên môn quản lý HTX.
Mấy năm qua truyền thông trong nước cũng dần chú ý nhiều tới mô hình này, HTX ở Loan Huyện là mô hình thành công nhất, hơn mười năm qua cho vay hơn 10 triệu, mặc dù có chế độ đảm bảo cho nhau làm cơ sở, nhưng vấn đề không hoàn trả được là khó tránh khỏi, tỉ lệ thu hồi khoản vay 98%, chỉ có 2% nợ xấu thôi mà bị giới truyền thông chất vấn nghiêm khắc.
Lâm Tuyền nghĩ tới tỉ lệ nợ xấu cao gấp 10 lần của NH thương nghiệp Tĩnh Hải, số tiền hơn cả nghìn lần mà chẳng có báo đài nào nhắc tới, thật là đáng mỉa mai.
Thấy trong nhà họ Phàn đang tíu tít chuẩn bị, Chu Mật không cho Mã Chiêm Khôi ra đó chỉ tay năm ngón, đâu có biết người ta thích gì ghét gì, chẳng may khéo quá hóa vụng thì sao, để chủ nhà làm là tốt nhất, ông ta quyết định tới xưởng hoa quả tham quan, dù sao bí thư huyện ủy phải có thể diện một chút.
Đặc sản của Loan huyện là táo Kim Ti và lê Hoàng Kim, xưởng hoa quả đầu tư 10 triệu đã được xem là xí nghiệp đứng đầu sản nghiệp nông nghiệp huyện rồi, Chu Mật đã tới đây tham quan vài lần, sản phẩm hiện ký hợp đồng tiêu thụ với đại siêu thị như Auchon, đúng là có tác dụng xúc tiến kinh tế rất lớn.
Chu Mật trù trừ, nếu trong bữa tiệc đề xuất vấn đề toàn huyện gia công hoa quả liệu có đường đột quá không?
Xe đón Lâm Tuyền tốn hơn nửa tiếng mới tới được Tân Trúc, Đinh Hướng Vinh cảm khái:
- Cách có Củng Dư thôi mà điều kiện kinh tế của Loan Huyện tốt hơn La Nhiên nhiều quá.
Lâm Tuyền cười:
- Đám lão Phàn thích khoe khoang, tiền đủ làm hai con đường đều làm một con đường, năm kia tôi tới đây, đường xá còn chẳng bằng La Nhiên.
- Muốn phát triển kinh tế thì phải làm đường mà.
Phàn Xuân Binh đắc ý nói:
- Mấy trăm dặm quanh đây, chỉ có con đường này tốt nhất.
Xây đường khoe khoang còn có ích hơn là xây mộ nhiều, Lâm Minh Đạt thích tính cách thực tế của Phàn Xuân Binh.
Tân Trúc hai năm qua thay đổi lớn, Lâm Tuyền tuy trí nhớ tốt, nhưng không nhận rõ đường được nữa, chỉ phía trước hỏi:
- Phía trước là nhà anh phải không, kiểu cách này quen lắm, hẳn là phong cách quần thể biệt thự Hồ Sơn, anh trộm tới đây à?
Phàn Xuân Binh gật đầu:
- Ở nông thôn xây một căn nhà chẳng đáng mấy tiền, tôi nghĩ tổng giám đốc có tâm tình đến đây chơi, thế nào cũng phải có chỗ ở cho đàng hoàng chứ.
Lâm Minh Đạt tấm tắc khen, phong cách khác hẳn với kẻ học đòi giàu xổi, có một ao nước xanh, rừng quả sau núi, khiến viện tử hết sức trang nhã.
Xuống xe biết Chu Mật thị sát xưởng hoa quả, ông ta cất công xuống tận đây, Lâm Tuyền tất nhiên phải tới xưởng gặp mặt.
Lý Quý phụ trách khóa đề nghiên cứu là hỗ trợ Loan Huyện xóa đói giảm nghèo, hợp tác mật thiết với chính phủ, Lâm Tuyền tới đây cũng là theo lời dặn của Lâm Cầm Nam, kháo sát vận hành của hạng mục xóa đói giảm nghèo, Lâm Cầm Nam vướng chuyện ở Kiến Nghiệp phải vài ngày nữa mới tới được, Lâm Tuyền cũng muốn nhân cơ hội này xử lý xong chuyện xã giáo dục.
Lâm Tuyền, Phàn Xuân Binh, Cố Lương Vũ đứng cạnh nhau, Phàn Xuân Binh có tướng ông chủ lớn nhất, có điều hắn và Cố Lương Vũ giống anh em mình, nên Chu Mật nhìn cái nhận ra ngay, đi tới trước mặt chàng thanh niên tướng mạo thư sinh:
- Ngài Lâm tới huyện làm khách, thật vinh dự quá, mà thầy Lâm sao không tới nhỉ?
Lâm Tuyền nghĩ tin tức Loan Huyện linh thông thật, cười đáp:
- Ngồi xe thời gian dài ba tôi hơi mệt, nên vào nhà nghỉ ngơi trước rồi.
Lý Quý giới thiệu thêm:
- Tổng giám đốc Lâm thuận được qua đây là quan tâm tới kế hoạch xóa đói giảm nghèo, giáo sư Lâm ngày kia cũng sẽ tới.
Hạng mục này còn được gọi là hợp tác xác kinh tế xóa đói, do Lâm Cầm Nam chủ trì, học theo mô hình ngân hàng nông thôn, trực tiếp đem tiền tới cho từng hộ đặc biệt nghèo khó, thăm dò một con đường xóa đói giảm nghèo mới.
Hiện toàn Loan Huyện có 6.000 hồ gia đình được thông qua khoản vay giúp xóa đói. Vườn hoa quả Phàn Quốc Hưng bao thầu cũng là từ khoản vay 2.000 ở hợp tác xã.
Năm 2002 Loan Huyện đã thoát khỏi danh sách huyện nghèo, kinh tế mấy năm qua ngày càng phát triển, phụ thuộc vào hợp tác xã xóa đói ngày càng ít, dù sao khoản vay không quá 5.000 giờ đã không còn tác dụng mấy nữa, Chu Mật lòng coi HTX là cơ cấu bổ xung của ban xóa đói giảm nghèo huyện, không coi trọng nữa.
Nghe Lý Quý nói mục đích chuyến đi này của Lâm Tuyền, Chu Mật có hơi thất vọng, song người còn ở Loan Huyện là còn hi vọng, chỉ xem bản lĩnh ông ta thế nào thôi.
Cách thời gian ăn cơm còn sớm, đoàn người tiếp tục tham quan xưởng hoa quả, Lâm Tuyền chẳng có hứng thú, chỉ muốn ra khu vườn quả sau nhà thôi, trên đường y đã hỏi Phàn Xuân Binh chuẩn bị súng băn chim chưa.
Cố Hạo đường lối rõ ràng, mồm mép không tệ, hào hứng kể về quy hoạch tương lai xưởng hoa quả, Lâm Tuyền nể mặt Phàn Xuân Binh và Cố Lương Vũ mới lấy tinh thần lắng nghe.
Chu Mật cứ luôn nghĩ Lâm Tuyền mới là người đầu tư xưởng hoa quả này, nên để ý quan sát y, thấy Lâm Tuyền gật gù nhưng mắt không tập trung là biết y vờ nghe thôi, lòng thất vọng. Ngược lại Cố Lương Vũ và Phàn Xuân Binh thi thoảng góp ý mới làm ông ta tỉnh ra, chuyện nơi này hình như không cần Lâm Tuyền nhúng tay vào.
Chu Mật nghĩ chuyến đi này của Lâm Tuyền có liên quán HTX xóa đối giảm nghèo, cố tình kéo chủ đề về phía đó:
- Giáo sư Lâm làm hạng mục xóa đói giảm nghèo ở Loan Huyện đã mười năm, làm rất nhiều công tác, song chỉ có thể thoát nghèo mà chưa thể làm giàu, thật là tiếc nuối.
Đám quan viên địa phương ai cũng tinh như ma, cách tránh sai lầm tốt nhất là ít tỏ thái độ, Lâm Tuyền chỉ "ồ" một tiếng. Ngược lại Lý Quý không nghĩ nhiều, hắn thay Lâm Cầm Nam phụ trách hạng mục này hơn một năm, rất hiểu tình hình ở Loan Huyện:
- Mười năm trước khoản vay 2.000 của HTX làm được rất nhiều việc, hiện giờ nông hồ muốn làm chút nghề phụ có quy mô một chút, dù có chính sách hỗ trợ mở rộng khoản vay 20.000 cũng không đủ dùng, cho nên không thoát được cách cục "thoát ngèo mà chưa thể làm giàu" như bí thư Chu đã nói ..
Chu Mật cảm kích Lý Quý vô cùng, thừa cơ nói tiếp:
- Tiến sĩ Lý nói đúng đấy, cứ lấy kho bảo quản hoa quả tươi mà nói, huyện đã hỏi giáo sư nông nghiệp, xây một kho qua quả tưới quy mô hai ba trăm tấn là có thể sáng tạo hiệu ích. Đúng mùa giá thấp, trái mùa giá cao, có kho này, mỗi năm sẽ thu lại thêm 100.000. Nhưng mà mỗi kho như thế phải đầu tư hơn 3000.000, nhiều nông hộ có nhãn quan nhưng không lấy đâu ra vốn. Khi Cố Hạo xây xưởng hoa quả tôi nghĩ toàn huyện mà có 10 cơ sở giữ hoa quả như thế này, riêng mỗi hoa quả đủ khiến mỗi nông dân huyện hàng năm thu nhập thêm mấy trăm đồng.
- Đúng là vậy.
Lâm Tuyền quay sang nói với Lý Quý:
- Nếu thành lập ngân hàng nông thôn giới hạn vay có thể lên tới 50.000. Lấy ví dụ bí thư Chu vừa nói, mấy hộ hợp tác với nhau là có thể xây kho bảo quản rồi, thêm vào phân công trồng trọt, vận chuyển, tiêu thụ là có một xí nghiệp cỡ nhỏ ...
Chu Mật lại nghĩ Lâm Tuyền đang muốn di chuyển đề tài, liền không thảo luận nữa, tránh đường đột khách. Đinh Hướng Vinh ở ngoài nghe, hiểu đường lối của Chu Mật và Lâm Tuyền khác nhau về căn bản, cực hạn của Chu Mật chỉ ở Loan Huyện, mong kéo được thật nhiều đầu tư vào càng tốt, nhưng Lâm Tuyền thì quan tâm tới phương án phổ thông có khả năng phổ biến cao, không chỉ thích hợp với Loan Huyện mà cả toàn bộ địa khu chưa thoát nghèo ở phía tây.
Chu Mật thấy Lâm Tuyền chỉ quan tâm tới HTX xóa đói giảm nghèo, liền thông báo chủ nhiệm HTX là Trương Đồng tới Tân Trúc.
Lâm Tuyền đã nghe nói tới Trương Đồng rồi, khi Lâm cầm Nam mới tới Loan Huyện thí điểm xóa đói giảm nghèo, Trương Đồng là nhân viên công tác được phái tới hỗ trợ ông, về sau từ chức chuyên môn quản lý HTX.
Mấy năm qua truyền thông trong nước cũng dần chú ý nhiều tới mô hình này, HTX ở Loan Huyện là mô hình thành công nhất, hơn mười năm qua cho vay hơn 10 triệu, mặc dù có chế độ đảm bảo cho nhau làm cơ sở, nhưng vấn đề không hoàn trả được là khó tránh khỏi, tỉ lệ thu hồi khoản vay 98%, chỉ có 2% nợ xấu thôi mà bị giới truyền thông chất vấn nghiêm khắc.
Lâm Tuyền nghĩ tới tỉ lệ nợ xấu cao gấp 10 lần của NH thương nghiệp Tĩnh Hải, số tiền hơn cả nghìn lần mà chẳng có báo đài nào nhắc tới, thật là đáng mỉa mai.
Tác giả :
Canh Tục