Người Cá
Chương 15: Vĩnh biệt guttieres
Khi nghiên cứu Ichtyan, ngoài việc chú ý tới những đặc tính về thể chất, các chuyên viên còn tìm hiểu cả những khả năng trí tuệ của anh nữa.
- Năm nay là năm bao nhiêu? Tháng này là tháng mấy? Hôm nay là ngày mấy, thứ mấy? - Họ hỏi Ichtyan.
Nhưng Ichtyan trả lời:
- Tôi không biết.
Ichtyan lúng túng khi trả lời những câu hỏi thông thường nhất. Chỉ vì anh đã sinh hoạt và được dạy dỗ trong điều kiện đặc biệt. Anh giống một đứa trẻ to xác.
Các chuyên kết luận: “Ichtyan là người đần độn, ngu dại". Kết luận đó đã giúp Ichtyan khỏi bị xét xử. Toà chấm dứt việc truy tố Ichtyan và chỉ định người đỡ đầu anh. Hai người xin đỡ đầu anh là Juritas và Bantasas.
Sanvator nói đúng khi ông khẳng định rằng Juritas tố cáo ông vì thù hằn. Nhưng Juritas trả thù ông không phải vì mất Ichtyan, mà còn muốn đoạt lại Ichtyan và trở thành người đỡ đầu của anh. Hắn chẳng tiếc vài chục viên ngọc quý để đút lót cho các quan toàvà uỷ viên của hội đồng giám hộ. Juritas đã gần đạt được mục đích.
Dựa vào quyền làm cha, Bantasas xin được đỡ đầu Ichtyan. Nhưng hắn không gặp may. Mặc dù Lara đã hết sức chạy chọt, các chuyên viên vẫn tuyên bố rằng họ không thể quyết định khi chỉ dựa vào lời làm chứng của một người là Christo. Hơn nữa, vì Christo là anh ruột của Bantasas nên các chuyên viên không thể tin hoàn toàn được.
Với tư cách là nguyên cáo và là cha của đứa trẻ, Bantasas cần có mặt ở toà khi xét xử. Nhưng việc công nhận quyền làm cha của lão không nằm trong dự kiến của toà án và nhà thờ. Họ chủ trương phải thanh toán Ichtyan.
Christo lúc này đã ra ở với Bantasas. Lão bắt đầu lo lắng cho em. Bantasas luôn ủ rũ quên ăn, quên ngủ. Có lúc hắn lồng lộn trong gian hàng và kêu la: “Trả con tôi đây!". Trong những giây phút đó, lão chửi bới bọn Tây Ban Nha thậm tệ bằng tất cả những thứ tiếng mà lão biết được.
Một hôm, sau cơn thịnh nộ, Bantasas bỗng nói với Christo:
- Tôi đến nhà tù đây anh ạ. Tôi sẽ biếu bọn gác ngục những viên ngọc quý nhất để được vào thăm Ichtyan. Tôi sẽ nói chuyện với nó. Tự nó nhận tôi là cha nó. Nó không thể không nhận ra tôi là cha nó. Nó mang trong người dòng máu của tôi mà.
Christo hết lời khuyên can, nhưng không lay chuyển được Bantasas.
Bantasas đến nhà tù van xin bọn gác ngục, khóc than, lăn lộn dưới chân chúng. Lão rải ngọc trai từ ngoài vào trong và cuối cùng tới được phòng giam Ichtyan.
Căn phòng nhỏ xíu đó ngột ngạt và hôi thối vô cùng. Bọn gác ngục rất ít khi chịu thay nước trong thùng và cũng chẳng chịu dọn những con cá thối dùng làm thức ăn cho người tù đặc biệt này. Đối diện với cửa sổ, ở giáp tường có một cái thùng sắt.
Bantasas nhìn xuống mặt nước đen ngòm trong thùng và khẽ gọi:
- Ichtyan! Ichtyan!.
Mặt nước rung rinh nhưng Ichtyan vẫn ngồi im trong thùng.
Đợi một lúc, Bantasas thò bàn tay run rẩy xuống thùng nước ấm và chạm vào vai Ichtyan. Ichtyan vội thò đầu lên hỏi:
- Ông là ai? Ông cần gì?
Bantasas quỳ xuống, hai tay đưa ra phía trước và nói nhanh:
- Ichtyan! Cha đã đến với con đây, Sanvator không phải là cha con đâu. Lão ta là người độc ác. Lão ta làm con thành tàn tật. Ichtyan! Con hãy nhìn kỹ cha đi. Con không nhận ra cha sao, Ichtyan?
Nước từ mái tóc chảy xuống khuôn mặt xanh xao của Ichtyan và từ cằm nhỏ giọt xuống. Anh nhìn ông già thổ dân một cách ngạc nhiên và buồn rầu.
- Tôi không biết ông. – Ichtyan trả lời.
- Ichtyan! – Bantasas kêu lên. – Con hãy nhìn cha cho kỹ! – Rồi lão ôm lấy đầu Ichtyan áp vào ngực mình và vừa hôn vừa khóc.
Bỗng có một người nắm chặt cổ áo Bantasas, nhấc bổng hắn lên và quăng về phía góc phòng. Bantasas ngã vật xuống đất đầu đập mạnh vào bức tường đá.
Mở mắt ra, lão thấy phía trên mình là Juritas. Tay phải của Juritas nắm lại, còn tay trái cầm một tờ giấy gì đó mà huơ lên có vẻ quan trọng.
- Mày thấy không? Lệnh cho tao làm người đỡ đầu Ichtyan đây. Mày đi chỗ khác mà tìm thằng con trai thất lạc của mày. Ngày mai tao sẽ đưa Ichtyan về nhà tao. Hiểu chưa?
Bantasas vẫn nằm dưới đất. Nhưng trong chớp mắt, lão chồm dậy, hét một cách man rợ và quật ngã Juritas ngã xuống. Lão giật tờ giấy ở tay Juritas đút vào miệng và tiếp tục đánh Juritas.
Tên cai ngục đứng ở cửa, nhưng không muốn vào can ngăn họ, vì hắn đã ăn khá nhiều tiền đút lót của hai bên. Mãi tới khi Juritas bắt đầu bóp cổ Bantasas thì hắn mới tỏ vẻ lo lắng:
- Ê! Đừng bóp cổ người ta chứ!
Nhưng Juritas đang hăng máu nên vẫn không chịu dừng lại. Và nếu không có người thứ tư xuất hiện thì có lẽ Bantasas nguy khốn.
- Nhìn gì vậy hả? Anh không rõ phận sự của mình sao? – Sanvator quát tên cai ngục, dường như là ông quản đốc nhà tù.
Tiếng quát của Sanvator có tác dụng ngay. Tên cai ngục lao vào can hai bên ra.
Nghe tiếng ồn ào, một số cai ngục khác chạy tới lôi Juritas và Bantasas ra.
Juritas là kẻ chiến thắng trong vụ án này. Nhưng dù bị thua, Sanvator vẫn mạnh hơn đối thủ của mình. Ngay trong phòng giam này, ở địa vị một người bị kết án, Sanvator vẫn tiếp tục điều khiển mọi việc và mọi người. Oâng ra lệnh cho bọn cai ngục:
- Các anh hãy dẫn hai tên này ra khỏi phòng. Tôi cần ở đây một mình với Ichtyan.
Juritas và Bantasas phản đối và chửi rủa nhưng vẫn bị lôi đi. Cửa xà lim đóng sập lại.
Khi tiếng người ngoài hành lang đã lặng đi, Sanvator mới đến chỗ thùng nước và nói với Ichtyan:
- Ichtyan, con hãy đứng lên và ra giữa phòng này. Cha phải khám bệnh cho con.
Ichtyan vâng lời. Sanvator lấy tay gõ vào ngực Ichtyan và lắng nghe nhịp thở đứt quãng của anh.
- Con khó thở à?
- Đúng vậy, thưa cha.
- Tất cả là tại con cả. Lẽ ra con không được ở trên cạn lâu như vậy.
Ichtyan bỗng ngẩng lên nhìn thẳng vào mắt Sanvator và hỏi:
- Thưa cha, vì sao mà không được? Vì sao ai cũng được mà con riêng con lại không?
- Bởi vì con là duy nhất trên thế giới có khả năng sống được dưới nước... Nếu con chọn lựa một trong hai con đường: hoặc là sống trên cạn như mọi người, hoặc chỉ sống dưới nước thì con chọn con đường nào?
- Con không biết...- Ichtyan suy nghĩ một lúc rồi trả lời. Đối với anh thì thế giới dưới nước, thế giới trên cạn và Guttieres đều thân thiết. Nhưng Guttieres đã đi mất rồi...
- Bây giờ con thích biển hơn.
- Việc ấy con đã quyết định từ khi con không nghe lời cha phá hoại sự cân bằng của cơ thể mình. Từ nay, con chỉ có thể sống được ở dưới nước mà thôi.
- Nhưng không phải là trong thứ nước bẩn thỉu, ghê tởm này. Cha ơi, ở đây con chết mất. Con muốn được ra biển khơi!
- Cha sẽ làm mọi việc để nhanh chóng giải thoát cho con khỏi cái nhà tù này. Hãy can đảm lên! – Giáo sư vỗ vai khích lệ Ichtyan rồi quay về phòng giam của mình.
Về đến phòng, Sanvator ngồi xuống chiếc ghế đẩu và trầm ngâm suy nghĩ. Oâng thấy mình phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về số phận Ichtyan. Ichtyan là niềm tự hào của ông. Oâng quý Ichtyan như một tác phẩm ưu tú nhất của mình. Hơn nữa, ông còn thương Ichtyan như con ruột của mình. Bệnh tình và tương lai của Ichtyan làm ông rất lo lắng.
Có tiếng gõ cửa phòng giam.
- Mời vào!
- Tôi không làm phiền giáo sư chứ? – Người cai ngục khẽ hỏi.
- Không, không có gì phiền đâu. – Sanvator đứng dậy. – Vợ anh và cháu có khoẻ không?
- Xin cám ơn giáo sư, khoẻ ạ. Tôi đã gửi vợ con về bên ngoại ở vùng núi Aldes rồi...
- Phải, khí hậu miền núi rất có lợi cho sức khoẻ của vợ anh và cháu bé.
Người cai ngục quay lại nhìn cánh cửa ra vào rồi đến sát bên Sanvator khẽ nói:
- Thưa giáo sư, tôi chịu ơn giáo sư đã cứu sống vợ tôi. Tôi muốn được trả ơn giáo sư. Và không phải chỉ trả ơn. Tôi là người ít học nhưng tôi thường đọc báo và được biết giá trị của giáo sư Sanvator. Không thể để cho một người như giáo sư phải ngồi tù cùng quân đầu trộm đuôi cướp được.
Sanvator mỉm cười:
- Những ông bạn bác học của tôi hình như đã vận động để tôi được chuyển sang trại điều dưỡng như một người điên.
Người cai ngục phản đối:
- Trại điều dưỡng cũng như nhà tù, có khi còn tồi tệ hơn, tránh được lũ lưu manh côn đồ đó thì lại gặp một lũ điên dại. Giáo sư Sanvator phải sống giữa những người điên ư? Không, không thể như thế được!
Người cai ngục hạ thấp giọng thì thầm:
- Tôi đã nghĩ kỹ mọi điều. Không phải vô cớ mà tôi cho vợ con về quê. Tôi sẽ bố trí cho giáo sư vượt ngục rồi sẽ trốn ngay. Vì sinh kế mà tôi phải đến đây, nhưng tôi căm ghét cái nghề này. Chúng nó sẽ không tìm thấy tôi đâu, còn giáo sư... giáo sư sẽ đi khỏi cái đất nướcđáng nguyền rủa này, nơi mà bọn tu hành và bọn con buôn nắm hết quyền hành. – Anh ta lưỡng lự một lát rồi tiếp. – Tôi còn muốn nói thêm với giáo sư về một công tác bí mật...
- Anh có thể không cần nói với tôi điều bí mật đó. –Sanvator ngắt lời.
- Nhưng... tôi không thể thực hiện cái lệnh khủng khiếp mà người ta giao cho tôi được. Lương tâm tôi sẽ bị giày vò suốt đời. Giáo sư đã giúp đỡ tôi rất nhiều, còn họ... tôi chẳng mang ơn gì bọn họ. Chúng đang xô đẩy tôi vào con đường tội lỗi.
- Vậy sao?
- Đúng vậy, tôi được biết họ sẽ chẳng giao Ichtyan cho cả Bantasas cũng như Juritas, dù Juritas nắm được giấy tờ trong tay do đã đút lót nhiều nhưng chũng chẳng ăn thua gì vì... người ta định giết Ichtyan.
Sanvator hơi rùng mình.
- Anh cứ nói tiếp đi!
- Họ định giết Ichtyan. Tha thiết nhất với ý kiến này là đức giám mục, mặc dù ngài chưa bao giờ nói tới chữ “giết". Người ta đưa cho tôi chất kalicyanid cực độc. Đêm nay, tôi sẽ phải đổ thuốc độc vào thùng nước của Ichtyan. Lão bác sĩ đã bị mua chuộc rồi. Lão ta sẽ xác nhận rằng Ichtyan chết vì phẫu thuật mà giáo sư làm để biến anh thành người cá. Nếu tôi không thi hành mệnh lệnh thì người ta sẽ thủ tiêu tôi. Tôi không thể và không muốn giết Ichtyan. Nhưng nếu cứu cả hai người trong một thời gian ngắn thế này thì khó lòng thực hiện nổi. Nhưng cứu một mình giáo sư thì được. Tôi đã nghĩ kỹ rồi. Tôi thương Ichtyan nhưng tính mạng giáo sư còn quý hơn. Với tài năng của mình, giáo sư có thể tạo ra một Ichtyan khác, nhưng không ai trên thế giới này có thể tạo được một người như giáo sư.
Sanvato bắt tay người cai ngục rồi nói:
- Cám ơn anh, nhưng tôi không thể để anh phải hy sinh vì tôi như thế được. Nhưng nếu anh cứu được Ichtyan thì tôi sẽ chịu ơn anh nhiều. Tôi còn mạnh khoẻ và ở đâu cũng tìm được bạn hữu. Họ sẽ giúp tôi giành lại tự do. Còn Ichtyan nhất thiết cần phải được giải thoát ngay.
- Tôi xin coi lời giáo sư vừa nói là một mệnh lệnh.
Khi người cai ngục ra, Sanvator mỉm cười:
- Như thế tốt hơn vì chẳng mất lòng ai cả.
Sanvator ngồi vào bàn, viết vài dòng vào một mảnh giấy rồi ra gõ cửa.
- Gọi anh cai ngục đến đây cho tôi.
Khi người này đến, Sanvator nói:
- Xin anh giúp tôi một việc nữa. Anh có thể thu xếp cho tôi gặp Ichtyan lần cuối cùng không?
- Việc đó không có gì là khó khăn cả!
- Tôi muốn yêu cầu thêm một việc nữa.
- Xin sẵn sàng.
- Đây là mẩu giấy ghi địa chỉ và một chữ “S". Anh tìm đến địa chỉ này. Ở đó có một người đáng tin cậy. Nếu anh muốn tạm thời ẩn náo hay cần tiền tiêu...
- Nhưng...
- Không “nhưng" gì hết! Anh mau dẫn tôi đến chỗ Ichtyan ngay.
Ichtyan ngạc nhiên khi giáo sư Sanvator vào phòng mình. Anh chưa bao giờ thấy ông buồn rầu và hiền hậu như vậy cả.
- Ichtyan! Cha con ta phải chia tay nhau sớm hơn là cha nghĩ và có lẽ phải xa nhau rất lâu. Cha lo lắng cho số phận của con. Xung quanh con là muôn vàn khó khăn nguy hiểm. Nếu ở lại đây con sẽ chết hay ít nhất cũng lâm vào cảnh nô lệ cho Juritas hay một kẻ tàn bạo nào khác.
- Còn cha thì sao?
- Tất nhiên là toà án sẽ kết tội cha và lên án tù độ hai năm, có khi hơn. Trong thời gian cha ngồi tù, con phải ở một chỗ an toàn, càng xa nơi đây càng tốt. Chỗ đó xa lắm, tận bên kia của Nam Mỹ, phía Thái Bình Dương, ở một hòn đảo nhỏ trong quần đảo Tuamotu. Đường đi tới đó gian nan, nhưng tất cả nỗi nguy hiểm dọc đường cũng không thấm gì với những đe doạ mà con phải vượt qua ở đây.
- Vậy con sẽ tìm thấy gì trên hòn đảo ấy?
- Con sẽ tìm thấy những người bạn. Họ sẽ ân cần chăm sóc con. Trên đảo có một người bạn cũ của cha là nhà bác học người Pháp Armand Villebois, một nhà nghiên cứu biển nổi tiếng. Cha quen thân với ông ta khi cha còn ở châu Aâu. Armand Villebois là người hết sức lý thú, nhưng cha không có thời gian kể cho nghe về ông ta. Cha hy vọng rằng tự con sẽ tìm hiểu ông ta và sẽ biết được câu chuyện đã đưa đẩy ông ta đến tận hòn đảo giữa Thái Bình Dương ấy. Nhưng Villebois không cô độc. Ông ta mang theo vợ, một người đàn bà hiền hậu, cậu con trai độ hai mươi lăm tuổi và cô con gái năm nay độ mười bảy tuổi.
Gia đình Villebois đã biết con qua thư cha viết. Cha tin rằng họ sẽ nhận con vào gia đình như một người ruột thịt. – Giáo sư Sanvator nghẹn ngào. – Tất nhiên bây giờ con phải ở dưới nước phần lớn thời gian. Nhung mỗi ngày con có thể lên cạn vài giờ để chuyện trò thân mật với gia đình. Sức khoẻ con có thể được hồi phục, khả năng ở trên cạn và dưới nước của con sẽ trớ lại cân bằng như cũ.
Armand Villebois sẽ là người cha thứ hai của con. Còn con, con sẽ là người giúp việc rất đắc lực trong những công trình nghiên cứu của ông. Những hiểu biết của con về đại dương và sinh vật dưới biển có thể ngang với kiến thức của mười giáo sư. – Sanvator mỉm cười. – Mấy anh chuyên viên lẩm cẩm ở toà hỏi con theo công thức của họ: hôm nay là ngày mấy, thứ mấy mà con không trả lời được chỉ là vì nó chẳng có ý nghĩa gì với con. Nếu họ hỏi con về những dòng nước ngầm, nhiệt độ của nước, độ mặn vịnh La Plata và vùng phụ cận thì những câu trả lời của con có thể viết thành một quyển sách nghiên cứu khoa học khá dày. Nếu con được một nhà bác học nhiều kinh ngiệm và lỗi lạc như Villebois hướng dẫn thì những chuyến bơi lặn của con sẽ giúp con hiểu biết thêm rất nhiều. Con sẽ truyền lại những kiến thức đó cho mọi người. Cha tin chắc rằng Armand Villebois và con sẽ hoàn thành một công trình nghiên cứu biển đánh dấu một thời kỳ mới trong sự phát triển của khoa học này. Công trình đó sẽ làm chấn động toàn thế giới. Tên tuổi con sẽ đứng cạnh tên tuổi Armand Villebois, chính ông đòi hỏi phải như vậy. Con sẽ phục vụ khoa học và toàn thể loài người. Nếu con ở lại đây, chúng sẽ bắt con phục vụ những quyền lợi ti tiện của những kẻ dốt nát và tham lam. Cha tin rằng ở vùng nước trong lành quanh đảo san hô, ở gia đình, giáo sư Villebois con sẽ được yên thân và sung sướng.
Cha muốn dặn con điều này nữa. Khi ra đến biển, con bơi ngay về nhà qua đường ngầm. Con hãy lấy những dụng cụ đi biển, dao và các thứ khác, tìm Leading, rồi lên đường trước khi mặt trời mọc.
-Vĩnh biệt Ichtyan! Không, tạm biệt con!
Lần đầu tiên trong đời, Sanvator ghì lấy Ichtyan mà hôn. Giáo sư mỉm cười, vỗ vai Ichtyan và nói:
-Một chàng thanh niên như thế này không bao giờ có thể chết được.
Rồi giáo sư bước nhanh ra khỏi phòng.
Olsen vừa ở nhà máy về và đang ngồi dùng bữa ăn trưa. Có tiếng gõ cửa.
-Ai đấy? – Olsen khó chịu vì bị quấy rầy.
Người mở cửa bước vào là Guttieres.
- Guttieres đấy sao? Em ở đâu đến vậy? – Olsen vừa ngạc nhiên vừa mừng rỡ. Anh đứng dậy và reo lên.
- Chào Olsen! Anh cứ tiếp tục ăn đi. – Cô đứng tựa vào cửa, rồi nói tiếp. – Em không thể sống với Juritas và mụ mẹ chồng ấy được. Em đã bỏ hắn rồi, anh Olsen ạ.
Nghe tới đây, Olsen phải ngừng ăn.
- Thật không ngờ được! Em ngồi xuống đây! Trông em phờ phạc quá. Trước kia em đã từng nói: “Cái gì Chúa đã kết hợp thì loài người không thể tách ra" mà? Em ly hôn với hắn rồi sao? Tốt lắm. Anh rất mùng. Em về nhà chưa?
- Cha em chưa biết gì. Nhưng nếu về nhà thì Juritas sẽ tìm thấy và bắt em trở lại. Vì vậy em ở tạm nhà một cô bạn.
- Vậy em định làm gì trong tương lai.
- Em sẽ vào nhà máy. Em đến nhờ anh tìm việc giúp, việc gì cũng được.
- Bây giờ khó khăn lắm. Nhưng tất nhiên là anh sẽ cố hết sức.
Suy nghĩ một lúc, Olsen hỏi:
- Juritas sẽ có thái độ ra sao đối với việc này?
- Mặc xác hắn!
- Chồng thế nào cũng phải tìm xem vợ đang ở đâu chứ! – Olsen mỉm cười. – Em chớ quên rằng mình đang ở Argentina, Juritas sẽ tìm ra em. Lúc đó, hắn sẽ không để em yên đâu. Luật pháp và dư luận xã hội ủng hộ hắn.
Guttieres nói một cách kiên quyết:
- Thì em sẽ đi Canada, đi Alaska...
- Đi Greenland, đi Bắc cực! – Olsen nói tiếp, giọng nghiêm trang hơn. – Chúng ta sẽ suy nghĩ về việc đó. Em ở đây sẽ không an toàn. Bản thân anh cũng chuẩn bị đi khỏi cái đất nước này. Tiếc rằng chúng ta không trốn kịp. Juritas đã bắt được em, vé tàu và tiền dành dụm đã mất sạch hết. Cả em và anh hiện nay đều không có tiền mua vé tàu thuỷ sang châu Aâu. Nhưng chúng ta chỉ cần sang một nước láng giềng như Uruguay hay là Brazil thì Juritas cũng khó lòng tìm thấy em, và chúng ta sẽ có thời gian chuẩn bị để sang châu Âu... em có biết rằng bác sĩ Sanvator đang ngồi tù cùng Ichtyan không?
- Ichtyan à? Tìm thấy anh ta rồi sao? Vì sao Ichtyan lại bị tù? Em có gặp anh ấy được không? – Guttires hỏi dồn dập.
- Anh ấy đang bị giam giữ và có thể bị Juritas bắt làm nô lệ. Một vụ án lố bịch, một sự kết tội vô lý đối với Sanvator và Ichtyan.
- Thật là ghê tởm! Có cách nào cứu được Ichtyan không anh?
- Anh đã tìm mọi cách để cứu Ichtyan nhưng không thành công. Nhưng đã tìm được người giúp chúng ta đó là anh cai ngục. Đêm nay anh ta và anh có nhiệm vụ giải thoát Ichtyan. Anh vừa nhận được hai bức thư, một của giáo sư Sanvator và một của anh ta.
- Em rất muốn gặp Ichtyan. Em có thể đi cùng với anh được không?
- Không được, Guttieres ạ. Mà em cũng chẳng nên gặp Ichtyan làm gì!
- Vì sao?
- Vì Ichtyan đang bệnh. Phần “người" của anh ấy bị bệnh, còn phần “cá" thì khoẻ.
- Em không hiểu.
- Ichtyan không thở được bằng phổi nữa rồi. Nếu anh ấy gặp em thì sao? Sẽ rất mệt cho anh ấy và có lẽ cho cả em nữa. Ichtyan sẽ lại muốn gặp em luôn, nhưng nếu cứ lên cạn thì anh ấy sẽ chết không ai cứu nổi.
Guttieres gục đầu suy nghĩ.
- Có lẽ anh nói đúng.
- Giữa Ichtyan và tất cả những người khác có một trở ngại không vượt qua được, đó là biển cả. Số phận Ichtyan thật đáng buồn. Từ nay, nước sẽ là môi trường sống duy nhất của anh ấy.
- Nhưng rồi Ichtyan sẽ sống ra sao? Một mình trong đại dương mênh mông, một mình giữa loài cá và những quái vật khác. Xưa kia, anh ấy sống sung sướng dưới biển sâu, cho tới khi ... – Guttieres đỏ mặt.
- Tất nhiên bây giờ Ichtyan không thể sung sướng như trước được.
- Đừng nói nữa, anh Olsen ạ! – Guttieres buồn rầu ngắt lời Olsen.
- Nhưng thời gian sẽ làm dịu nỗi đau!
Hoàng hôn buông xuống, trong phòng bắt đầu tối. Olsen đứng dậy:
- Đến giờ anh phải đi rồi.
Guttieres cũng đứng dậy.
- Nhưng em có thể đứng từ xa mà nhìn Ichtyan được không?
- Được thôi. Nhưng không được lộ mặt.
- Em xin hứa!
Trời đã tối hẳn. Olsen cải trang thành người chở nước, đánh xe từ ngoài đường Coronel Dias vào sân nhà tù.
Người gác ngục hỏi:
- Anh đi đâu?
- Tôi chở nước vào cho Con quỷ biển – Olsen trả lời theo lời dặn của anh cai ngục.
Bọn gác ngục đều biết rằng Con quỷ biển là một phạm nhân đặc biệt, suốt ngày phải ngồi trong thùng đựng nước biển vì không chịu được nước ngọt. Nước biển thỉnh thoảng phải thay và được chở đến trong một cái thùng to đặt trên xe ngựa.
Olsen đánh xe vào một góc trại giam, nơi có nhà bếp và cửa ra vào dành riêng cho nhân viên ở đây. Anh cai ngục đã chuẩn bị chu đáo mọi việc. Bọn gác ngục thường đứng ở hành lang và cửa ra vào đã bị anh phái đi làm những việc linh tinh khác. Anh cai ngục đưa Ichtyan đàng hoàng ra khỏi nhà tù.
- Anh nhảy ngay vào thùng đi!
Ichtyan không đợi anh ta giục lần thứ hai.
- Đi thôi.
Olsen giật cương đánh xe ra khỏi sân trại giam rồi cho xe từ từ đi dọc đại lộ Alvas, ngang qua ga Riteros. Ở phía xa thấp thoáng bóng một người phụ nữ theo sau.
Đêm đã khuya Olsen mới ra khỏi thành phố. Con đường men theo bờ biển. Gió thổi ngày càng mạnh. Sóng vỗ ầm ầm vào những tảng đá ven bờ. Olsen nhìn quanh. Trên đường không một bóng người. Chỉ có ánh đèn pha của một chiếc xe hơi đằng xa. “Đợi nó đi qua đã!" – Olsen nghĩ thầm.
Chiếc xe bóp còi, chiếu đèn loá mắt, chạy vụt qua rồi biến mất.
- Đến nơi rồi! – Olsen quay lại và ra hiệu cho Guttieres nấp vào sau những mỏm đá. Anh gõ vào thùng và gọi:
- Đến nơi rồi! Anh ra đi!
Ichtyan thò đầu lên nhìn, trèo nhanh ra khỏi thùng rồi nhảy xuống đất.
- Cám ơn Olsen! – Ichtyan vừa siết chặt tay người bạn lực sĩ, vừa thở gấp như người lên cơn hen.
- Có gì đâu! Vĩnh biệt anh! Anh phải thận trọng đấy. Đừng bơi gần bờ. Hãy cảnh giác với mọi người nếu không muốn bị tù một lần nữa.
Ngay đến Olsen cũng không biết Ichtyan đã nhận được những mệnh lệnh gì cảu giáo sư Sanvator. Ichtyan hổn hển:
- Phải! Tôi sẽ bơi xa, rất xa, đến những hòn đảo san hô. Không bao giờ thấy bóng một chiếc tàu nào cả. Cám ơn anh Olsen!
Rồi Ichtyan chạy xuống biển. Nhưng anh bỗng quay lại.
- Olsen! Nếu gặp Guttieres thì cho tôi gửi lời chào và nói giúp rằng tôi luôn luôn nhớ tới Guttieres!
Ichtyan lao xuống nước và nói to:
- Vĩnh biệt Guttieres!
- Vĩnh biệt Ichtyan!... – Guttieres vẫn nấp sau mỏm đá, khẽ trả lời.
Gió thổi ngày càng mạnh như muốn cuốn theo tất cả mọi người. Biển động, sỏi đá xô vào nhau rào rào.
Có một người nắm chặt tay Guttieres:
- Ta đi thôi, Guttieres! – Olsen âu yếm nói.
Olsen đưa Guttieres ra đường cái.
Guttieres ngoái lại nhìn mặt biển ngầu bọt sóng một lần nữa, rồi dựa vào tay Olsen và trở về thành phố.
Sanvator mãn hạn tù trở về nhà và bắt tay ngay vào nghiên cứu khoa học. Ông chuẩn bị đi du lịch ở một nơi nào đó rất xa.
Juritas mua được một chiếc tàu buồm mới và thuê người mò ngọc trai ở vịnh California. Dù hắn chưa phải là người giàu có nhất châu Mỹ, nhưng hắn cũng không thể phàn nàn gì về số phận của mình. Bộ ria mép của hắn ngày càng vểnh cao lên.
Guttieres ly dị với Juritas rồi kết hôn với Olsen. Hai người sang nước khác làm việc ở một nhà máy sản xuất đồ hộp.
Trên bờ vịnh La Plata chẳng còn ai nhắc đến Con quỷ biển nữa. Chỉ thỉnh thoảng trong những đêm hè oi bức, khi nghe những tiếng động khác thường ngoài biển vắng, các ngư dân có tuổi thường nói với bọn trẻ:
- Con quỷ biển trước kia thổi tù và như thế đấy. Rồi họ bắt đầu kể lại những truyền thuyết về Con quỷ.
- Năm nay là năm bao nhiêu? Tháng này là tháng mấy? Hôm nay là ngày mấy, thứ mấy? - Họ hỏi Ichtyan.
Nhưng Ichtyan trả lời:
- Tôi không biết.
Ichtyan lúng túng khi trả lời những câu hỏi thông thường nhất. Chỉ vì anh đã sinh hoạt và được dạy dỗ trong điều kiện đặc biệt. Anh giống một đứa trẻ to xác.
Các chuyên kết luận: “Ichtyan là người đần độn, ngu dại". Kết luận đó đã giúp Ichtyan khỏi bị xét xử. Toà chấm dứt việc truy tố Ichtyan và chỉ định người đỡ đầu anh. Hai người xin đỡ đầu anh là Juritas và Bantasas.
Sanvator nói đúng khi ông khẳng định rằng Juritas tố cáo ông vì thù hằn. Nhưng Juritas trả thù ông không phải vì mất Ichtyan, mà còn muốn đoạt lại Ichtyan và trở thành người đỡ đầu của anh. Hắn chẳng tiếc vài chục viên ngọc quý để đút lót cho các quan toàvà uỷ viên của hội đồng giám hộ. Juritas đã gần đạt được mục đích.
Dựa vào quyền làm cha, Bantasas xin được đỡ đầu Ichtyan. Nhưng hắn không gặp may. Mặc dù Lara đã hết sức chạy chọt, các chuyên viên vẫn tuyên bố rằng họ không thể quyết định khi chỉ dựa vào lời làm chứng của một người là Christo. Hơn nữa, vì Christo là anh ruột của Bantasas nên các chuyên viên không thể tin hoàn toàn được.
Với tư cách là nguyên cáo và là cha của đứa trẻ, Bantasas cần có mặt ở toà khi xét xử. Nhưng việc công nhận quyền làm cha của lão không nằm trong dự kiến của toà án và nhà thờ. Họ chủ trương phải thanh toán Ichtyan.
Christo lúc này đã ra ở với Bantasas. Lão bắt đầu lo lắng cho em. Bantasas luôn ủ rũ quên ăn, quên ngủ. Có lúc hắn lồng lộn trong gian hàng và kêu la: “Trả con tôi đây!". Trong những giây phút đó, lão chửi bới bọn Tây Ban Nha thậm tệ bằng tất cả những thứ tiếng mà lão biết được.
Một hôm, sau cơn thịnh nộ, Bantasas bỗng nói với Christo:
- Tôi đến nhà tù đây anh ạ. Tôi sẽ biếu bọn gác ngục những viên ngọc quý nhất để được vào thăm Ichtyan. Tôi sẽ nói chuyện với nó. Tự nó nhận tôi là cha nó. Nó không thể không nhận ra tôi là cha nó. Nó mang trong người dòng máu của tôi mà.
Christo hết lời khuyên can, nhưng không lay chuyển được Bantasas.
Bantasas đến nhà tù van xin bọn gác ngục, khóc than, lăn lộn dưới chân chúng. Lão rải ngọc trai từ ngoài vào trong và cuối cùng tới được phòng giam Ichtyan.
Căn phòng nhỏ xíu đó ngột ngạt và hôi thối vô cùng. Bọn gác ngục rất ít khi chịu thay nước trong thùng và cũng chẳng chịu dọn những con cá thối dùng làm thức ăn cho người tù đặc biệt này. Đối diện với cửa sổ, ở giáp tường có một cái thùng sắt.
Bantasas nhìn xuống mặt nước đen ngòm trong thùng và khẽ gọi:
- Ichtyan! Ichtyan!.
Mặt nước rung rinh nhưng Ichtyan vẫn ngồi im trong thùng.
Đợi một lúc, Bantasas thò bàn tay run rẩy xuống thùng nước ấm và chạm vào vai Ichtyan. Ichtyan vội thò đầu lên hỏi:
- Ông là ai? Ông cần gì?
Bantasas quỳ xuống, hai tay đưa ra phía trước và nói nhanh:
- Ichtyan! Cha đã đến với con đây, Sanvator không phải là cha con đâu. Lão ta là người độc ác. Lão ta làm con thành tàn tật. Ichtyan! Con hãy nhìn kỹ cha đi. Con không nhận ra cha sao, Ichtyan?
Nước từ mái tóc chảy xuống khuôn mặt xanh xao của Ichtyan và từ cằm nhỏ giọt xuống. Anh nhìn ông già thổ dân một cách ngạc nhiên và buồn rầu.
- Tôi không biết ông. – Ichtyan trả lời.
- Ichtyan! – Bantasas kêu lên. – Con hãy nhìn cha cho kỹ! – Rồi lão ôm lấy đầu Ichtyan áp vào ngực mình và vừa hôn vừa khóc.
Bỗng có một người nắm chặt cổ áo Bantasas, nhấc bổng hắn lên và quăng về phía góc phòng. Bantasas ngã vật xuống đất đầu đập mạnh vào bức tường đá.
Mở mắt ra, lão thấy phía trên mình là Juritas. Tay phải của Juritas nắm lại, còn tay trái cầm một tờ giấy gì đó mà huơ lên có vẻ quan trọng.
- Mày thấy không? Lệnh cho tao làm người đỡ đầu Ichtyan đây. Mày đi chỗ khác mà tìm thằng con trai thất lạc của mày. Ngày mai tao sẽ đưa Ichtyan về nhà tao. Hiểu chưa?
Bantasas vẫn nằm dưới đất. Nhưng trong chớp mắt, lão chồm dậy, hét một cách man rợ và quật ngã Juritas ngã xuống. Lão giật tờ giấy ở tay Juritas đút vào miệng và tiếp tục đánh Juritas.
Tên cai ngục đứng ở cửa, nhưng không muốn vào can ngăn họ, vì hắn đã ăn khá nhiều tiền đút lót của hai bên. Mãi tới khi Juritas bắt đầu bóp cổ Bantasas thì hắn mới tỏ vẻ lo lắng:
- Ê! Đừng bóp cổ người ta chứ!
Nhưng Juritas đang hăng máu nên vẫn không chịu dừng lại. Và nếu không có người thứ tư xuất hiện thì có lẽ Bantasas nguy khốn.
- Nhìn gì vậy hả? Anh không rõ phận sự của mình sao? – Sanvator quát tên cai ngục, dường như là ông quản đốc nhà tù.
Tiếng quát của Sanvator có tác dụng ngay. Tên cai ngục lao vào can hai bên ra.
Nghe tiếng ồn ào, một số cai ngục khác chạy tới lôi Juritas và Bantasas ra.
Juritas là kẻ chiến thắng trong vụ án này. Nhưng dù bị thua, Sanvator vẫn mạnh hơn đối thủ của mình. Ngay trong phòng giam này, ở địa vị một người bị kết án, Sanvator vẫn tiếp tục điều khiển mọi việc và mọi người. Oâng ra lệnh cho bọn cai ngục:
- Các anh hãy dẫn hai tên này ra khỏi phòng. Tôi cần ở đây một mình với Ichtyan.
Juritas và Bantasas phản đối và chửi rủa nhưng vẫn bị lôi đi. Cửa xà lim đóng sập lại.
Khi tiếng người ngoài hành lang đã lặng đi, Sanvator mới đến chỗ thùng nước và nói với Ichtyan:
- Ichtyan, con hãy đứng lên và ra giữa phòng này. Cha phải khám bệnh cho con.
Ichtyan vâng lời. Sanvator lấy tay gõ vào ngực Ichtyan và lắng nghe nhịp thở đứt quãng của anh.
- Con khó thở à?
- Đúng vậy, thưa cha.
- Tất cả là tại con cả. Lẽ ra con không được ở trên cạn lâu như vậy.
Ichtyan bỗng ngẩng lên nhìn thẳng vào mắt Sanvator và hỏi:
- Thưa cha, vì sao mà không được? Vì sao ai cũng được mà con riêng con lại không?
- Bởi vì con là duy nhất trên thế giới có khả năng sống được dưới nước... Nếu con chọn lựa một trong hai con đường: hoặc là sống trên cạn như mọi người, hoặc chỉ sống dưới nước thì con chọn con đường nào?
- Con không biết...- Ichtyan suy nghĩ một lúc rồi trả lời. Đối với anh thì thế giới dưới nước, thế giới trên cạn và Guttieres đều thân thiết. Nhưng Guttieres đã đi mất rồi...
- Bây giờ con thích biển hơn.
- Việc ấy con đã quyết định từ khi con không nghe lời cha phá hoại sự cân bằng của cơ thể mình. Từ nay, con chỉ có thể sống được ở dưới nước mà thôi.
- Nhưng không phải là trong thứ nước bẩn thỉu, ghê tởm này. Cha ơi, ở đây con chết mất. Con muốn được ra biển khơi!
- Cha sẽ làm mọi việc để nhanh chóng giải thoát cho con khỏi cái nhà tù này. Hãy can đảm lên! – Giáo sư vỗ vai khích lệ Ichtyan rồi quay về phòng giam của mình.
Về đến phòng, Sanvator ngồi xuống chiếc ghế đẩu và trầm ngâm suy nghĩ. Oâng thấy mình phải chịu hoàn toàn trách nhiệm về số phận Ichtyan. Ichtyan là niềm tự hào của ông. Oâng quý Ichtyan như một tác phẩm ưu tú nhất của mình. Hơn nữa, ông còn thương Ichtyan như con ruột của mình. Bệnh tình và tương lai của Ichtyan làm ông rất lo lắng.
Có tiếng gõ cửa phòng giam.
- Mời vào!
- Tôi không làm phiền giáo sư chứ? – Người cai ngục khẽ hỏi.
- Không, không có gì phiền đâu. – Sanvator đứng dậy. – Vợ anh và cháu có khoẻ không?
- Xin cám ơn giáo sư, khoẻ ạ. Tôi đã gửi vợ con về bên ngoại ở vùng núi Aldes rồi...
- Phải, khí hậu miền núi rất có lợi cho sức khoẻ của vợ anh và cháu bé.
Người cai ngục quay lại nhìn cánh cửa ra vào rồi đến sát bên Sanvator khẽ nói:
- Thưa giáo sư, tôi chịu ơn giáo sư đã cứu sống vợ tôi. Tôi muốn được trả ơn giáo sư. Và không phải chỉ trả ơn. Tôi là người ít học nhưng tôi thường đọc báo và được biết giá trị của giáo sư Sanvator. Không thể để cho một người như giáo sư phải ngồi tù cùng quân đầu trộm đuôi cướp được.
Sanvator mỉm cười:
- Những ông bạn bác học của tôi hình như đã vận động để tôi được chuyển sang trại điều dưỡng như một người điên.
Người cai ngục phản đối:
- Trại điều dưỡng cũng như nhà tù, có khi còn tồi tệ hơn, tránh được lũ lưu manh côn đồ đó thì lại gặp một lũ điên dại. Giáo sư Sanvator phải sống giữa những người điên ư? Không, không thể như thế được!
Người cai ngục hạ thấp giọng thì thầm:
- Tôi đã nghĩ kỹ mọi điều. Không phải vô cớ mà tôi cho vợ con về quê. Tôi sẽ bố trí cho giáo sư vượt ngục rồi sẽ trốn ngay. Vì sinh kế mà tôi phải đến đây, nhưng tôi căm ghét cái nghề này. Chúng nó sẽ không tìm thấy tôi đâu, còn giáo sư... giáo sư sẽ đi khỏi cái đất nướcđáng nguyền rủa này, nơi mà bọn tu hành và bọn con buôn nắm hết quyền hành. – Anh ta lưỡng lự một lát rồi tiếp. – Tôi còn muốn nói thêm với giáo sư về một công tác bí mật...
- Anh có thể không cần nói với tôi điều bí mật đó. –Sanvator ngắt lời.
- Nhưng... tôi không thể thực hiện cái lệnh khủng khiếp mà người ta giao cho tôi được. Lương tâm tôi sẽ bị giày vò suốt đời. Giáo sư đã giúp đỡ tôi rất nhiều, còn họ... tôi chẳng mang ơn gì bọn họ. Chúng đang xô đẩy tôi vào con đường tội lỗi.
- Vậy sao?
- Đúng vậy, tôi được biết họ sẽ chẳng giao Ichtyan cho cả Bantasas cũng như Juritas, dù Juritas nắm được giấy tờ trong tay do đã đút lót nhiều nhưng chũng chẳng ăn thua gì vì... người ta định giết Ichtyan.
Sanvator hơi rùng mình.
- Anh cứ nói tiếp đi!
- Họ định giết Ichtyan. Tha thiết nhất với ý kiến này là đức giám mục, mặc dù ngài chưa bao giờ nói tới chữ “giết". Người ta đưa cho tôi chất kalicyanid cực độc. Đêm nay, tôi sẽ phải đổ thuốc độc vào thùng nước của Ichtyan. Lão bác sĩ đã bị mua chuộc rồi. Lão ta sẽ xác nhận rằng Ichtyan chết vì phẫu thuật mà giáo sư làm để biến anh thành người cá. Nếu tôi không thi hành mệnh lệnh thì người ta sẽ thủ tiêu tôi. Tôi không thể và không muốn giết Ichtyan. Nhưng nếu cứu cả hai người trong một thời gian ngắn thế này thì khó lòng thực hiện nổi. Nhưng cứu một mình giáo sư thì được. Tôi đã nghĩ kỹ rồi. Tôi thương Ichtyan nhưng tính mạng giáo sư còn quý hơn. Với tài năng của mình, giáo sư có thể tạo ra một Ichtyan khác, nhưng không ai trên thế giới này có thể tạo được một người như giáo sư.
Sanvato bắt tay người cai ngục rồi nói:
- Cám ơn anh, nhưng tôi không thể để anh phải hy sinh vì tôi như thế được. Nhưng nếu anh cứu được Ichtyan thì tôi sẽ chịu ơn anh nhiều. Tôi còn mạnh khoẻ và ở đâu cũng tìm được bạn hữu. Họ sẽ giúp tôi giành lại tự do. Còn Ichtyan nhất thiết cần phải được giải thoát ngay.
- Tôi xin coi lời giáo sư vừa nói là một mệnh lệnh.
Khi người cai ngục ra, Sanvator mỉm cười:
- Như thế tốt hơn vì chẳng mất lòng ai cả.
Sanvator ngồi vào bàn, viết vài dòng vào một mảnh giấy rồi ra gõ cửa.
- Gọi anh cai ngục đến đây cho tôi.
Khi người này đến, Sanvator nói:
- Xin anh giúp tôi một việc nữa. Anh có thể thu xếp cho tôi gặp Ichtyan lần cuối cùng không?
- Việc đó không có gì là khó khăn cả!
- Tôi muốn yêu cầu thêm một việc nữa.
- Xin sẵn sàng.
- Đây là mẩu giấy ghi địa chỉ và một chữ “S". Anh tìm đến địa chỉ này. Ở đó có một người đáng tin cậy. Nếu anh muốn tạm thời ẩn náo hay cần tiền tiêu...
- Nhưng...
- Không “nhưng" gì hết! Anh mau dẫn tôi đến chỗ Ichtyan ngay.
Ichtyan ngạc nhiên khi giáo sư Sanvator vào phòng mình. Anh chưa bao giờ thấy ông buồn rầu và hiền hậu như vậy cả.
- Ichtyan! Cha con ta phải chia tay nhau sớm hơn là cha nghĩ và có lẽ phải xa nhau rất lâu. Cha lo lắng cho số phận của con. Xung quanh con là muôn vàn khó khăn nguy hiểm. Nếu ở lại đây con sẽ chết hay ít nhất cũng lâm vào cảnh nô lệ cho Juritas hay một kẻ tàn bạo nào khác.
- Còn cha thì sao?
- Tất nhiên là toà án sẽ kết tội cha và lên án tù độ hai năm, có khi hơn. Trong thời gian cha ngồi tù, con phải ở một chỗ an toàn, càng xa nơi đây càng tốt. Chỗ đó xa lắm, tận bên kia của Nam Mỹ, phía Thái Bình Dương, ở một hòn đảo nhỏ trong quần đảo Tuamotu. Đường đi tới đó gian nan, nhưng tất cả nỗi nguy hiểm dọc đường cũng không thấm gì với những đe doạ mà con phải vượt qua ở đây.
- Vậy con sẽ tìm thấy gì trên hòn đảo ấy?
- Con sẽ tìm thấy những người bạn. Họ sẽ ân cần chăm sóc con. Trên đảo có một người bạn cũ của cha là nhà bác học người Pháp Armand Villebois, một nhà nghiên cứu biển nổi tiếng. Cha quen thân với ông ta khi cha còn ở châu Aâu. Armand Villebois là người hết sức lý thú, nhưng cha không có thời gian kể cho nghe về ông ta. Cha hy vọng rằng tự con sẽ tìm hiểu ông ta và sẽ biết được câu chuyện đã đưa đẩy ông ta đến tận hòn đảo giữa Thái Bình Dương ấy. Nhưng Villebois không cô độc. Ông ta mang theo vợ, một người đàn bà hiền hậu, cậu con trai độ hai mươi lăm tuổi và cô con gái năm nay độ mười bảy tuổi.
Gia đình Villebois đã biết con qua thư cha viết. Cha tin rằng họ sẽ nhận con vào gia đình như một người ruột thịt. – Giáo sư Sanvator nghẹn ngào. – Tất nhiên bây giờ con phải ở dưới nước phần lớn thời gian. Nhung mỗi ngày con có thể lên cạn vài giờ để chuyện trò thân mật với gia đình. Sức khoẻ con có thể được hồi phục, khả năng ở trên cạn và dưới nước của con sẽ trớ lại cân bằng như cũ.
Armand Villebois sẽ là người cha thứ hai của con. Còn con, con sẽ là người giúp việc rất đắc lực trong những công trình nghiên cứu của ông. Những hiểu biết của con về đại dương và sinh vật dưới biển có thể ngang với kiến thức của mười giáo sư. – Sanvator mỉm cười. – Mấy anh chuyên viên lẩm cẩm ở toà hỏi con theo công thức của họ: hôm nay là ngày mấy, thứ mấy mà con không trả lời được chỉ là vì nó chẳng có ý nghĩa gì với con. Nếu họ hỏi con về những dòng nước ngầm, nhiệt độ của nước, độ mặn vịnh La Plata và vùng phụ cận thì những câu trả lời của con có thể viết thành một quyển sách nghiên cứu khoa học khá dày. Nếu con được một nhà bác học nhiều kinh ngiệm và lỗi lạc như Villebois hướng dẫn thì những chuyến bơi lặn của con sẽ giúp con hiểu biết thêm rất nhiều. Con sẽ truyền lại những kiến thức đó cho mọi người. Cha tin chắc rằng Armand Villebois và con sẽ hoàn thành một công trình nghiên cứu biển đánh dấu một thời kỳ mới trong sự phát triển của khoa học này. Công trình đó sẽ làm chấn động toàn thế giới. Tên tuổi con sẽ đứng cạnh tên tuổi Armand Villebois, chính ông đòi hỏi phải như vậy. Con sẽ phục vụ khoa học và toàn thể loài người. Nếu con ở lại đây, chúng sẽ bắt con phục vụ những quyền lợi ti tiện của những kẻ dốt nát và tham lam. Cha tin rằng ở vùng nước trong lành quanh đảo san hô, ở gia đình, giáo sư Villebois con sẽ được yên thân và sung sướng.
Cha muốn dặn con điều này nữa. Khi ra đến biển, con bơi ngay về nhà qua đường ngầm. Con hãy lấy những dụng cụ đi biển, dao và các thứ khác, tìm Leading, rồi lên đường trước khi mặt trời mọc.
-Vĩnh biệt Ichtyan! Không, tạm biệt con!
Lần đầu tiên trong đời, Sanvator ghì lấy Ichtyan mà hôn. Giáo sư mỉm cười, vỗ vai Ichtyan và nói:
-Một chàng thanh niên như thế này không bao giờ có thể chết được.
Rồi giáo sư bước nhanh ra khỏi phòng.
Olsen vừa ở nhà máy về và đang ngồi dùng bữa ăn trưa. Có tiếng gõ cửa.
-Ai đấy? – Olsen khó chịu vì bị quấy rầy.
Người mở cửa bước vào là Guttieres.
- Guttieres đấy sao? Em ở đâu đến vậy? – Olsen vừa ngạc nhiên vừa mừng rỡ. Anh đứng dậy và reo lên.
- Chào Olsen! Anh cứ tiếp tục ăn đi. – Cô đứng tựa vào cửa, rồi nói tiếp. – Em không thể sống với Juritas và mụ mẹ chồng ấy được. Em đã bỏ hắn rồi, anh Olsen ạ.
Nghe tới đây, Olsen phải ngừng ăn.
- Thật không ngờ được! Em ngồi xuống đây! Trông em phờ phạc quá. Trước kia em đã từng nói: “Cái gì Chúa đã kết hợp thì loài người không thể tách ra" mà? Em ly hôn với hắn rồi sao? Tốt lắm. Anh rất mùng. Em về nhà chưa?
- Cha em chưa biết gì. Nhưng nếu về nhà thì Juritas sẽ tìm thấy và bắt em trở lại. Vì vậy em ở tạm nhà một cô bạn.
- Vậy em định làm gì trong tương lai.
- Em sẽ vào nhà máy. Em đến nhờ anh tìm việc giúp, việc gì cũng được.
- Bây giờ khó khăn lắm. Nhưng tất nhiên là anh sẽ cố hết sức.
Suy nghĩ một lúc, Olsen hỏi:
- Juritas sẽ có thái độ ra sao đối với việc này?
- Mặc xác hắn!
- Chồng thế nào cũng phải tìm xem vợ đang ở đâu chứ! – Olsen mỉm cười. – Em chớ quên rằng mình đang ở Argentina, Juritas sẽ tìm ra em. Lúc đó, hắn sẽ không để em yên đâu. Luật pháp và dư luận xã hội ủng hộ hắn.
Guttieres nói một cách kiên quyết:
- Thì em sẽ đi Canada, đi Alaska...
- Đi Greenland, đi Bắc cực! – Olsen nói tiếp, giọng nghiêm trang hơn. – Chúng ta sẽ suy nghĩ về việc đó. Em ở đây sẽ không an toàn. Bản thân anh cũng chuẩn bị đi khỏi cái đất nước này. Tiếc rằng chúng ta không trốn kịp. Juritas đã bắt được em, vé tàu và tiền dành dụm đã mất sạch hết. Cả em và anh hiện nay đều không có tiền mua vé tàu thuỷ sang châu Aâu. Nhưng chúng ta chỉ cần sang một nước láng giềng như Uruguay hay là Brazil thì Juritas cũng khó lòng tìm thấy em, và chúng ta sẽ có thời gian chuẩn bị để sang châu Âu... em có biết rằng bác sĩ Sanvator đang ngồi tù cùng Ichtyan không?
- Ichtyan à? Tìm thấy anh ta rồi sao? Vì sao Ichtyan lại bị tù? Em có gặp anh ấy được không? – Guttires hỏi dồn dập.
- Anh ấy đang bị giam giữ và có thể bị Juritas bắt làm nô lệ. Một vụ án lố bịch, một sự kết tội vô lý đối với Sanvator và Ichtyan.
- Thật là ghê tởm! Có cách nào cứu được Ichtyan không anh?
- Anh đã tìm mọi cách để cứu Ichtyan nhưng không thành công. Nhưng đã tìm được người giúp chúng ta đó là anh cai ngục. Đêm nay anh ta và anh có nhiệm vụ giải thoát Ichtyan. Anh vừa nhận được hai bức thư, một của giáo sư Sanvator và một của anh ta.
- Em rất muốn gặp Ichtyan. Em có thể đi cùng với anh được không?
- Không được, Guttieres ạ. Mà em cũng chẳng nên gặp Ichtyan làm gì!
- Vì sao?
- Vì Ichtyan đang bệnh. Phần “người" của anh ấy bị bệnh, còn phần “cá" thì khoẻ.
- Em không hiểu.
- Ichtyan không thở được bằng phổi nữa rồi. Nếu anh ấy gặp em thì sao? Sẽ rất mệt cho anh ấy và có lẽ cho cả em nữa. Ichtyan sẽ lại muốn gặp em luôn, nhưng nếu cứ lên cạn thì anh ấy sẽ chết không ai cứu nổi.
Guttieres gục đầu suy nghĩ.
- Có lẽ anh nói đúng.
- Giữa Ichtyan và tất cả những người khác có một trở ngại không vượt qua được, đó là biển cả. Số phận Ichtyan thật đáng buồn. Từ nay, nước sẽ là môi trường sống duy nhất của anh ấy.
- Nhưng rồi Ichtyan sẽ sống ra sao? Một mình trong đại dương mênh mông, một mình giữa loài cá và những quái vật khác. Xưa kia, anh ấy sống sung sướng dưới biển sâu, cho tới khi ... – Guttieres đỏ mặt.
- Tất nhiên bây giờ Ichtyan không thể sung sướng như trước được.
- Đừng nói nữa, anh Olsen ạ! – Guttieres buồn rầu ngắt lời Olsen.
- Nhưng thời gian sẽ làm dịu nỗi đau!
Hoàng hôn buông xuống, trong phòng bắt đầu tối. Olsen đứng dậy:
- Đến giờ anh phải đi rồi.
Guttieres cũng đứng dậy.
- Nhưng em có thể đứng từ xa mà nhìn Ichtyan được không?
- Được thôi. Nhưng không được lộ mặt.
- Em xin hứa!
Trời đã tối hẳn. Olsen cải trang thành người chở nước, đánh xe từ ngoài đường Coronel Dias vào sân nhà tù.
Người gác ngục hỏi:
- Anh đi đâu?
- Tôi chở nước vào cho Con quỷ biển – Olsen trả lời theo lời dặn của anh cai ngục.
Bọn gác ngục đều biết rằng Con quỷ biển là một phạm nhân đặc biệt, suốt ngày phải ngồi trong thùng đựng nước biển vì không chịu được nước ngọt. Nước biển thỉnh thoảng phải thay và được chở đến trong một cái thùng to đặt trên xe ngựa.
Olsen đánh xe vào một góc trại giam, nơi có nhà bếp và cửa ra vào dành riêng cho nhân viên ở đây. Anh cai ngục đã chuẩn bị chu đáo mọi việc. Bọn gác ngục thường đứng ở hành lang và cửa ra vào đã bị anh phái đi làm những việc linh tinh khác. Anh cai ngục đưa Ichtyan đàng hoàng ra khỏi nhà tù.
- Anh nhảy ngay vào thùng đi!
Ichtyan không đợi anh ta giục lần thứ hai.
- Đi thôi.
Olsen giật cương đánh xe ra khỏi sân trại giam rồi cho xe từ từ đi dọc đại lộ Alvas, ngang qua ga Riteros. Ở phía xa thấp thoáng bóng một người phụ nữ theo sau.
Đêm đã khuya Olsen mới ra khỏi thành phố. Con đường men theo bờ biển. Gió thổi ngày càng mạnh. Sóng vỗ ầm ầm vào những tảng đá ven bờ. Olsen nhìn quanh. Trên đường không một bóng người. Chỉ có ánh đèn pha của một chiếc xe hơi đằng xa. “Đợi nó đi qua đã!" – Olsen nghĩ thầm.
Chiếc xe bóp còi, chiếu đèn loá mắt, chạy vụt qua rồi biến mất.
- Đến nơi rồi! – Olsen quay lại và ra hiệu cho Guttieres nấp vào sau những mỏm đá. Anh gõ vào thùng và gọi:
- Đến nơi rồi! Anh ra đi!
Ichtyan thò đầu lên nhìn, trèo nhanh ra khỏi thùng rồi nhảy xuống đất.
- Cám ơn Olsen! – Ichtyan vừa siết chặt tay người bạn lực sĩ, vừa thở gấp như người lên cơn hen.
- Có gì đâu! Vĩnh biệt anh! Anh phải thận trọng đấy. Đừng bơi gần bờ. Hãy cảnh giác với mọi người nếu không muốn bị tù một lần nữa.
Ngay đến Olsen cũng không biết Ichtyan đã nhận được những mệnh lệnh gì cảu giáo sư Sanvator. Ichtyan hổn hển:
- Phải! Tôi sẽ bơi xa, rất xa, đến những hòn đảo san hô. Không bao giờ thấy bóng một chiếc tàu nào cả. Cám ơn anh Olsen!
Rồi Ichtyan chạy xuống biển. Nhưng anh bỗng quay lại.
- Olsen! Nếu gặp Guttieres thì cho tôi gửi lời chào và nói giúp rằng tôi luôn luôn nhớ tới Guttieres!
Ichtyan lao xuống nước và nói to:
- Vĩnh biệt Guttieres!
- Vĩnh biệt Ichtyan!... – Guttieres vẫn nấp sau mỏm đá, khẽ trả lời.
Gió thổi ngày càng mạnh như muốn cuốn theo tất cả mọi người. Biển động, sỏi đá xô vào nhau rào rào.
Có một người nắm chặt tay Guttieres:
- Ta đi thôi, Guttieres! – Olsen âu yếm nói.
Olsen đưa Guttieres ra đường cái.
Guttieres ngoái lại nhìn mặt biển ngầu bọt sóng một lần nữa, rồi dựa vào tay Olsen và trở về thành phố.
Sanvator mãn hạn tù trở về nhà và bắt tay ngay vào nghiên cứu khoa học. Ông chuẩn bị đi du lịch ở một nơi nào đó rất xa.
Juritas mua được một chiếc tàu buồm mới và thuê người mò ngọc trai ở vịnh California. Dù hắn chưa phải là người giàu có nhất châu Mỹ, nhưng hắn cũng không thể phàn nàn gì về số phận của mình. Bộ ria mép của hắn ngày càng vểnh cao lên.
Guttieres ly dị với Juritas rồi kết hôn với Olsen. Hai người sang nước khác làm việc ở một nhà máy sản xuất đồ hộp.
Trên bờ vịnh La Plata chẳng còn ai nhắc đến Con quỷ biển nữa. Chỉ thỉnh thoảng trong những đêm hè oi bức, khi nghe những tiếng động khác thường ngoài biển vắng, các ngư dân có tuổi thường nói với bọn trẻ:
- Con quỷ biển trước kia thổi tù và như thế đấy. Rồi họ bắt đầu kể lại những truyền thuyết về Con quỷ.
Tác giả :
Alexander Romanovich Belyaev