Mùa Đông Dài

Hai người phối hợp cùng rửa xe, trong tay Trình Miễn xách theo thùng nước, hơi ngẩng lên, nhìn thấy Trương Lập Quân đang khom người đang cọ bùn đất trên bánh xe, ánh mắt chăm chú mà nghiêm túc. Giây phút kia Trình Miễn cảm thấy dường như có cái gì đó cắm sâu vào trong lòng anh, bỗng chốc co rúm lại, tê tê lại có chút khó chịu.

Chưa đến mười giờ sáng, Trình Miễn đã trở về bộ đội.

Trên thực tế anh xin nghỉ một tuần, nhưng bây giờ vẫn chưa được một nửa. Ban đầu định ở bên Hà Tiêu mấy ngày, rồi về căn cứ đại viện thăm Giáo sư Triệu. Nhưng mà trước khi anh đi việc giải ngũ của mấy lão binh vừa mới bắt đầu, còn có rất nhiều chuyện cần đích thân anh làm, Trình Miễn ngẫm nghĩ, cuối cùng quyết định trả phép sớm để trở về đơn vị.

Đến cuối năm, hàng năm theo thông lệ bộ đội cũ và mới thay nhau luân chuyển. Lão binh giải ngũ, sĩ quan điều chuyển, tân binh nhập ngũ, an bài xuống liên tiếp, vội vàng đến sứt đầu mẻ trán nhất vĩnh viễn là cấp đại đội, bởi vì đại đa số binh sĩ đều ở đây. Làm liên trưởng trong đại đội, lúc này áp lực của Trình Miễn nghĩ thôi cũng thấy mệt.

Điều đến liên trinh sát đã hai năm rồi, khi vừa mới đến đúng lúc làm cán bộ nhận lính với trại phó lão Chu rồi cùng nhau đi xuống nhận tân binh, khi trở lại liên đội thì lão binh đã đi hết. Đây chính là nội qui trong quân đội, lão binh và tân binh, hai nhóm người này sẽ vĩnh viễn không có cơ hội gặp mặt. Năm thứ hai khi lão binh xuất ngũ và thay thế trang bị cùng tiến hành, cấp trên lại phái Trình Miễn đi ra ngoài học tập, nên không trải qua việc đưa tiễn lão binh. Rốt cuộc, đây là lần đầu tiên anh chính thức sắp xếp chuyện này.

Tâm tình của Trình Miễn rất phức tạp.

Tính cả khi còn bé, có thể nói anh đã trải qua hơn hai mươi năm trong bộ đội, việc nghênh đón và đưa tiễn đã thấy rất nhiều lần rồi. Nên anh rất rõ ràng, anh hiểu rõ đây không phải chuyện may mắn, nhất là tại doanh trinh sát.

Hàng năm, từ lúc bắt đầu chiêu binh, đến khi huấn luyện tân binh, nhiều lần đảm nhiệm doanh trưởng doanh trinh sát đều là cầm kính lúp nhìn người. Khi tân binh được điều xuống, không phải tất cả các con át chủ bài đều về doanh bọn anh. Nhưng nhiều người tài giỏi hơn, cũng là chuyện tốt, dù sao nhiều người tài giỏi thì lực chiến đấu cũng đi lên. Nhưng đó cũng là chuyện xấu, nhất là đến thời điểm lão binh giải ngũ, càng thể hiện rõ ràng hơn.

Hiện nay quân ta đang đứng trước thời kì chuyển từ cơ giới sang tin tức, khoa học kỹ thuật đang phát triển với tốc độ cao, chu kỳ đổi mới trang bị cũng càng ngày càng ngắn. Bây giờ kĩ thuật tiến bộ, nên nhu cầu về nhân lực cũng ít đi. Chẳng hạn như năm nay, chỉ tiêu giữ lại đội của sư toàn T cũng giảm hơn so với năm trước, sau đó tiếp tục phân công đến từng đơn vị, nên việc không cùng trình độ cũng giảm bớt. Cho dù cấp trên đặc biệt chiếu cố với các đơn vị nổi trội trong doanh trinh sát, nhưng chung quy chỉ tiêu cuối cùng cũng chỉ có hạn. Ngoại trừ những người tự nguyện giải ngũ, thì không phải tất cả những người muốn ở lại đều có thể được giữ lại, chứ đừng nhắc tới việc muốn đi cửa sau. Tóm lại, rất khó để làm tốt việc này.

Khi Trình Miễn trở về đại đội, đúng lúc chỉ đạo viên Từ Nghi vừa mới kết thúc một cuộc điện thoại, giữa lông mày tràn đầy vẻ mệt mỏi. Nhìn thấy Trình Miễn, mới hơi thả lỏng: "Trở về nhanh vậy, chuyện bên kia xử lí như thế nào rồi?"

Sau khi biết Diệp Hồng Kỳ không có việc gì, Trình Miễn đã gọi điện thoại về liên đội, Từ Nghi cũng biết Đội trưởng Diệp đã gây lên một đống chuyện hồ đồ.

Liên trưởng Trình khoát tay áo, rót cho mình ly nước nóng, uống một hơi cạn sạch, rửa trôi cổ họng nhưng giọng nói vẫn hơi khàn khàn: "Điện thoại của ai vậy? Thấy cậu mặt mày ủ ê quá."

Từ Nghi thở dài: "Đã đến lúc này, còn có thể là ai gọi điện thoại tới chỗ này của chúng ta."

Trình Miễn suy nghĩ một chút, rồi nở nụ cười: "Bình thường chỉ nhìn cấp dưới không lên tiếng không kêu ca chỉ biết vùi đầu vào huấn luyện, không nghĩ tới bây giờ cũng bắt đầu tự mình tranh tài, thể hiện tài năng."

"Nói như vậy cũng thật hạn chế, những người này đều là át chủ bài, muốn giữ lại cũng không phải là chuyện xấu."

Trình Miễn cũng hiểu rõ, anh nhìn ra ngoài cửa sổ, ngón tay vuốt ve dọc theo miệng chén: "Ngược lại mình thật sự muốn giữ bọn họ lại, nhưng nội quy trong doanh trại quân đội chính là sắt thép, dù mình và cậu nói gì thì cũng không được thừa nhận."

"Phải, vậy chúng ta phải xem xét thật khách quan." Từ Nghi nói xong, đưa cho anh một tờ giấy, "Hai ngày nay vừa mới làm công tác tư tưởng, muốn đi muốn ở lại đều trên đây đấy, cậu xem trước đi."

Trình Miễn nhận lấy. Tờ danh sách này so với một cái khác thì ngắn hơn, anh nhìn xuống cuối cùng, cũng không có bất ngờ gì xảy ra đến khi nhìn đến Trương Lập Quân. Không tránh khỏi có hơi thổn thức.

Từ Nghi cũng chú ý thấy ánh mắt của ánh dừng lại khá lâu trên một cái tên: "Lại nói tiểu tử Trương Lập Quân này cũng thật cứng đầu, nếu như ban đầu cậu ta không kiên trì muốn đi như vậy, chúng ta cố gắng hơn nữa, nói không chừng cũng không đến mức này. . . . . ."

Về sự kiện kia, Trình Miễn cũng không muốn nhắc lại nữa. Làm cán bộ, sợ nhất là có lỗi với binh lính dưới quyền. Trình Miễn cũng không muốn bản thân lưu lại tiếc nuối như vậy, nhưng vẫn không làm được. Đến cuối cùng, chung quy là vẫn thiếu nợ Trương Lập Quân.

"Đến lúc đó mua cho cậu ấy mấy chai rượu ngon vậy." Trương Lập Quân thích uống rượu, chuyện này trong liên trinh sát ai cũng biết.

Hai người cùng cười, nhưng từ đầu đến cuối trong lòng cũng không nhẹ nhõm như vậy. Trình Miễn nhanh chóng lướt qua một nửa danh sách, đối với tình thế năm nay trong lòng đại khái cũng đã đưa ra suy đoán. Cạnh tranh kịch liệt, tình hình vẫn không lạc quan lắm.

Anh ngẫm nghĩ rồi hỏi Từ Nghi: "Mình nghe nói công tác giải ngũ này là sư trưởng Phùng chủ động nhận làm? Nhưng năm nay là năm đầu tiên anh đến sư đoàn chúng ta."

Từ Nghi liếc mắt nhìn anh: "Đừng nói lão Phùng, văn công của đảng ủy sư đoàn chúng ta đều là năm nay mới đổi. Dĩ nhiên, loại chuyện này bên trên đều muốn tỏ thái độ, mấy hôm trước bắt đầu phục viên và điều chuyển công tác, trong sư đoàn nhấn mạng rằng muốn công bằng, công khai, không thiên vị, giữ lại người tốt nhất. Nhưng cậu còn không hiểu rõ à, điều chuyển từ trên xuống, có năm nào thực sự làm được? Đến cuối cùng không rơi xuống đất cũng coi là tốt lắm rồi ."

Liên trưởng Trình nghe vậy không khỏi thở dài: "Rốt cuộc số năm công tác nhiều hơn so với mình, nên tư tưởng giác ngộ cũng không giống nhau ."

Năm ngoái anh ra ngoài học tập, nên phần lớn công việc giải ngũ của lão binh do Từ Nghi và Phó liên trưởng lão Ngô phụ trách, coi như là có kinh nghiệm hơn so với anh.

Từ Nghi cười khổ: "Khen tặng ít thôi, trước tiên suy nghĩ xem công việc năm nay làm như thế nào còn quan trọng hơn đấy."

Trình Miễn cuốn cuốn danh sách ở trong tay lại, vẻ mặt không thèm đếm xỉa đến: "Còn có thể làm như thế nào đây? Binh đến tướng đỡ, nước đến đất cản thôi!"

Chỉ đạo viên Từ: ". . . . . ."

Cả ngày bận rộn, gần tối ăn xong cơm tối, Trình Miễn thả chậm bước chân đi trở về. Thời điểm đi ngang qua nhà để xe, ngoài ý muốn thấy Trương Lập Quân. Dưới thời tiết âm mấy độ C, cậu ta mặc một bộ quần áo huấn luyện, phía trên phanh ra, cái mũ treo ở quân hàm trên cầu vai, phía dưới ống quần bị vén lên, kéo lê một đôi giày đang rửa xe chiến đấu. Thấy Trình Miễn đến thì lên tiếng chào anh, rồi cứ tiếp tục rửa xe của cậu ấy. Cũng không phải cậu ấy không để Trình Miễn vào mắt, đối với vị liên trưởng trẻ tuổi này,thật ra thì trong lòng anh tràn đầy kính trọng. Chỉ là ăn nói vụng về, không biết nên nói những gì.

Trình Miễn đứng ở một bên nhìn một lúc, rồi sau đó xắn tay áo lên, cầm một ống nước cao su khác lên rồi rửa xe cùng cậu ấy. Trương Lập Quân thấy liên trưởng của mình làm việc này, vội giành lấy, nhưng bị Trình Miễn từ chối rồi. Động tác của anh thành thạo rửa xe chiến đấu: "Trước kia khi ở trường quân đội có việc nặng gì chưa từng làm đâu? Mặc kệ tôi, cậu rửa của cậu đi."

Trương Lập Quân gãi gãi gáy, đành phải thuận theo anh.

Anh cùng với binh lính cấp dưới sống chung lâu ngày, cũng rất ít khi cẩn thận nhìn bọn họ giống như bây giờ. Phần lớn những binh sĩ này đều nhập ngũ khi mới mười mấy tuổi, trẻ trung mà non nớt, đợi đến khi trở thành một lão binh trải qua muôn vàn thử thách. Lão binh, cách xưng hô này đối với người đã từng đi lính mà nói thân thiết biết bao nhiêu. Lão binh lão binh, những năm tháng tham gia quân ngũ, dần dần lão luyện trong những âm thanh này, đi đến cuối con đường.

"Trương Lập Quân, đã suy nghĩ kỹ trở về sẽ làm gì chưa?"

Trương Lập Quân hả một tiếng, liếc mắt nhìn liên trưởng của bọn họ, không chú ý quay đầu lại: "Đầu tiên sẽ xây nhà, sau đó sẽ cưới vợ. Làm cho mẹ già của em vui vẻ một chút!"

Một người rất chất phác, nguyện vọng rất thực tế. Trình Miễn cười cười: "Rất tốt, có hi vọng là tốt rồi." Có hi vọng, đến lúc rời đi cũng không quá khổ sở.

Trương Lập Quân cũng cười hắc hắc hai tiếng, sau đó, đáy lòng lại xuất hiện nỗi chán nản nhàn nhạt. Thật muốn đi sao, ban đầu khi đưa ra quyết định kia, cũng biết sẽ có ngày này. Lần đó khi muốn rời đi, cảm thấy ở đây có nhiều chuyện uất ức như vậy, không bằng rời đi cho xong chuyện. Nhưng đến lúc này, anh lại bắt đầu cảm thấy không nỡ.

Năm nay năm cuối cùng ở đây của anh rồi, tính cả nghĩa vụ quân sự, anh đã ở đây đợi tám năm rồi. Đôi khi chính anh cũng cảm thấy khó hiểu, chỉ trong chớp mắt, sao anh đã tiêu phí tám năm rồi? Ai thông minh cũng biết nếu không có tương lai ở đây thì nên sớm rời đi. Trương Lập Quân càng nghĩ càng cảm thấy được bản thân mình con mẹ nó thật là ngu, càng nghĩ càng thấy mắt như bị cát bay vào vậy, làm anh muốn rơi nước mắt.

Trình Miễn nhìn mắt Trương Lập Quân dần dần đỏ lên, trong lòng cũng hơi khó chịu. Giọng nói nhỏ nhẹ, anh nói với Trương Lập Quân: "Cho dù nói như thế nào, cậu vẫn là một binh lính tốt."

Đây là câu nói mà anh không muốn nói với binh lính của mình nhất.

Trương Lập Quân cười, cười đến khi khóe mắt hơi ẩm ướt: "Liên trưởng, anh mắng tôi đi, em nghe vào mới thấy lọt tai."

Nói ra lời đó, rốt cuộc trong lòng anh cũng trở lại bình thường một chút. Trình Miễn cười nhạt, không nói thêm gì nữa, để thùng nước xuống, rồi vỗ vỗ bả vai Trương Lập Quân, xoay người rời đi.

Một lão binh chia tay sự nghiệp quân sự của mình một cách lặng lẽ, đó sẽ là phần kí ức nặng nề khó quên nhất của anh, cậu ấy không muốn,thì cũng không cần quấy rầy nữa.

Khi trở về đại đội Trình Miễn bị lính gác gọi lại, điện thoại quân tuyến ở trên bàn chưa cúp, lính trinh sát nói cho anh biết có một cô gái đang chờ ở cửa lớn doanh trại.

Trái tim Trình Miễn đập thật mạnh, vội vàng hỏi: "Có nói là ai không?"

Lính gác lắc đầu: "Chỉ nói là đến tìm Chỉ đạo viên, nhưng bây giờ Chỉ đạo viên không có ở đây ——"

Vừa nghe là tới tìm Từ Nghi, đại khái Trình Miễn cũng biết là ai. Anh không nhận điện thoại, trực tiếp đi ra cửa lớn, đúng như dự đoán nhìn thấy Chử Điềm đang đứng ở đó. Vừa mới nhìn qua, suýt nữa thì anh không nhận ra.

Anh nhìn Chử Điềm, lông mày khẽ nhếch: "Mới hơn một tháng không gặp thôi, sao tóc em lại ngắn như vậy rồi hả ?"

Không sai. Chử Điềm cắt tóc rồi, đến ngang vai, đen như mực, trơn bóng như mặt gấm, đuôi tóc hơi uốn một chút.

Thấy Trình Miễn ra đón, Chử Điềm cũng không hề bất ngờ. Cô hỏi: "Chỉ đạo viên Từ của các anh đâu rồi?"

"Đến không đúng lúc rồi, hôm nay cậu ấy xin nghỉ đi ra ngoài rồi, chắc sáng mai mới có thể trở về." Trình Miễn suy nghĩ thêm một chút, lại bổ sung, "Đột nhiên nghe điện thoại, có thể là trong nhà có việc."

Chử Điềm nhẹ nhàng a một tiếng, nghiêng đầu suy nghĩ, nhưng lại nở nụ cười: "Chẳng lẽ, đây là ý trời?"

Cái gì mà ý trời với không là ý trời Trình Miễn nghe nhưng không hiểu, anh chỉ biết không thể để Chử Điềm cứ đứng ở cửa ra vào như vậy, nếu không mắt của các chiến sĩ đi ra đi vào sẽ dính luôn trên người cô ấy.

Hôm nay Chử Điềm rất là xinh đẹp, khoác lên người cả bộ áo lông màu xám nhạt, không hề béo, chỉ lộ ra vóc người cao gầy mảnh mai của cô ấy. Trên cổ quàng một chiếc khăn quàng cổ dài màu đỏ thẫm, che kín một nửa khuôn mặt của cô, chỉ lộ ra ngoài một nửa khuôn mặt trang điểm nhàn nhạt, mát mẻ tự nhiên lại vui tai vui mắt.

Trình Miễn nhìn xung quanh một vòng, rồi nói với cô ấy: "Đi vào trong ngồi một lát nhé? Chưa ăn cơm phải không? Để lão Chu bên ban cấp dưỡng chuẩn bị cơm cho em nhé."

"Không cần đâu." Chử Điềm lắc lắc đầu, "Từ Nghi không có ở đây, chuyện này nói cho anh cũng được, chờ anh ấy trở về thì anh giúp em truyền đạt cho anh ấy, lần sau em sẽ không đến nữa đâu."

Ở trong ấn tượng của Trình Miễn Chử Điềm vẫn luôn có dáng vẻ hi hi ha ha, hiếm khi thấy cô nghiêm túc như vậy, anh cũng không khỏi trở nên nghiêm túc: "Em nói đi."

Chử Điềm gạt tóc về phía sau tai, cố ý tránh khỏi tầm mắt của Trình Miễn : "Đáng lẽ muốn gọi điện thoại cho anh ấy, nghĩ nói trực tiếp trước mặt anh ấy thì sẽ tốt hơn, không ngờ lại đến không đúng lúc." Cô cười nói, "Cũng không có gì chuyện lớn, chính là em quyết định quay về quê ở Tứ Xuyên, nghĩ tới về sau sẽ hiếm có cơ hội đến thành phố B, nên muốn đến đây nói với anh ấy một câu."

Cái này mà không tính là chuyện lớn à?

Trình Miễn nhíu mày lại: "Chuyện này Tiếu Tiếu có biết không?"

"Vẫn chưa nói với cậu ấy, em vừa mới từ nhà quay lại." Chử Điềm nghịch ngợm nháy nháy mắt, "Hai người bọn anh sắp trở thành người một nhà rồi, không phải anh biết cũng giống như cô ấy biết sao?"

Trình Miễn cũng không quan tâm cô nói đùa, làm độc tác chọc cười: "Tại sao đột nhiên lại phải đi?"

"Không có gì." Chử Điềm cố làm ra vẻ thoải mái "Ba em và mẹ em ly hôn, nên bắt tiểu nhân phải về. Thân thể mẹ em cũng không tốt, trong nhà lại chỉ có một mình em, em phải trở về chăm sóc bà."

Trình Miễn nghe vậy, trong lúc nhất thời không biết nên nói gì. Một lúc sau, anh lại hỏi: "Em phải biết, em đi rồi thì Từ Nghi phải làm thế nào? Anh vẫn rất ——"

Thích em.

Chưa kịp nói bốn chữ này ra khỏi miệng, đã bị Chử Điềm ngăn lại. Cô ấy cười khanh khách, âm thanh rất thanh thúy: "Cái gì mà em đi anh ấy phải làm thế nào? Chỉ đạo viên Từ của các anh là người như thế nào anh không rõ ràng sao? Ai cũng không thích. Hơn nữa ——" Chử Điềm hít sâu một hơi, nhìn về phía bầu trời đang tối dần, "Hai bọn em còn chưa đi đến bước kia, trong lòng em luôn hiểu rõ."

Lại không thể không kiện cáo.

Trình Miễn khẽ thở dài, nói: "Vậy chuyện này có lẽ đích thân em nói với cậu ấy đi, anh không thể thay cậu ấy làm chủ được."

Hết Chương 42