Đức Phật Và Nàng: Hoa Sen Xanh
Quyển 3 - Chương 28: Tình yêu bên hồ Yamdrok-tso
“Phải biết nhìn xa trông rộng về tương lai,
Phải biết nhẫn nại, kiên trì trước trở ngại;
Cứ miệt mài nỗ lực không ngừng nghỉ,
Người nô lệ cũng có ngày làm quan lớn."
(Cách ngôn Sakya)
Năm 1266 – tức năm Bính Dần, Âm Hỏa theo lịch Tạng – tức niên hiệu Hàm Thuần thứ hai, nhà Nam Tống – tức niên hiệu Chí Nguyên thứ ba, Mông Cổ.
Bát Tư Ba ba mươi hai tuổi, Kháp Na hai mươi tám tuổi.
Đám cưới của Kunga Zangpo và Zhouma được tổ chức nhanh gọn trước Tết. Kunga Zangpo vốn là trẻ mồ côi, trước đây lại từng là Dugong. Zhouma cũng đã có một đời chồng và đây là lần tái hôn, cô ấy lại đang mang bầu nên cả hai đều muốn tổ chức đơn giản, không phô trương. Họ chỉ mời bà con, bạn bè thân thiết ăn một bữa cơm thân mật. Hôn lễ diễn ra rất đạm bạc, giản dị. Từ đây, Kunga Zangpo trở thành em rể của pháp vương phái Sakya, anh rể của Bạch Lan Vương, thân phận và địa vị khác trước một trời một vực. Bát Tư Ba cho phép vợ chồng họ tiếp tục trú ngụ trong đền Sakya, ban cho họ một căn nhà rộng rãi, còn tặng cho họ vùng Khanochang giáp Gyantse. Vùng đất này là một khu đất ruộng màu mỡ với mấy trăm hộ dân. Để đáp lại ân tình sâu nặng của Kháp Na, Kunga Zangpo vẫn tiếp tục duy trì quan hệ cậu chủ - đầy tớ với Kháp Na và tận tâm hầu hạ chàng.
Năm mới 1266 theo lịch Tạng là cái Tết đầu tiên của pháp vương Bát Tư Ba ở Sakya sau hai mươi mốt năm. Vì thế, toàn thể thành viên của giáo phái nhận được lệnh tổng động viên, chung sức chung tay dọn dẹp, trang hoàng tươm tất. Họ tất bật thay rèm cửa, dùng bột màu trắng trang trí những hình vẽ biểu tượng cho sự tốt lành, may mắn trước cửa nhà, trên xà nhà và trên nền đất nhà bếp. Không khí tưng bừng, náo nức khắp nơi. Các cô gái cùng nhau chế biến Kasai [1] với đủ mọi hình thù khác nhau rồi nhuộm màu, bọc đường cát và đặt lên các ban thờ. Hương thơm lan tỏa bốn phía khiến ai nấy đều nuốt nước bọt ừng ực.
Đêm Giao thừa, Bát Tư Ba, Kháp Na và nàng dâu mới Kangtsoban trong trang phục lộng lẫy cùng đến các đại điện làm lễ dâng dầu bơ và nước thánh. Nghi lễ trang nghiêm này thiếu chút nữa đã bị nàng ngốc Kangtsoban phá hỏng. Cô nàng chỉ ngoan ngoãn được một lúc, bởi vì các thao tác của nghi lễ lặp đi lặp lại nhiều lần khiến Kangtsoban cảm thấy khó chịu, ngay cả Kháp Na cũng chẳng dỗ dành nổi. Sau cùng, Kháp Na đành sai cô hầu gái đưa Kangtsoban ra ngoài chơi ú tim, để được yên ổn cùng Bát Tư Ba và tôi hoàn thành những nghi lễ còn lại.
Mồng Hai Tết, bà con họ hàng đến nhà nhau chúc mừng năm mới. Đền Sakya mời các nghệ sĩ người Tạng đến biểu diễn vở Đức vua Selsall trên một khoảng sân rộng phía trước điện chính Kunga Nyingpo, người dân ở những vùng lân cận nô nức kéo đến xem. Bầu không khí náo nhiệt ấy khiến Kangtsoban rất thích thú, Kháp Na phải ra sức kéo cô nàng đi mới xong. Bởi vì theo tục lệ của người Tạng, năm đầu tiên sau khi kết hôn, nàng dâu phải về nhà mẹ đẻ cùng chồng. Dù không muốn, Kháp Na vẫn phải giữ gìn quan hệ với Shalu, không thể thất lễ.
Bát Tư Ba không yên lòng nên đã cùng Kháp Na đến trang viên Shalu. Gặp mặt đầu xuân vốn là lễ tiết không thể thiếu, có điều, Kháp Na vô cùng khó chịu khi Jichoi tìm mọi cách chen vào cuộc chuyện trò với chủ đề mà chàng không muốn nghe đến nhất.
- Ta thấy con hồng hào, tráng kiện, hẳn là đã hết bệnh. Theo ta, không cần chờ qua Tết, hãy chọn ngày lành tháng tốt làm lễ động phòng sớm đi.
Lúc nói ra những lời này, đôi mắt ti hí học lõi của Jichoi đảo khắp lượt.
Kháp Na cúi đầu ho vài tiếng:
- Thầy thuốc bảo bệnh của con vẫn chưa khỏi hẳn, cần tĩnh dưỡng thêm ít bữa nữa.
Jichoi nở nụ cười đầy hàm ý, đưa mắt quan sát thật kĩ gương mặt của Kháp Na.
- Vậy sao? Hai người vợ của con đã qua đời nhiều năm, con còn chưa đầy ba mươi tuổi, đang ở vào thời kỳ thanh xuân, hừng hực nhựa sống. Vậy mà con cứ muốn giam mình trong phòng, làm bạn với chăn đơn gối chiếc sao? Điều này thật khiến người ta khó hiểu.
Kháp Na sa sầm nét mặt, định lên tiếng thì Bát Tư Ba đã ngăn lại. Bát Tư Ba khách sáo đáp lễ Jichoi:
- Xin ông thông gia đừng sốt ruột. Rồi đây, chúng tôi sẽ cho vời danh y đến xem bệnh, nếu danh y kết luận Bạch Lan Vương đã hoàn toàn bình phục, chúng tôi sẽ tổ chức lễ động phòng cho vợ chồng đệ ấy. Ngài nên biết rằng, phái Sakya mong chờ ngày ra đời của người thừa kế hơn bất cứ ai.
Jichoi bật cười sảng khoái:
- Nhưng cũng đừng để chúng tôi chờ lâu qua. Qua Tết, ta sẽ cùng danh y vùng Tiền Tạng – Gasangzhabu – đi Sakya một chuyến. Nghe nói, ông ta khám cho đôi vợ chồng nào là y rằng sẽ sinh được con trai.
Kháp Na lặng yên không nói, chốc chốc lại nghiêng đầu sang bên ho khan một hồi. Những ngày sau đó, Kháp Na tỏ ra mệt mỏi, chán chường, không muốn ở lại Shalu thêm nữa. Bát Tư Ba bèn kiếm cớ, cáo từ Jichoi, trở về Sakya trước hạn định. Vừa đến nơi, Bát Tư Ba nhận được tin vui bất ngờ: Senge đã trở về!
Tết năm ngoái, khi còn ở La-ta, Senge chủ động đề nghị Bát Tư Ba để cậu ta đích thân đưa thư cho Hốt Tất Liệt. Mới đó mà đã một năm và hôm nay Senge đã trở về, mang theo ý chỉ của Hốt Tất Liệt. Theo hành trình thông thường, đường đi một chiều từ Đại Đô đến Sakya phải mất đứt một năm, vậy mà Senge đã dùng khoảng thời gian đó để hoàn tất cả hai chặng đi và về. Điều này chứng tỏ quyết tâm rất lớn của Senge.
Trời đang mưa tầm tã, hơi lạnh căm căm. Bát Tư Ba đang nghiên cứu tỉ mỉ thánh chỉ của Hốt Tất Liệt trong phòng riêng, vẻ mặt chàng rất mực căng thẳng. Kháp Na vừa hồi hộp vừa lo lắng:
- Đại hãn viết gì vậy?
Bát Tư Ba đặt thánh chỉ của Hốt Tất Liệt xuống, chậm rãi nói:
- Phái Drikung muốn ta cắt ba nghìn hộ ở La-ta, chuyển thành cư dân Lad cho họ, nhưng Đại hãn không đồng ý mà lệnh cho ta chuyển số hộ dân đó thành cư dân Mid phải đóng thuế cho nhà nước. Không chỉ có vậy, Đại hãn cho rằng thế lực của phái Drikung quá lớn mạnh, lệnh cho ta phải cắt các hộ dân của phái này và phái Phaktru chuyển thành cư dân Mid nhiều hơn nữa. Các vạn hộ hầu khác thì chia cư dân Mid và cư dân Lad theo tỷ lệ 4:6, riêng đối với hai phái Drikung và Phaktru, phải đổi ngược lại thành 6:4.
Kháp Na thở dài:
- Phái Drikung và Sakya vốn hiềm khích từ lâu, phái Phaktru cũng chỉ bằng mặt mà không bằng lòng với chúng ta. Chiếu thư này sẽ càng khiến bọn họ căm hận chúng ta hơn.
Tôi băn khoăn:
- Nhưng chiếu thư là do Đại hãn ban kia mà.
Kháp Na lắc đầu:
- Hai giáo phái ấy sao dám oán thán Đại hãn? Chắc chắn họ sẽ cho rằng tất cả là do đại ca sắp bày.
Bát Tư Ba chắp tay sau lưng, vẻ mặt tư lự:
- Đệ không cần phải lo chuyện đó, tập trung mà đối phó với Jichoi đi! Bố vợ của đệ gửi thư báo rằng đã mời được danh y Gasangzhabu, chỉ vài hôm nữa họ sẽ đến Sakya.
Kháp Na tối sầm mặt mũi, quay đầu qua hướng khác. Bát Tư Ba thở dài:
- Kháp Na, cứ kéo dài mãi thế này cũng không phải cách hay. Jichoi chắc chắn sẽ không để yên, ông ta sẽ huy động mọi lực lượng, tìm đủ mọi cách để ép đệ và Kangtsoban sinh con.
Kháp Na bật dậy, lao ra khỏi phòng anh trai. Cả Bát Tư Ba và tôi đều ngỡ ngàng, vội đuổi theo chàng, Bát Tư Ba không quên cầm theo chiếc ô đi mưa dựng ở góc tường.
Kháp Na chạy đến khu vườn bên ngoài phòng ngủ, dang rộng hai tay đón những giọt nước mưa và cái rét cắt da cắt thịt. Bát Tư Ba mở ô, chạy lại, tôi vội vã hóa phép làm một chiếc lán che mưa trên đầu chàng rồi lao đến bên chàng:
- Kháp Na, chàng không thiết sống nữa sao?
Kháp Na nằng nặc đòi thoát khỏi lán che mưa đó, gặt tôi sang bên:
- Tiểu Lam, cứ mặc ta. Ta phải làm vậy để dễ bề đối phó với Jichoi.
=== ====== ====== ====== ====== ====== ===
[1] Một loại bánh ngọt làm từ dầu bơ.
Phải biết nhẫn nại, kiên trì trước trở ngại;
Cứ miệt mài nỗ lực không ngừng nghỉ,
Người nô lệ cũng có ngày làm quan lớn."
(Cách ngôn Sakya)
Năm 1266 – tức năm Bính Dần, Âm Hỏa theo lịch Tạng – tức niên hiệu Hàm Thuần thứ hai, nhà Nam Tống – tức niên hiệu Chí Nguyên thứ ba, Mông Cổ.
Bát Tư Ba ba mươi hai tuổi, Kháp Na hai mươi tám tuổi.
Đám cưới của Kunga Zangpo và Zhouma được tổ chức nhanh gọn trước Tết. Kunga Zangpo vốn là trẻ mồ côi, trước đây lại từng là Dugong. Zhouma cũng đã có một đời chồng và đây là lần tái hôn, cô ấy lại đang mang bầu nên cả hai đều muốn tổ chức đơn giản, không phô trương. Họ chỉ mời bà con, bạn bè thân thiết ăn một bữa cơm thân mật. Hôn lễ diễn ra rất đạm bạc, giản dị. Từ đây, Kunga Zangpo trở thành em rể của pháp vương phái Sakya, anh rể của Bạch Lan Vương, thân phận và địa vị khác trước một trời một vực. Bát Tư Ba cho phép vợ chồng họ tiếp tục trú ngụ trong đền Sakya, ban cho họ một căn nhà rộng rãi, còn tặng cho họ vùng Khanochang giáp Gyantse. Vùng đất này là một khu đất ruộng màu mỡ với mấy trăm hộ dân. Để đáp lại ân tình sâu nặng của Kháp Na, Kunga Zangpo vẫn tiếp tục duy trì quan hệ cậu chủ - đầy tớ với Kháp Na và tận tâm hầu hạ chàng.
Năm mới 1266 theo lịch Tạng là cái Tết đầu tiên của pháp vương Bát Tư Ba ở Sakya sau hai mươi mốt năm. Vì thế, toàn thể thành viên của giáo phái nhận được lệnh tổng động viên, chung sức chung tay dọn dẹp, trang hoàng tươm tất. Họ tất bật thay rèm cửa, dùng bột màu trắng trang trí những hình vẽ biểu tượng cho sự tốt lành, may mắn trước cửa nhà, trên xà nhà và trên nền đất nhà bếp. Không khí tưng bừng, náo nức khắp nơi. Các cô gái cùng nhau chế biến Kasai [1] với đủ mọi hình thù khác nhau rồi nhuộm màu, bọc đường cát và đặt lên các ban thờ. Hương thơm lan tỏa bốn phía khiến ai nấy đều nuốt nước bọt ừng ực.
Đêm Giao thừa, Bát Tư Ba, Kháp Na và nàng dâu mới Kangtsoban trong trang phục lộng lẫy cùng đến các đại điện làm lễ dâng dầu bơ và nước thánh. Nghi lễ trang nghiêm này thiếu chút nữa đã bị nàng ngốc Kangtsoban phá hỏng. Cô nàng chỉ ngoan ngoãn được một lúc, bởi vì các thao tác của nghi lễ lặp đi lặp lại nhiều lần khiến Kangtsoban cảm thấy khó chịu, ngay cả Kháp Na cũng chẳng dỗ dành nổi. Sau cùng, Kháp Na đành sai cô hầu gái đưa Kangtsoban ra ngoài chơi ú tim, để được yên ổn cùng Bát Tư Ba và tôi hoàn thành những nghi lễ còn lại.
Mồng Hai Tết, bà con họ hàng đến nhà nhau chúc mừng năm mới. Đền Sakya mời các nghệ sĩ người Tạng đến biểu diễn vở Đức vua Selsall trên một khoảng sân rộng phía trước điện chính Kunga Nyingpo, người dân ở những vùng lân cận nô nức kéo đến xem. Bầu không khí náo nhiệt ấy khiến Kangtsoban rất thích thú, Kháp Na phải ra sức kéo cô nàng đi mới xong. Bởi vì theo tục lệ của người Tạng, năm đầu tiên sau khi kết hôn, nàng dâu phải về nhà mẹ đẻ cùng chồng. Dù không muốn, Kháp Na vẫn phải giữ gìn quan hệ với Shalu, không thể thất lễ.
Bát Tư Ba không yên lòng nên đã cùng Kháp Na đến trang viên Shalu. Gặp mặt đầu xuân vốn là lễ tiết không thể thiếu, có điều, Kháp Na vô cùng khó chịu khi Jichoi tìm mọi cách chen vào cuộc chuyện trò với chủ đề mà chàng không muốn nghe đến nhất.
- Ta thấy con hồng hào, tráng kiện, hẳn là đã hết bệnh. Theo ta, không cần chờ qua Tết, hãy chọn ngày lành tháng tốt làm lễ động phòng sớm đi.
Lúc nói ra những lời này, đôi mắt ti hí học lõi của Jichoi đảo khắp lượt.
Kháp Na cúi đầu ho vài tiếng:
- Thầy thuốc bảo bệnh của con vẫn chưa khỏi hẳn, cần tĩnh dưỡng thêm ít bữa nữa.
Jichoi nở nụ cười đầy hàm ý, đưa mắt quan sát thật kĩ gương mặt của Kháp Na.
- Vậy sao? Hai người vợ của con đã qua đời nhiều năm, con còn chưa đầy ba mươi tuổi, đang ở vào thời kỳ thanh xuân, hừng hực nhựa sống. Vậy mà con cứ muốn giam mình trong phòng, làm bạn với chăn đơn gối chiếc sao? Điều này thật khiến người ta khó hiểu.
Kháp Na sa sầm nét mặt, định lên tiếng thì Bát Tư Ba đã ngăn lại. Bát Tư Ba khách sáo đáp lễ Jichoi:
- Xin ông thông gia đừng sốt ruột. Rồi đây, chúng tôi sẽ cho vời danh y đến xem bệnh, nếu danh y kết luận Bạch Lan Vương đã hoàn toàn bình phục, chúng tôi sẽ tổ chức lễ động phòng cho vợ chồng đệ ấy. Ngài nên biết rằng, phái Sakya mong chờ ngày ra đời của người thừa kế hơn bất cứ ai.
Jichoi bật cười sảng khoái:
- Nhưng cũng đừng để chúng tôi chờ lâu qua. Qua Tết, ta sẽ cùng danh y vùng Tiền Tạng – Gasangzhabu – đi Sakya một chuyến. Nghe nói, ông ta khám cho đôi vợ chồng nào là y rằng sẽ sinh được con trai.
Kháp Na lặng yên không nói, chốc chốc lại nghiêng đầu sang bên ho khan một hồi. Những ngày sau đó, Kháp Na tỏ ra mệt mỏi, chán chường, không muốn ở lại Shalu thêm nữa. Bát Tư Ba bèn kiếm cớ, cáo từ Jichoi, trở về Sakya trước hạn định. Vừa đến nơi, Bát Tư Ba nhận được tin vui bất ngờ: Senge đã trở về!
Tết năm ngoái, khi còn ở La-ta, Senge chủ động đề nghị Bát Tư Ba để cậu ta đích thân đưa thư cho Hốt Tất Liệt. Mới đó mà đã một năm và hôm nay Senge đã trở về, mang theo ý chỉ của Hốt Tất Liệt. Theo hành trình thông thường, đường đi một chiều từ Đại Đô đến Sakya phải mất đứt một năm, vậy mà Senge đã dùng khoảng thời gian đó để hoàn tất cả hai chặng đi và về. Điều này chứng tỏ quyết tâm rất lớn của Senge.
Trời đang mưa tầm tã, hơi lạnh căm căm. Bát Tư Ba đang nghiên cứu tỉ mỉ thánh chỉ của Hốt Tất Liệt trong phòng riêng, vẻ mặt chàng rất mực căng thẳng. Kháp Na vừa hồi hộp vừa lo lắng:
- Đại hãn viết gì vậy?
Bát Tư Ba đặt thánh chỉ của Hốt Tất Liệt xuống, chậm rãi nói:
- Phái Drikung muốn ta cắt ba nghìn hộ ở La-ta, chuyển thành cư dân Lad cho họ, nhưng Đại hãn không đồng ý mà lệnh cho ta chuyển số hộ dân đó thành cư dân Mid phải đóng thuế cho nhà nước. Không chỉ có vậy, Đại hãn cho rằng thế lực của phái Drikung quá lớn mạnh, lệnh cho ta phải cắt các hộ dân của phái này và phái Phaktru chuyển thành cư dân Mid nhiều hơn nữa. Các vạn hộ hầu khác thì chia cư dân Mid và cư dân Lad theo tỷ lệ 4:6, riêng đối với hai phái Drikung và Phaktru, phải đổi ngược lại thành 6:4.
Kháp Na thở dài:
- Phái Drikung và Sakya vốn hiềm khích từ lâu, phái Phaktru cũng chỉ bằng mặt mà không bằng lòng với chúng ta. Chiếu thư này sẽ càng khiến bọn họ căm hận chúng ta hơn.
Tôi băn khoăn:
- Nhưng chiếu thư là do Đại hãn ban kia mà.
Kháp Na lắc đầu:
- Hai giáo phái ấy sao dám oán thán Đại hãn? Chắc chắn họ sẽ cho rằng tất cả là do đại ca sắp bày.
Bát Tư Ba chắp tay sau lưng, vẻ mặt tư lự:
- Đệ không cần phải lo chuyện đó, tập trung mà đối phó với Jichoi đi! Bố vợ của đệ gửi thư báo rằng đã mời được danh y Gasangzhabu, chỉ vài hôm nữa họ sẽ đến Sakya.
Kháp Na tối sầm mặt mũi, quay đầu qua hướng khác. Bát Tư Ba thở dài:
- Kháp Na, cứ kéo dài mãi thế này cũng không phải cách hay. Jichoi chắc chắn sẽ không để yên, ông ta sẽ huy động mọi lực lượng, tìm đủ mọi cách để ép đệ và Kangtsoban sinh con.
Kháp Na bật dậy, lao ra khỏi phòng anh trai. Cả Bát Tư Ba và tôi đều ngỡ ngàng, vội đuổi theo chàng, Bát Tư Ba không quên cầm theo chiếc ô đi mưa dựng ở góc tường.
Kháp Na chạy đến khu vườn bên ngoài phòng ngủ, dang rộng hai tay đón những giọt nước mưa và cái rét cắt da cắt thịt. Bát Tư Ba mở ô, chạy lại, tôi vội vã hóa phép làm một chiếc lán che mưa trên đầu chàng rồi lao đến bên chàng:
- Kháp Na, chàng không thiết sống nữa sao?
Kháp Na nằng nặc đòi thoát khỏi lán che mưa đó, gặt tôi sang bên:
- Tiểu Lam, cứ mặc ta. Ta phải làm vậy để dễ bề đối phó với Jichoi.
=== ====== ====== ====== ====== ====== ===
[1] Một loại bánh ngọt làm từ dầu bơ.
Tác giả :
Chương Xuân Di