Đại Niết Bàn
Quyển 2 - Chương 7: Tuổi Trẻ Bồng Bột
Theo xếp hạng khối mới nhất, Tô Xán và Tiết Dịch Dương thuộc nhân vật xếp tầm trung, cả hai không chú tâm học tập còn cười đùa trong lớp, đúng là đáng coi thường, còn ảnh hưởng đến cả lớp học tập.
Lên lớp cố ý lấy lòng hoặc là gây sự với giáo viên có lẽ tạo ra một số đề tài, có điều chỉ chứng mình đám người đó chỉ là thằng hề, còn rất ngu xuẩn.
- Ngu xuẩn!
Lý Ngải ngồi hàng gần cuối cùng đột nhiên nói, giọng không lớn, nhưng trong hoàn cảnh yên tĩnh thế này lại vô cùng chói tai.
Tôn Tử Nghi miệng nhếch lên cười khẩy.
Mí mắt một số người hơi rung lên, dưới bất kỳ điều kiện nào, Lý Ngải nói như vậy, địch ý quá rõ ràng, có lẽ thế nào cũng có một trận đánh nhau.
Tay Tiết Dịch Dương để dưới gầm bàn hơi xiết lại, im lặng không nói.
Sắc mặt Tiêu Nhật Hoa biến đổi mấy lần, có điều cuối cùng xem như không nghe thấy, điểm danh Tô Xán:
- Em đứng lên, vừa rồi tôi phân tích ( khuyến học) của Tuân Tử, câu "ngô thường chung nhật nhi tư hĩ, bất như tu du chi sở học dã ; ngô thường? Nhi vọng hĩ, bất như đăng cao chi bác kiến dã"... Giải thích ra sao?
Tiêu Nhật Hoa vừa rồi mới chỉ giải thích câu này, giờ tung ra hỏi, cũng là chuẩn bị làm nhục Tô Xán, chuyện này rõ ràng trái đạo đức nhà giáo, ông có thể phạt học sinh, nhưng không thể xỉ nhục học sinh được? Nhưng ai bảo ông ta có thành kiến với Tô Xán, y lại ngang nhiên "chọc tức", con người không phải thánh nhân.
Tiết Linh San tủm tỉm cười nhìn Tô Xán xấu mặt, mỹ nữ thù dai, thế nên đắc tội với mỹ nữ là điều dại dột nhất.
Đường Vũ chưa bao giờ quay đầu về phía người trả lời cũng quay đầu bảy lăm độ, mày hơi nhíu lại, toàn bộ phần khác trên mặt không có biểu cảm gì, thật khó đoán ý nghĩ chỉ qua nét mặt của cô gái này.
Tô Xán đứng dậy, y cũng có chút xấu hổ, may mà bài này y học trước rồi, sách vở con trai Triệu Ngạn chú thích rất rõ ràng, nếu không hôm nay nhục gấp đôi:
- Ta thường suốt ngày suy nghĩ (không đâu), chẳng bằng được sự học trong khoảnh khắc. Ta thường nhón gót để nhìn ra xa, chẳng bằng sự thấy rộng khi lên chỗ cao. Lên cao mà vẫy tay gọi, tay không phải dài hơn, nhưng người ở xa cũng trông thấy được.
Câu nói này Tô Xán có cảm thụ sâu sắc, trí tuệ của cổ nhân làm người ta thán phục, y dù với tầm cao hậu thế cũng phải ngửa mặt nhìn. Nếu như nói ông trời khai ân cho y, vậy ân điển lớn nhất không phải là khả năng tiên tri, mà là sự tâm trí thành thục trải rèn luyện hiểu quý trọng, đối diện với sự khởi đầu mới.
- "Tích thổ thành sơn, phong vũ hưng yên ; tích thủy thành uyên, giao long sanh yên ; tích thiện thành đức, nhi thần minh tự đắc, thánh tâm bị yên. Cố bất tích khuể bộ, vô dĩ chí thiên lý ; bất tích tiểu lưu, vô dĩ thành giang hải."... Nên giải thích như thế nào?
Tô Xán trả lời được không làm Tiêu Nhật Hoa hài lòng, ngược lại câu nói này của Tiêu Nhật Hoa từ đầu tới cuối mang giọng điệu chất vấn:
Học sinh trong lớp nghiền ngẫm, đây là chương sau của cổ văn, bọn họ chưa học tới, chỉ hiểu lờ mờ, bắt Tô Xán giải đáp thì quá hà khắc rồi, cũng làm cho Tiêu Nhật Hoa mất tư cách giáo viên.
- Gom đất thành núi, mưa gió mới nổi lên từ đó; chứa nước thành vực, giao long mới sinh ra ở đó; tích lũy điều thiện thành đức tốt, thì tinh thần mới đạt cảnh giới cao, trí tuệ mới phát triển, tư tưởng của thánh nhân mới có đủ trong đó.
Tiết Dịch Dương ngồi bên mở to đôi mắt ếch nhìn thằng bạn, Tô Xán có hơi ngập ngừng, nghĩ một chút mới nói tiếp:
- Cho nên không góp những nửa bước (bước ngắn) lại thì không thể đi đến thành sông, biển.
- Kỳ ký nhất dược, bất năng thập bộ?
Tiêu Nhật Hoa thực sự ngạc nhiên rồi, từ tức giận trở nên tò mò truy hỏi:
Tô Xán tiếp ngay:
- Ngựa kỳ ngựa ký một lần nhảy không thể xa đến mười bước;
- Vậy còn ""Nô mã thập giá, công tại bất xá!?"
- Tức là "Ngựa hèn kéo xe đi trong mười ngày cũng lập công được nhờ chỗ đi mãi không dừng."
- Khiết nhi xả chi hủ mộc bất chiết； khiết nhi bất xả ， kim thạch khả lũ 。Dẫn vô trảo nha chi lợi ， cân cốt chi cường ， thượng thực ai thổ ， hạ ẩm hoàng tuyền ， dụng tâm nhất dã 。 Giải lục quỵ nhi nhị ngao ， phi xà thiện chi huyệt vô khả kí thác giả ， dụng tâm táo dã 。。。
Tiêu Nhật Hoa đọc liền một hơi tới phần kết, thấy Tô Xán không trả lời được, liền giải thích luôn:
- Khắc nửa chừng rồi bỏ thì gỗ mục cũng không khắc đứt; nếu khắc mãi không dừng, thì đá cứng cũng khắc được. Con giun đất không có móng vuốt bén nhọn và gân cốt cứng chắc, nhưng trên thì ăn được bùn đất, dưới thì uống được nước suối vàng, là do dụng tâm của nó chuyên nhất. Con cua có sáu ngoe và hai càng, nhưng nếu không có hang rắn hang lươn thì cũng không có chỗ gởi thân, là vì dụng tâm của nó nông nổi vậy…
Những điều này trong sách giáo khoa chỉ giải thích những từ hiếm, không giải thích rõ ràng từng chữ, có xem sách mà không có tư liệu giảng giải tương ứng, không thể giải đáp được.
Tuy Tô Xán không thể trả lời hết, song Tiêu Nhật Hoa không thể không nhìn lại Tô Xán một lần nữa, nếu đổi lại là Đường Vũ trả lời như thế ông ta cực kỳ vui sướng khen ngợi một phen, nhưng lại là Tô Xán, lòng ông ta rất mâu thuẫn, khẽ thở dài:
- Ừm, ngồi xuống đi, biết không có nghĩa là có thể lơ là, học tập cần chú ý, không nên để ảnh hưởng tới bạn bè.
- Vâng, em xin lỗi ạ.
Chuyện này hoàn toàn là lỗi của mình, Tô Xán rất thành khẩn xin lỗi.
Không nhìn thấy cảnh mình muốn, Trần Linh San đem bực tức trút lên đầu đám Lý Ngải, trừng mắt về cuối lớp, thầm nghĩ:" Các ngươi mới là lũ ngu xuẩn!" Còn về phần Đường Vũ từ lúc Tô Xán trả lời được một nửa cô đã ngồi nghiêm chỉnh trở lại cầm bút ghi chép...
Tuổi trẻ bồng bột là gì, là ai đó mặc tây phục trên xe bus, cho dù là ngày nóng nực, cũng thả cài cúc cổ kín mít, cho áo trong quấn nghiêm chỉnh, là thi thoảng mặc bộ đồ thể thao mang đầy bùn đất chạy qua sân bóng khiến vô số nữ sinh la hét tưởng niệm. Hay là đối diện với cấp trên chửi xa xả khó nghe, nhưng nhẫn nại nghĩ nếu là mười năm trước, mình đã cho một đấm vào cái mặt béo núc của lão rồi? Hoặc là trước kia vào ngày lễ sẽ hưng phấn reo hò nhìn pháo hoa đầy trời, còn hiện giờ kéo chặt áo khoác, đi qua đám đông nhảy nhót reo hò xem pháo hoa bùng nở, bước chân vội vàng thái độ hờ hững.
Hay là trước kia vì một bộ phim truyền hình vô vị mà khóc chết đi sống lại, nhưng lại bị cuộc sống thật hành hạ chết đi sống lại. Đối diện quan niệm tình dục dần lạnh nhạt, trò chơi nam nữ tình một đêm tới trời sáng là chia tay, dưới ánh mắt mê người của cô gái tô xon trát phấn, ném vài tờ tiền lại rồi đứng dậy cười nhạt bỏ đi?
Cái câu tuổi trẻ bồng bột sở hữu ma lực nguyền rủa thần bí, bởi vì một khi nhắc tới, nó đại biểu cho biến mất của một thời đại bi tráng, bởi vì chúng ta không còn góc cạnh nào nữa, tình cảm bị nhấn chìm, mộng tưởng thành mơ hồ. Cũng bởi vì thế khi câu này càng được ban cho truyền thuyết huy hoàng, thì cái giá phải trả luôn là chúng ta bị tuổi già ăn mòn.
Chúng ta không thể nghịch chuyển thời gian trôi đi, chúng ta sẽ dần già đi, dù là linh hồn hay thể xác.
Có điều với Tô Xán mà nói, cảm khái tuổi trẻ bồng bột không đại biểu bản thân đã già, ngược lại y đang từng chút từng chút một gây đắp tuổi trẻ của mình, dựng lên những những hồi ức đáng ghi nhớ, kể là lúc suýt nữa thì bị bêu mặt trên lớp thế này.
Tất cả rồi sẽ thành hồi ức đẹp.
Lên lớp cố ý lấy lòng hoặc là gây sự với giáo viên có lẽ tạo ra một số đề tài, có điều chỉ chứng mình đám người đó chỉ là thằng hề, còn rất ngu xuẩn.
- Ngu xuẩn!
Lý Ngải ngồi hàng gần cuối cùng đột nhiên nói, giọng không lớn, nhưng trong hoàn cảnh yên tĩnh thế này lại vô cùng chói tai.
Tôn Tử Nghi miệng nhếch lên cười khẩy.
Mí mắt một số người hơi rung lên, dưới bất kỳ điều kiện nào, Lý Ngải nói như vậy, địch ý quá rõ ràng, có lẽ thế nào cũng có một trận đánh nhau.
Tay Tiết Dịch Dương để dưới gầm bàn hơi xiết lại, im lặng không nói.
Sắc mặt Tiêu Nhật Hoa biến đổi mấy lần, có điều cuối cùng xem như không nghe thấy, điểm danh Tô Xán:
- Em đứng lên, vừa rồi tôi phân tích ( khuyến học) của Tuân Tử, câu "ngô thường chung nhật nhi tư hĩ, bất như tu du chi sở học dã ; ngô thường? Nhi vọng hĩ, bất như đăng cao chi bác kiến dã"... Giải thích ra sao?
Tiêu Nhật Hoa vừa rồi mới chỉ giải thích câu này, giờ tung ra hỏi, cũng là chuẩn bị làm nhục Tô Xán, chuyện này rõ ràng trái đạo đức nhà giáo, ông có thể phạt học sinh, nhưng không thể xỉ nhục học sinh được? Nhưng ai bảo ông ta có thành kiến với Tô Xán, y lại ngang nhiên "chọc tức", con người không phải thánh nhân.
Tiết Linh San tủm tỉm cười nhìn Tô Xán xấu mặt, mỹ nữ thù dai, thế nên đắc tội với mỹ nữ là điều dại dột nhất.
Đường Vũ chưa bao giờ quay đầu về phía người trả lời cũng quay đầu bảy lăm độ, mày hơi nhíu lại, toàn bộ phần khác trên mặt không có biểu cảm gì, thật khó đoán ý nghĩ chỉ qua nét mặt của cô gái này.
Tô Xán đứng dậy, y cũng có chút xấu hổ, may mà bài này y học trước rồi, sách vở con trai Triệu Ngạn chú thích rất rõ ràng, nếu không hôm nay nhục gấp đôi:
- Ta thường suốt ngày suy nghĩ (không đâu), chẳng bằng được sự học trong khoảnh khắc. Ta thường nhón gót để nhìn ra xa, chẳng bằng sự thấy rộng khi lên chỗ cao. Lên cao mà vẫy tay gọi, tay không phải dài hơn, nhưng người ở xa cũng trông thấy được.
Câu nói này Tô Xán có cảm thụ sâu sắc, trí tuệ của cổ nhân làm người ta thán phục, y dù với tầm cao hậu thế cũng phải ngửa mặt nhìn. Nếu như nói ông trời khai ân cho y, vậy ân điển lớn nhất không phải là khả năng tiên tri, mà là sự tâm trí thành thục trải rèn luyện hiểu quý trọng, đối diện với sự khởi đầu mới.
- "Tích thổ thành sơn, phong vũ hưng yên ; tích thủy thành uyên, giao long sanh yên ; tích thiện thành đức, nhi thần minh tự đắc, thánh tâm bị yên. Cố bất tích khuể bộ, vô dĩ chí thiên lý ; bất tích tiểu lưu, vô dĩ thành giang hải."... Nên giải thích như thế nào?
Tô Xán trả lời được không làm Tiêu Nhật Hoa hài lòng, ngược lại câu nói này của Tiêu Nhật Hoa từ đầu tới cuối mang giọng điệu chất vấn:
Học sinh trong lớp nghiền ngẫm, đây là chương sau của cổ văn, bọn họ chưa học tới, chỉ hiểu lờ mờ, bắt Tô Xán giải đáp thì quá hà khắc rồi, cũng làm cho Tiêu Nhật Hoa mất tư cách giáo viên.
- Gom đất thành núi, mưa gió mới nổi lên từ đó; chứa nước thành vực, giao long mới sinh ra ở đó; tích lũy điều thiện thành đức tốt, thì tinh thần mới đạt cảnh giới cao, trí tuệ mới phát triển, tư tưởng của thánh nhân mới có đủ trong đó.
Tiết Dịch Dương ngồi bên mở to đôi mắt ếch nhìn thằng bạn, Tô Xán có hơi ngập ngừng, nghĩ một chút mới nói tiếp:
- Cho nên không góp những nửa bước (bước ngắn) lại thì không thể đi đến thành sông, biển.
- Kỳ ký nhất dược, bất năng thập bộ?
Tiêu Nhật Hoa thực sự ngạc nhiên rồi, từ tức giận trở nên tò mò truy hỏi:
Tô Xán tiếp ngay:
- Ngựa kỳ ngựa ký một lần nhảy không thể xa đến mười bước;
- Vậy còn ""Nô mã thập giá, công tại bất xá!?"
- Tức là "Ngựa hèn kéo xe đi trong mười ngày cũng lập công được nhờ chỗ đi mãi không dừng."
- Khiết nhi xả chi hủ mộc bất chiết； khiết nhi bất xả ， kim thạch khả lũ 。Dẫn vô trảo nha chi lợi ， cân cốt chi cường ， thượng thực ai thổ ， hạ ẩm hoàng tuyền ， dụng tâm nhất dã 。 Giải lục quỵ nhi nhị ngao ， phi xà thiện chi huyệt vô khả kí thác giả ， dụng tâm táo dã 。。。
Tiêu Nhật Hoa đọc liền một hơi tới phần kết, thấy Tô Xán không trả lời được, liền giải thích luôn:
- Khắc nửa chừng rồi bỏ thì gỗ mục cũng không khắc đứt; nếu khắc mãi không dừng, thì đá cứng cũng khắc được. Con giun đất không có móng vuốt bén nhọn và gân cốt cứng chắc, nhưng trên thì ăn được bùn đất, dưới thì uống được nước suối vàng, là do dụng tâm của nó chuyên nhất. Con cua có sáu ngoe và hai càng, nhưng nếu không có hang rắn hang lươn thì cũng không có chỗ gởi thân, là vì dụng tâm của nó nông nổi vậy…
Những điều này trong sách giáo khoa chỉ giải thích những từ hiếm, không giải thích rõ ràng từng chữ, có xem sách mà không có tư liệu giảng giải tương ứng, không thể giải đáp được.
Tuy Tô Xán không thể trả lời hết, song Tiêu Nhật Hoa không thể không nhìn lại Tô Xán một lần nữa, nếu đổi lại là Đường Vũ trả lời như thế ông ta cực kỳ vui sướng khen ngợi một phen, nhưng lại là Tô Xán, lòng ông ta rất mâu thuẫn, khẽ thở dài:
- Ừm, ngồi xuống đi, biết không có nghĩa là có thể lơ là, học tập cần chú ý, không nên để ảnh hưởng tới bạn bè.
- Vâng, em xin lỗi ạ.
Chuyện này hoàn toàn là lỗi của mình, Tô Xán rất thành khẩn xin lỗi.
Không nhìn thấy cảnh mình muốn, Trần Linh San đem bực tức trút lên đầu đám Lý Ngải, trừng mắt về cuối lớp, thầm nghĩ:" Các ngươi mới là lũ ngu xuẩn!" Còn về phần Đường Vũ từ lúc Tô Xán trả lời được một nửa cô đã ngồi nghiêm chỉnh trở lại cầm bút ghi chép...
Tuổi trẻ bồng bột là gì, là ai đó mặc tây phục trên xe bus, cho dù là ngày nóng nực, cũng thả cài cúc cổ kín mít, cho áo trong quấn nghiêm chỉnh, là thi thoảng mặc bộ đồ thể thao mang đầy bùn đất chạy qua sân bóng khiến vô số nữ sinh la hét tưởng niệm. Hay là đối diện với cấp trên chửi xa xả khó nghe, nhưng nhẫn nại nghĩ nếu là mười năm trước, mình đã cho một đấm vào cái mặt béo núc của lão rồi? Hoặc là trước kia vào ngày lễ sẽ hưng phấn reo hò nhìn pháo hoa đầy trời, còn hiện giờ kéo chặt áo khoác, đi qua đám đông nhảy nhót reo hò xem pháo hoa bùng nở, bước chân vội vàng thái độ hờ hững.
Hay là trước kia vì một bộ phim truyền hình vô vị mà khóc chết đi sống lại, nhưng lại bị cuộc sống thật hành hạ chết đi sống lại. Đối diện quan niệm tình dục dần lạnh nhạt, trò chơi nam nữ tình một đêm tới trời sáng là chia tay, dưới ánh mắt mê người của cô gái tô xon trát phấn, ném vài tờ tiền lại rồi đứng dậy cười nhạt bỏ đi?
Cái câu tuổi trẻ bồng bột sở hữu ma lực nguyền rủa thần bí, bởi vì một khi nhắc tới, nó đại biểu cho biến mất của một thời đại bi tráng, bởi vì chúng ta không còn góc cạnh nào nữa, tình cảm bị nhấn chìm, mộng tưởng thành mơ hồ. Cũng bởi vì thế khi câu này càng được ban cho truyền thuyết huy hoàng, thì cái giá phải trả luôn là chúng ta bị tuổi già ăn mòn.
Chúng ta không thể nghịch chuyển thời gian trôi đi, chúng ta sẽ dần già đi, dù là linh hồn hay thể xác.
Có điều với Tô Xán mà nói, cảm khái tuổi trẻ bồng bột không đại biểu bản thân đã già, ngược lại y đang từng chút từng chút một gây đắp tuổi trẻ của mình, dựng lên những những hồi ức đáng ghi nhớ, kể là lúc suýt nữa thì bị bêu mặt trên lớp thế này.
Tất cả rồi sẽ thành hồi ức đẹp.
Tác giả :
Khảo Ngư