Ánh Dương Soi Lối

Hứa Đồng ngồi chuyến bay vào sáng sớm ngày hôm sau để đến.

Cảm giác mơ hồ này bắt đầu từ hôm qua khi gặp Trâu Vân Đình, đến lúc gặp Hứa Đồng cũng không hóa giải ngay, giống như rơi vào cõi mộng, Hứa Liên Nhã không thể khống chế nhận thức rời khỏi đó được.

Vợ chồng ly hôn nhiều năm nay "gặp lại" trong lần từ biệt chồng trước, đây là cảnh tượng Hứa Liên Nhã chưa bao giờ nghĩ đến. Một mặt khác, Hứa Liên Nhã rất cảm kích khi Hứa Đồng đến, cũng không muốn nghĩ nhiều là bởi vì con gái của bà hay là người đàn ông từng cùng bà nên duyên vợ chồng.

"Trong tiệm bận lắm à?" Có lẽ vì chú ý đến tâm trạng của Hứa Liên Nhã, giọng Hứa Đồng ôn hòa đi không ít, "Đã nói tự mẹ đến là được rồi mà, đâu phải là không biết đường."

"Không sao." Hứa Liên Nhã đã tạm thời đóng tiệm, "Lái xe tiện hơn."

Hứa Liên Nhã giúp bà kéo vali lên xe, rồi nhớ lại hỏi: "Bên bệnh viện... có tiện không ạ?"

Mới tới đã hỏi ngày về thì khó tránh thất lễ, Hứa Liên Nhã chỉ muốn tránh né, tránh cho mình gửi gắm quá nhiều hy vọng.

Hứa Đồng nói: "Chỉ xin nghỉ được ba ngày."

Hứa Liên Nhã xúc động nhỏ giọng đáp: "Khó quá..."

Không ngờ Hứa Đồng nói tiếp: "Xem chuyện thế nào đã rồi về."

Hứa Liên Nhã nhìn mặt bà một lúc, nhưng Hứa Đồng lại rất thản nhiên, Hứa Liên Nhã bảo: "Vâng."

Thật ra trong lòng hai mẹ con đều hiểu, Hứa Đồng đến đây chỉ là vì cho Hứa Liên Nhã sự an ủi và chỗ dựa, còn về mặt thủ tục pháp luật thì bà không giúp được gì.

"Định làm thế nào đây, chuyện của bố con ấy?" Hứa Đồng không dùng từ "hậu sự", khiến người nghe không cảm thấy nặng nề.

"Mẹ cảm thấy sai?" Thật sự Hứa Liên Nhã không có chủ kiến nào.

"Ông ấy là bố con." Hứa Đồng nhấn mạnh. Nhiều năm ly hôn đã có khe hở bắc ngang giữa hai người, Hứa Đồng ngại vì quan hệ không tiện vượt ranh giới.

Lưỡng lự một lúc lại hỏi: "Nhiều năm như vậy mà ông ấy vẫn không có ai à?"

"Không có." Rồi cân nhắc nói, "Không có đâu. Chưa thấy ông giới thiệu bao giờ... Còn nói là muốn nhìn con yên ổn thì ông ấy mới yên tâm..." 

"Đúng là có tật xấu!" Hứa Đồng không nhịn được, "Con có cưới hay không thì liên quan gì đến ông ấy, có ảnh hưởng gì đến ông ấy đâu."

Hứa Đồng trách mắng khiến Hứa Liên Nhã cảm thấy an lòng hơn. Trước kia cô từng nghe người ta nói, con người sẽ chết hai lần, một lần là chết về mặt sinh lý, và một lần là biến mất khỏi trí nhớ của mọi người.

Lôi Nghị ra đi như thế, chỉ cần còn có người nhớ đến ông, thì ở chỗ Hứa Liên Nhã ông vẫn còn sống, chẳng qua chỉ là một chuyến đi xa nhà, rất rất lâu vẫn chẳng quay về.

"Con muốn làm một lễ truy điệu đơn giản thôi, người như ông chắc chắn có không ít kẻ thù, con sợ làm lớn cũng không tốt."

Hứa Đồng suy nghĩ rồi đáp một tiếng, không rõ là có đồng ý hay không.

"Phần mộ... Cũng không cần chọn kỹ lắm..." Giọng Hứa Liên Nhã vô cùng trịnh trọng, "Trống trơn không có gì, cứ luôn cảm thấy có gì đó sai sai... quá kỳ lạ. Nếu cần thiết thì con muốn đưa bố về lại nhà cũ, nhà ở đâu thì ông ở đấy."

Hứa Đồng lại ừ một tiếng.

"Con không biết tục lệ ở quê bên kia có chú trọng kiêng kỵ gì về chuyện này không..."

Hứa Liên Nhã miễn cưỡng đi ra khỏi đống kế hoạch đã vạch sẵn cả một đêm, cũng không biết có gặp phải bất cập gì không. Thật ra nếu cô kiên quyết thì cũng không có ai có thể ngăn cô đương, bất kể là về mặt pháp luật hay huyết thống, cô đều là người thân nhất của Lôi Nghị. Ông bà nội của Hứa Liên Nhã đã qua đời từ lâu, thêm Lôi Nghị quanh năm đều ở bên ngoài, từ lâu đã không còn liên lạc với người thân họ hàng. Cô vốn còn một người bác ruột nữa, nhưng đã hy sinh trong trận đại hồng thủy năm 98.

Trong lòng Hứa Liên Nhã còn cất giấu một "ngộ nhỡ". Ngộ nhỡ không lâu sau Lôi Nghị sẽ quay về.

Hứa Đồng thở dài, "Có kiêng kỵ cả chú trọng gì đâu, chẳng qua đều là tục lệ do người tự nghĩ ra thôi. Trước đây bố con từng nói với mẹ, nếu ngày nào đó ra đi thì không cần phải mua đất cho ông ấy, lãng phí tiền lãng phí đất đai quốc gia." Chuyện cũ kéo theo vẻ bất đắc dĩ bên khóe miệng người phụ nữ trung niên, bao nếp nhăn cũng nhíu lại với nhau, "Ngộ nhỡ ngày nào đó quên khuấy lỡ để ông ấy lãng phí, chắc là cho người ta đuổi ra mất. Ông ấy chỉ muốn lập một tấm bài vị ở nhà, chúng ta ở đâu thì ông ấy ở đó. Hồi đó mẹ còn cười nhạo ông ấy muốn làm âm hồn không tan, ông ấy mới bảo không phải, là bảo vệ hai mẹ con ta."

Một từ "chúng ta" bất thình lình đánh trúng vào nơi mềm mại nhất trong đáy lòng Hứa Liên Nhã, trong ấn tượng của cô, khi Hứa Đồng nhắc đến "chồng trước, con gái và mình" thì luôn tỏ rõ thái độ, còn lúc này vì chuyện cũ mà ba người cùng đoàn tụ về "căn nhà" ấy, vén lên tấm màn ký ức xa xôi nhưng viên mãn.

Hứa Liên Nhã buồn cười nhưng chóp mũi lại cay cay, "Bố cũng có lúc lừa tình như vậy à." 

Dọn dẹp hành lý xong, Lôi Nghị và Hứa Đồng cùng đến trong đội.

Đón hai người là chi đội trưởng, cũng là người tạm thời thay Lôi Nghị quản lý đại đội. Hứa Liên Nhã học theo người khác gọi ông ta là đội trưởng Dương.

Thoạt nhìn người đàn ông này trông trẻ hơn Lôi Nghị, ánh mắt ông ta dừng lại trên người Hứa Đồng một lúc.

Hứa Liên Nhã giới thiệu: "Đây là mẹ tôi."

Người đàn ông gật đầu rồi khách sáo mấy câu.

Nói đến chuyện lo liệu hậu sự, đầu tiên đội trưởng Dương đưa ra vài đề nghị theo quy định chính phủ, nhqng Hứa Liên Nhã lại kiên quyết chỉ làm đơn giản, vòng hoa câu đối phúng điếu cũng không cần phô trương, số người tham dự chỉ hạn định trong mối quan hệ thân mật.

Đội trưởng Dương không kiên trì nữa, cuối cùng ngày đưa tiễn được ấn định vào hai giờ chiều ngày hôm sau.

Rời khỏi đại đội, Hứa Liên Nhã và Hứa Đồng đi xe đến chỗ Lôi Nghị ở, dọn dẹp đồ của ông.

Chỗ ở của Lôi Nghị là một căn nhà dành cho đàn ông độc thân điển hình, ít đồ nhưng may mà không lộn xộn.

Hai mẹ con phân công nhau, Hứa Đồng dọn quần áo, Hứa Liên Nhã sắp xếp lại giấy tờ chứng nhận.

Thỉnh thoảng Hứa Đồng lẩm bẩm, "Cái này mà mặc đến mấy năm, bạc màu rồi mà còn giữ..."

Hứa Liên Nhã cũng lẩm nhẩm một mình, kéo từng ngăn kéo ra, "Giấu ở đâu rồi nhỉ, cũng không tìm thấy..."

Hứa Đồng hỏi: "Không thường xuyên đến à?"

Hứa Liên Nhã đáp: "Chỉ ghé qua một hai lần, phần lớn là ông ấy đến tìm con."

Hứa Đồng nói: "Cũng đúng."

Mỗi người tự làm việc của mình, một lúc lâu sau, bỗng Hứa Đồng ở phía sau hét lên: "Tiểu Nhã, con đến đây."

Giọng có vẻ không thoải mái lắm.

"Sao vậy ạ?"

Hứa Liên Nhã đi đến, không biết Hứa Đồng lôi từ đâu ra một khung ảnh gỗ khá cũ, bên trong là tấm ảnh charnhln và cô khi còn bé ở núi Vòi Voi.

"Con còn nhớ không?" Hứa Đồng đưa khung ảnh cho cô, "Có một lần duy nhất bố con đưa con đi du lịch, hồi đó con mới học lớp lớn mẫu giáo, đến Quế Lâm bốn ngày."

Năm tháng đã lâu, nấm mốc ăn mòn nở hoa bên mép khung ảnh, người đàn ông trong đó khí khái bồng bột, cô bé vẫn còn bụ bẫm, hai gương mặt vui vẻ rực rỡ trái ngược hẳn với cảnh núi non xanh biếc của núi Vòi Voi ở sau lưng.

Hứa Liên Nhã vuốt ve hai gương mặt nho nhỏ kia, không khỏi mỉm cười, "Lần trước về nhà không tìm được, thì ra là được đưa đến đây."

Cô thả lỏng dựa ra sau bàn, không ngờ lại đụng phải một thùng giấy lớn, đồ bên trong rơi ra, cô giật mình ôm khung ảnh đứng thẳng.

Đồ trong thùng rơi xuống khiến Hứa Liên Nhã và Hứa Đồng đồng thời ngẩn ra mấy giây.

Tất cả đều là những gói thuốc Trung Hoa.

Hứa Đồng lại gần, nhặt một gói lên bóp một cái, bên trong trống không.

"Vật này mà còn giữ nữa, đúng là không có tiền đồ..."

"Là của con mua cho ông..." Hứa Liên Nhã dở khóc dở người.

Hứa Đồng: "..."

Đặt khung ảnh sang một bên, Hứa Liên Nhã nhặt từng gói thuốc về lại trong thùng.

Một góc gói thuốc đã bị nước tẩm ướt dán lại.

***

Lễ trụy điệu được làm rất đơn giản, vòng hoa phúng điếu không nhìn ra thân phận, di ảnh là tấm hình được tìm thấy trong phòng Lôi Nghị - không biết không biết là ảnh để lại để làm giấy tờ gì - được xử lý phóng đại. Khách đến chỉ chừng mười người, không một ai mặc cảnh phục, nhưng sống lưng mỗi người đều thẳng tắp, có thể nhìn ra thường hay mặc đồng phục.

Đội trưởng Dương giới thiệu đều là đồng nghiệp trong đơn vị, có vài người có nhiệm vụ không về được hoặc không liên lạc được tạm thời chưa đến.

Nghe đến đây, ánh mắt Hứa Liên Nhã khẽ nheo lại.

Hội trường nho nhỏ lọt vào mắt, Hứa Liên Nhã nhìn trái nhìn phải nhiều lần.

Hứa Đồng kéo khuỷu tay cô, hỏi: "Nhìn gì thế?"

Hứa Liên Nhã chỉ gật đầu, "Không có gì."

Chương trình diễn ra rất nhanh.

Lúc bắt tay thì Hứa Liên Nhã thấy Lương Chính, hôm nay anh ta mặc áo sơ mi ngắn tay màu xanh trời, cổ áo chỉnh chu càng nổi bật dưới viền mắt ửng đỏ, hiện lên vẻ kính trọng vô hình.

Dường như anh ta muốn gọi một tiếng "chị dâu", nhưng khi ánh mắt chạm đến Hứa Đồng bên cạnh thì chỉ thốt ra một câu trầm trầm "xin nén bi thương".

Sau khi lễ truy điệu kết thúc, quần áo của Lôi Nghị được đưa đi hỏa táng.

Hộp gỗ theo phong cách xưa rất nhẹ, liệu linh hồn người chết có nặng như vậy hay không, luôn ở bên trong đấy.

Hứa Liên Nhã giao hộp gỗ cho Hứa Đồng, bảo bà chờ trong xe, cô còn có chút chuyện.

Trước cửa nhà tang lễ là cầu thang rất dài, quả nhiên Hứa Liên Nhã tìm được Lương Chính ở đó.

"Chị dâu." Cuối cùng anh ta cũng gọi.

Lương Chính không còn chống gậy nữa, đeo chân giả, mặc quần tây dài, đứng ở phía kia chẳng khác gì người bình thường.

Có lẽ Trâu Vân Đình bên cạnh anh ta đã bị đau thương che giấu đi tìm cảm, nghe thấy tiếng gọi này cũng không ngạc nhiên.

"Tôi xuống dưới chờ cậu." Nói xong câu này với Lương Chính, bà từ từ đi xuống lầu.

Hứa Liên Nhã không đoán được liệu có gì mà Lương Chính phải tránh Trâu Vân Đình, sau đó nghĩ ngợi rồi nhận ra, chẳng qua là bà không muốn nghe chuyện liên quan đến Lôi Nghị nữa mà thôi.

"Chị dâu, chị đừng trách anh Dương, không phải anh ấy không đến, mà là không liên lạc được..." Lương Chính đè thấp giọng như phòng tai vách mạch rừng, "Nếu anh ấy mà biết, thì dù có con dao rời từ trên trời xuống anh ấy vẫn sẽ lập tức chạy đến."

"Tôi không trách anh ấy." Hứa Liên Nhã khẽ nói, "Anh đừng lo, tôi không có ý trách anh ấy đâu."

Lương Chính chỉ ờ một tiếng.

Hứa Liên Nhã lại nói: "Còn hai người kia đâu, A Dương nói năm đó bố tôi dẫn dắt cả thảy là ba người mà."

Mặt Lương Chính vặn vẹo lại.

Hứa Liên Nhã tự gật đầu, "Nếu không tiện nói thì thôi."

Hứa Liên Nhã không có ý trách tội bất cứ ai, chỉ có điều vẫn cảm thấy có chút thất vọng.

"... Cấp trên không để bọn họ đến!" lương Chính thôi đấu tranh, mở miệng nói.

Hứa Liên Nhã bật cười, không ngờ lại còn có chỉ đạo.

"Chị dâu, vì tôi không còn ở trong đơn vị nữa nên không nghe được nhiều. Lão đại xảy ra chuyện, chắc chắn nhiệm vụ lần này không thành công rồi - cụ thể là nhiệm vụ gì thì tôi không biết - vì tìm anh ấy mà có không ít cảnh sát được điều động, động tĩnh không nhỏ, cấp trên lo thân phận của anh ấy sẽ bị bại lộ, nên tạm thời không để chị Thủy và Quách Dược có liên lạc trực tiếp với anh ấy..." Lương Chính nhìn chằm chằm phản ứng của Hứa Liên Nhã, "Sau này hai người bọn họ vẫn phải tiếp tục lần theo đường dây kia..."

Hứa Liên Nhã đành xuôi theo, "Thế à."

Cô không so đo gì nhiều, thậm chí dù Lương Chính có bịa lý do thì có lẽ cô cũng sẽ không phản bác.

"Chị dâu..." Bỗng giọng Lương Chính trở nên nghiêm túc, "Gần đây chị nhớ chú ý chút."

"Nghiêm trọng đến thế à?"

Lương Chính lấy vẻ mặt nghiêm nghị trả lời cô.

"Cám ơn." Cuối cùng Hứa Liên Nhã đáp.

Bốn giờ chiều cuối tháng sáu, ánh mặt trời có thể tạm gọi là êm dịu, Trâu Vân Đình  như không nỡ rời khỏi hơi ấm ấy nên đi rất chậm.

Hứa Liên Nhã và Lương Chính đuổi kịp theo bà, Trâu Vân Đình lại tìm gì đó trong ví tiền, đột nhiên Hứa Liên Nhã kêu lên, bà giật mình đánh rơi ví tiền.

Hứa Liên Nhã nhặt lên giúp bà, đúng lúc ví tiền trải rộng, để lộ tấm hình ở bên trong.

Trâu Vân Đình như định vất bỏ, không đưa tay nhận lấy.

Hứa Liên Nhã nheo mắt lại dưới mặt trời, nói một câu với Lương Chính "tôi có chút chuyện muốn nói với dì Đình".

Lương Chính thức thời tránh đi.

Hứa Liên Nhã đưa tay vuốt ve từng tấc tấm ảnh, người cảnh sát trong ảnh không cười, nhưng lại tràn đầy nghị lực.

Cô trả ví tiền lại cho Trâu Vân Đình.

"Dì Đình, có phải cháu còn có cơ hội gọi dì một tiếng "mẹ" không?"

Trên mỗi người đều có một ổ khóa, khóa lại bí mật và tình cảm sâu trong nội tâm, một khi mở ra cũng giống như tháo đê xả lũ, tuôn trào mãnh liệt.

Chìa khóa của Hứa Liên Nhã là một gói thuốc lá kia. Mà của Trâu Vân Đình chình là tấm ảnh nho nhỏ trong ví tiền, Hứa Liên Nhã vô tình nhặt được, đồng thời cũng đã mở khóa ra.

Trâu Vân Đình luôn giữ bình tĩnh cuối cùng cũng khóc thút thít, giọng nghẹn ngào: "Bọn dì định chờ chuyện của cháu và A Dương xong xuôi thì sẽ đi nhận giấy kết hôn, nhưng không ngờ..."

Bỗng chốc vào giây phút này Hứa Liên Nhã lại hận bố cô, hận ông vừa làm điều vô nghĩa lại tổn thương sự kiên trì của người ta.

"Xin lỗi dì..." Hứa Liên Nhã áy náy, "Dì Đình, thay mặt bố cháu cháu xin lỗi dì..."

Trâu Vân Đình lau nước mắt đi, cố mỉm cười: "Chuyện này không liên quan đến cháu, cũng không thể trách bố cháu. Hai người bị dì cộng lại cũng sắp là ông bà già trăm tuổi, cũng không để ý đến chút chuyện này..."

"Đâu có giống nhau!"

Đâu có giống nhau. Bà không thể danh ngôn chính thuận đứng ở chiếu người thân, chỉ có thể lấy thân phận đồng nghiệp cũ để nói lên nỗi niềm thương nhớ.

Trâu Vân Đình khoát tay, tỏ ý cô đừng nói nữa.

"Ở chỗ dì còn ít đồ của bố cháu, cháu có muốn xem không..."

Hứa Liên Nhã lắc đầu mà không hề nghĩ ngợi.

Trâu Vân Đình hiểu ra, "Vậy thì dì sẽ giữ lại... sẽ giữ thật kỹ..."

***

Vé máy bay đặt vào trưa ngày hôm sau.

Trong bữa cơm tối một đêm trước đó, Hứa Đồng thờ ơ nói, "Cậu bạn trai kia của con đâu rồi? Không phải nói muốn dẫn đi gặp mặt à."

Hứa Đồng chỉ thuận miệng hỏi, vốn là chuyện vui, nhưng đủ thứ chuyện trong mấy ngày qua lại làm Hứa Liên Nhã không vui nổi.

"Đang ở bên ngoài, không về được."

Hứa Đồng ngước mắt lên, "Cùng đại đội với bố con à?"

"Vâng." Câu chuyện càng đến gần Triệu Tấn Dương, Hứa Liên Nhã càng phiền não.

Hứa Đồng im lặng đợi cô nói tiếp, nhưng lại không đợi được, câu chuyện đi vào ngõ cụt.

Mới sáng sớm đã có người đến gõ cửa.

Hứa Liên Nhã nghi ngờ, rồi lật đật xỏ dép vào chạy ra mở cửa.

Kéo cửa ra, mong đợi trên mặt sụp đổ.

"Sao anh lại đến đây?"

Vẻ mặt thất vọng của Hứa Liên Nhã quá rõ, khiến vị khách đến cũng trở nên lúng túng.

"Là mẹ bảo cậu ấy đến." Hứa Đồng đứng sau lưng nói, mời Hà Tân đi vào. "Bố con biết mẹ đến đây nên báo lại với Hà Tân. Đúng lúc cậu ấy tiện đưa chúng ta ra sân bay."

"Ờ."

"... Ba của Tiểu Duệ."

Hứa Liên Nhã không nói gì thêm.

Hà Tân đánh trống lảng, "Cháu đến không đúng lúc rồi." 

Hứa Đồng cười, "Nói gì thế."

Trên đường đi đều là Hứa Đồng nói chuyện với Hà Tân, Hứa Liên Nhã ôm ba lô leo núi nghiêng đầu mờ mịt nhìn ra ngoài cửa xe, trong ba lô chính là hộp gỗ đó.

Nỗi sầu thương cùng sự thù địch của cô đã dần dần đưa im lặng lên đến đỉnh điểm.

Vừa xuống may báy, Hứa Liên Nhã trực tiếp về lại nhà cũ.

Hứa Đồng biết mình không cản được, dè dặt hỏi: "Buổi tối mẹ qua ở với con nhé?"

"Không cần."

"..."

Ngữ khí quá chênh, Hứa Liên Nhã bù đắp nói: "Mẹ à, hai ngày nay mẹ cũng mệt rồi, cứ về nghỉ ngơi cho khỏe đi đã. Con cũng muốn được ở một mình..."

"Được." Hiếm khi thấy Hứa Đồng xuống nước như vậy, "Có chuyện gì thì gọi mẹ."

Đã qua gần nửa năm mới quay về, trong phòng lại một lần nữa tích tụ mùi ẩm mốc. Hứa Liên Nhã mở cửa sổ ra, quét tước một hồi, dọn hộp gỗ xong, cũng đặt gói thuốc và khung ảnh kia lên vị trí nổi bật ở tủ ti vi.

Cô bước lùi về sau mấy bước, ngồi trên sa lon nhìn mấy thứ này, rõ ràng không bật ti vi, nhưng lại có cảm giác giống như rất nhiều năm trước, cô vừa xem ti vi vừa chờ bố quay về, mí mắt dần nặng trĩu...

Hứa Liên Nhã bị tiếng gõ cửa liên hồi đánh thức.

Cô gần như là bật dậy từ trên sa lon, lúc này phát hiện ra trời đã tối, phòng không bật đèn tối đen như mực, cũng chẳng biết mình đã ngủ bao lâu rồi.

Tiếng gõ cửa vẫn không ngừng.

Hứa Liên Nhã không lên tiếng, thả nhẹ bước chân đi đến cạnh cửa.

Tiếng gõ đã ngừng lại.

Cửa không có mắt mèo, Hứa Liên Nhã nín thở chờ tiếng bước chân rời đi.

Nhưng không ngờ một giọng nam khàn khàn quen thuộc dội thẳng vào tim...

"Liên Nhã?"